Fransızlar Napolyon'a demediğini bırakmadı: "Son derece yetersiz"

Film, Napolyon Bonapart'ın yükselişini, düşüşünü ve eşi Josephine'le çalkantılı ilişkisini anlatıyor

2 saat 38 dakikalık film, Birleşik Krallık'ın yanı sıra Malta, Fransa ve Fas'ta çekildi (Apple TV)
2 saat 38 dakikalık film, Birleşik Krallık'ın yanı sıra Malta, Fransa ve Fas'ta çekildi (Apple TV)
TT

Fransızlar Napolyon'a demediğini bırakmadı: "Son derece yetersiz"

2 saat 38 dakikalık film, Birleşik Krallık'ın yanı sıra Malta, Fransa ve Fas'ta çekildi (Apple TV)
2 saat 38 dakikalık film, Birleşik Krallık'ın yanı sıra Malta, Fransa ve Fas'ta çekildi (Apple TV)

Fransız eleştirmenler, Ridley Scott'ın uzun zamandır beklenen Napolyon biyografisini beğenmedi. 

Filmin bu hafta Paris'te yapılan prömiyeri sonrasında eleştirmenler Napolyon (Napoleon) için "son derece yetersiz" ve "sıkıcı" ifadelerini kullandı.

Joaquin Phoenix'in Fransız imparatorunu canlandırdığı epik film, Britanya ve ABD'de övgü dolu eleştiriler almasına rağmen Fransa'daki eleştirmenleri kızdırdı.

"Çok Fransız karşıtı"

Le Point'te yazan tarihçi Patrice Gueniffey, Napolyon'u "Bir Britanyalı'nın filmi... Çok Fransız karşıtı" şeklinde eleştirdi.

GQ için yazan bir eleştirmen, filmden "sıkıldığını" söyledi ve Fransız askerlerinin Amerikan aksanıyla "Vive la France" (Çok yaşa Fransa) diye bağırmasının "yetersiz" ama "istemeden de olsa komik" olduğunu ekledi.

Le Figaro, filmin adının "Barbie ve Ken İmparatorluk Döneminde" olarak değiştirilmesi gerektiğini söyledi ve Napolyon'un "elinde silahı olan ve gözyaşı dökmeye hazır duygusal bir vahşi" olarak tasvir edildiğini ekledi.

Kanada'nın Fransızca yayın yapan gazetesi Le Devoir ise "Waterloo değil ama Austerlitz de değil" başlığını atarak Napolyon'un Belçika'daki nafile son direnişine atıfta bulundu.

Napolyon'un mutlak yenilgisiyle sonuçlanan Waterloo Savaşı, Avrupalı güçler arasında 23 yıl süren silahlı mücadelenin sonunu getirmişti. Üç İmparator Savaşı olarak da bilinen Austerlitz Muharebesi'yse, Napolyon Bonapart'ın elde ettiği en büyük zafer diye kabul ediliyor.

"Ne yaptığını bilmiyor"

Makale, Joaquin Phoenix'in hayat verdiği Napolyon'u "ne yaptığını bilmiyor gibi görünen huysuz bir çocuk" diye tanımladı. 

Türkiye'de 24 Kasım'da gösterime girecek film, bazı tarihçiler tarafından da "tarihsel yanlışlıklar olduğu" iddiasıyla eleştirilmişti.

BBC Radyo 4'ün Today Programında konuşan Fransız akademisyen Dr. Estelle Paranque, Napolyon'daki yanlışlıkları kabul etmekle birlikte "bunun bir film olduğunu, belgesel olmadığını" ısrarla vurguladı.

Ancak Scott'ın Marie Antoinette'in idamını tasvir edişinden bahsederken şunları söyledi: 

Bu beni biraz rahatsız etti çünkü onu biraz korkusuz ve enerjik göstermiş ve o zamanlar gerçekten de öyle değildi.

Diğer eleştirmenler de Antoinette giyotine gönderilirken Napolyon'un orada bulunmadığına dikkat çekti.

Dr. Paranque şunları ekledi: 

Sonunda ağırbaşlı kalmaya çalıştı ama o kadar cesur olacağını sanmıyorum. Ve tabii ki Napolyon da orada değildi.

