İnovasyon ve mahremiyet arasında: Yapay zeka, eğitimin gidişatını nasıl yeniden şekillendiriyor?

Yapay zeka eğitimde giderek daha belirgin bir rol oynarken, uzmanlar etik hususların önemini vurguluyor (Shutterstock)
Yapay zeka eğitimde giderek daha belirgin bir rol oynarken, uzmanlar etik hususların önemini vurguluyor (Shutterstock)
TT

İnovasyon ve mahremiyet arasında: Yapay zeka, eğitimin gidişatını nasıl yeniden şekillendiriyor?

Yapay zeka eğitimde giderek daha belirgin bir rol oynarken, uzmanlar etik hususların önemini vurguluyor (Shutterstock)
Yapay zeka eğitimde giderek daha belirgin bir rol oynarken, uzmanlar etik hususların önemini vurguluyor (Shutterstock)

Sürekli gelişen eğitim sektöründe oyunun kurallarını değiştiren bir teknolojik gelişme var: İsmi yapay zeka.

Modern eğitim yaklaşımlarının karmaşıklığı ele alınırken, yapay zeka eğitim yolculuğunu yeniden şekillendiriyor ve hem öğretmenler hem de öğrenciler için sayısız fırsat sunuyor.

İdari görevleri basitleştirmenin gücü

Yapay zekanın eğitimdeki dönüştürücü potansiyeli, idari görevleri basitleştirme becerisinde açıkça görülmektedir. Yapay zekanın eğitim platformlarına entegrasyonu, idari süreçlerde devrim yaratarak öğretmenleri zaman alan rutin işlerden kurtarmıştır. Not vermenin otomatikleştirilmesinden devam ve katılım takibinin iyileştirilmesine kadar, yapay zeka öğretmenlerin gerçekten önemli olan şeylere yeniden odaklanmasına olanak tanır.

Şarku’l Avsat'a röportaj veren PowerSchool Başkan Yardımcısı ve Uluslararası Satışlar Genel Müdürü Robert Speed, yapay zekanın her teknoloji gibi geliştirilme şekli kadar faydalı olabileceğini belirtiyor. Speed, "Doğruluk, hassasiyet, erişim süresi, performans ve kaliteyi sağlamak için çıktıların ve yanıtların denetlenmesi ve izlenmesi gerekiyor. Eğitim, hızlı mühendislik, ince ayar ve artırılmış hatırlama üretimi (RAG) gibi teknikler, insan teknikleri de dahil olmak üzere doğruluğu sağlamak için uygulanmalıdır" diyor.

sdcver
Kişiselleştirme, büyük bir veri zenginliğinden yararlanması nedeniyle yapay zekanın eğitime en önemli katkılarından biridir (Shutterstock)

Kişiselleştirme, yapay zeka tabanlı sistemlerin notlar, öğrenme stilleri, test puanları ve hatta sosyal ve duygusal faktörler de dahil olmak üzere çok sayıda veriden yararlanarak bireysel ve kişiselleştirilmiş öğrencilere özel ders planları ve ödevler oluşturması nedeniyle yapay zekanın eğitime en derin katkılarından biridir. Speed, "Bu özel yaklaşım sadece öğrenme sonuçlarını iyileştirmekle kalmıyor, aynı zamanda öğrenciler ve eğitim yolculukları arasında daha derin bir bağ kuruyor" dedi.

Tahmine dayalı analitik yoluyla erken müdahale

Eğitimde yapay zekanın temel taşlarından biri olan tahmine dayalı analitik, risk altındaki öğrencileri ilkokul gibi erken bir dönemde tespit etme olanağı sağlar. Bu erken müdahale, öğretmenlerin zamanında destek sağlamasına olanak tanıyarak sonuçta öğrenci başarısını artırır. Tahmine dayalı analitiğin tam etkisi hala araştırılıyor olsa da ilk geri bildirimler kaynak tahsisi ve öğrenci desteği açısından umut verici sonuçlar ortaya koyuyor.

dfrgth
Tahmine dayalı analitik, risk altındaki öğrencileri ilkokul sınıfları gibi erken bir dönemde belirleme olanağı sunar (Shutterstock)

Robert Speed, “Tahmine dayalı analitik, risk altındaki eğilimlerin ilkokul gibi erken bir dönemde belirlenmesine yardımcı olabilir ancak örnek olarak anaokulundan sekizinci sınıfa kadarki öngörüler en çok sonuç veren öngörülerdir. Beşinci sınıftaki davranışsal katılımı tahmin etmeye yardımcı olmak için üçüncü sınıftaki okuma başarısı ve diğer benzeri öngörülere ihtiyaç vardır" açıklamasında bulundu.

Sanal öğretim

Yapay zeka tabanlı sanal öğretim asistanları, eğitim teknolojisinde büyük bir sıçramayı temsil ediyor. Bu dijital yoldaşlar sürekli olarak yeni bilgilere, kullanıcı ihtiyaçlarına ve öğretim yöntemlerine uyum sağlamaktadır. Eğitmenler bu asistanları belirli öğretim stillerine, dil tercihlerine ve kurs içeriğine uyacak şekilde özelleştirerek genel öğrenme deneyimini geliştirebilir.

cdfvrg
Şeffaflık, adalet ve açıklanabilirlik, eğitimde yapay zeka çözümlerinin geliştirilmesi ve uygulanmasında yol gösterici ilkelerdir (Shutterstock)

Robert Speed, yapay zekaya dayanan araçların ‘sürekli öğrenmeye ihtiyaç duyduğunu’ düşünüyor ve ‘yapay zekanın hatalarından ve mevcut yeni bilgilerden öğrenebilmesi için insan tepkilerinin çok önemli olduğunu’ belirtiyor.