Filmin vizyona girmesine kısa bir süre kala Scott, Napolyon'da tarihsel yanlışlıklar olduğuna dair eleştirilere sert bir yanıt vermişti:

İşine bak. 

Independent Türkçe



Massaco yerlileri ilk kez görüntülendi

Topluluk, yakınlarındaki nehrin öteki tarafında yaşayan Bolivya yerlilerine benzetildi (FUNAI)
Topluluk, yakınlarındaki nehrin öteki tarafında yaşayan Bolivya yerlilerine benzetildi (FUNAI)
TT

Massaco yerlileri ilk kez görüntülendi

Topluluk, yakınlarındaki nehrin öteki tarafında yaşayan Bolivya yerlilerine benzetildi (FUNAI)
Topluluk, yakınlarındaki nehrin öteki tarafında yaşayan Bolivya yerlilerine benzetildi (FUNAI)

Brezilya'nın yağmur ormanlarında otomatik makinelerle çekilen fotoğraflar, dünyaya daha önce hiç görmediği bir yerli topluluğunu tanıttı.

Diğer insanlarla doğrudan temasa geçmeyen bu kabile, yaşadıkları bölgedeki derenin adıyla, Massaco yerlileri diye tanımlanıyor. 

Yerlilerin kendine ne dediğiyse büyük bir soru işareti. Tıpkı dilleri, toplum yapıları ve inançları gibi…

Massaco yerlileri bölgedeki çiftçiler, oduncular, madenciler ve uyuşturucu kaçakçılarının yaşam alanlarını daraltması tehlikesiyle karşı karşıya. Ancak tüm bunlara rağmen nüfusta artış saptandı. 

Brezilya Ulusal Yerli Halkları Vakfı (FUNAI) 1990'ların başından beri sayılarının iki katına çıkarak 200-250'ye ulaştığını tahmin ediyor.

2023'te bilimsel dergi Nature'da yayımlanan bir makale, Brezilya'nın Peru ve Venezuela sınırı civarında yaşayan izole kabilelerin nüfusunun arttığını ortaya koymuştu.

thyjukı
2019 ve 2024'te çekilen fotoğraflar ilk kez yayımlandı (FUNAI)

Onlarca yıldır yerli haklarını korumaya çalışan devlet kurumu, belirli aralıklarla yerlilere alet-edevat bırakarak onların etraftaki kamplar ya da çiftliklerle iletişim kurmasını engelliyor. 

Pala ve balta gibi aletleri bırakırken bölgeye bir de otomatik makine yerleştiren FUNAI çalışanları, bu sayede yeni yayımlanan fotoğrafları çekmeyi başardı. 

Yıllardır süren dolaylı gözlemler sonucunda, yerlilerin üç metrelik yaylarla avlandığı ve mevsimden mevsime orman içinde yer değiştirdiği anlaşıldı. 

fgrhtyju

Son 30 yıldır yerlilerin bölgesini korumaya uğraşan FUNAI çalışanı Altair Algayer, fotoğrafların Massacolarla hemen yakınlarda bulunan Sirionó yerlileri arasındaki benzerliği ortaya koyduğunu söyledi:

Ancak yine de kim olduklarını söyleyemiyoruz. Hâlâ çok fazla gizem var.

dv
Yerlilerin hayvan kafataslarını dallara niye astığı bilinmiyor (FUNAI)

Dil ve kültürlerinin kaybolmaması ya da hastalık kaparak ölmemeleri için bu topluluklarla doğrudan temasa geçilmiyor. 

1987'de Brezilya'nın başlatarak örnek olduğu bu uygulama, temas kurulanların yüzde 90'ından fazlasının hayatını kaybetmesi üzerine benimsendi.

Amazonlar ve Gran Chaco bölgesinde Massacolar gibi doğrulanan 61 yerli topluluğu var. Buralarda dış dünyayla teması olmayan kabile sayısının 128'e vardığı iddia edilse de henüz yeterli kanıt toplanamadı.

Diğer yandan ticari faaliyetler için bölgeye gelen kişilerin, bu yerlilerin yaşam alanlarını daraltabileceğinden endişe ediliyor.

FUNAI çalışanları kendilerinin de ölüm tehditleriyle karşı karşıya olduğunu söylüyor. 

Independent Türkçe, Guardian, FUNAI