Etik hususlar

Yapay zeka eğitimde giderek daha belirgin bir rol oynadıkça, etik hususlar da ön plana çıkmaktadır. Teknolojinin, gizliliklerinden veya refahlarından ödün vermeden tüm öğrencilere fayda sağlaması için yapay zekanın sorumlu kullanımı esastır. Şeffaflık, adalet ve açıklanabilirlik, eğitimde yapay zeka çözümlerinin geliştirilmesi ve uygulanmasında yol gösterici ilkelerdir.

xs
Uzmanlar, yapay zekanın eğitimdeki dönüştürücü potansiyelinin, idari görevleri basitleştirme becerisinde yattığına inanıyor (Shutterstock)

Robert Speed, "Eğitim kurumlarının yapay zekanın potansiyelini etik ve sorumlu bir şekilde kullanabilmelerini sağlamak ve tüm öğrenciler için güvenli, kapsamlı ve etkili bir eğitim ortamını teşvik etmek önemlidir" dedi. PowerSchool'un ‘eğitim sistemindeki mevcut önyargıları güçlendirmeyi amaçlayan yapay zekayı kullanmayacağını veya korunaklı bir sınıfta öğrenciler için öğrenme fırsatlarını azaltmayı amaçlayan yapay zekayı kullanmayacağını’ da açıkladı.

Eğitimin geleceği

Yapay zekanın eğitimdeki dönüştürücü gücü tek bir platform veya sağlayıcıyla sınırlı değil. Bunun yerine, öğrenmeye yaklaşımımızda bir paradigma değişikliğini temsil ediyor. Öğretmenler ve öğrenciler, yapay zekanın potansiyelinden faydalanarak eğitimin daha kişiselleştirilmiş, verimli ve kapsayıcı olduğu bir geleceğin habercisi olabilir. Bu dönüştürücü teknolojileri benimsemeye devam ettikçe, eğitim potansiyeli sınırsız olacak ve her öğrencinin potansiyelinin tam olarak gerçekleştirilebileceği bir gelecek vaat edecektir.



Ünlü oyuncu ikonik seriye geri dönüyor

James Cameron'ın yönettiği 1986 yapımı Yaratık 2 (Aliens), ilk filmin 57 yıl sonrasını anlatıyor (20th Century Fox)
James Cameron'ın yönettiği 1986 yapımı Yaratık 2 (Aliens), ilk filmin 57 yıl sonrasını anlatıyor (20th Century Fox)
TT

Ünlü oyuncu ikonik seriye geri dönüyor

James Cameron'ın yönettiği 1986 yapımı Yaratık 2 (Aliens), ilk filmin 57 yıl sonrasını anlatıyor (20th Century Fox)
James Cameron'ın yönettiği 1986 yapımı Yaratık 2 (Aliens), ilk filmin 57 yıl sonrasını anlatıyor (20th Century Fox)

Avatar: Ateş ve Kül'le (Avatar: Fire & Ash) Pandora'ya dönen Sigourney Weaver, bu süreçte Yaratık (Alien) evrenine yönelik yeni planların da şekillenmeye başladığını ima etti.

4 Yaratık filminde Ellen Ripley'ye hayat veren ünlü oyuncu, ekimde sözünü ettiği gizli senaryoya dair yeni bilgiler paylaştı. Walter Hill'in kaleme aldığı yaklaşık 50 sayfalık bu taslak, Ripley'nin insanlığı tehditten korumaya çalıştığı için hapse atılmasının ardından yeniden aksiyonun içine çekildiği karanlık bir öyküyü anlatıyor. Ancak proje için henüz erken ve kısa sürede hayata geçmesi beklenmiyor.

76 yaşındaki Weaver, Variety'ye yaptığı açıklamada şunları söyledi:

Her şeyi adım adım ilerletiyoruz. Senaryo gerçekten çok ilgi çekici. Umarım yaparız çünkü çok güçlü bir film olabileceğini düşünüyorum. Hayranların da seveceğine inanıyorum ama henüz çok erken bir aşamadayız.

Daha önce Ripley'nin geri dönmesine sıcak bakmadığını hatırlatan Weaver, fikrinin neden değiştiğini şöyle anlattı:

Hiçbir zaman buna ihtiyaç duymadığımı düşünmüştüm. Hep, 'Bırakın dinlensin, toparlansın' diyordum. Ama Walter'ın yazdıkları bana çok doğru geliyor. İnsanlığa yardım etmeye çalıştığı için birini hapse atan bir toplum fikri... Onlara göre Ripley bir sorun ve bu yüzden bir kenara kaldırılıyor. İlk 50 sayfa çok güçlüydü. Hikayenin geri kalanını nasıl şekillendirebileceğimizi görmek için Walter'la çalışmayı düşünüyorum.

Yaratık serisi ise yıllardır olmadığı kadar güçlü bir dönemden geçiyor. 2024 yapımı Alien: Romulus'un gişede beklentileri aşması ve eleştirmenlerden övgü almasının yanı sıra Noah Hawley imzalı Alien: Earth de ses getirmiş ve ikinci sezon onayını almıştı.

Üstelik Predator evreniyle olası kesişmeleri yeniden gündeme taşıyan Predator: Vahşi Topraklar'ın (Predator: Badlands) başarısı da iki seriyi yeniden aynı çatı altında buluşturuyor.

Tüm bu gelişmeler, Ripley'nin dönüşü ihtimalini daha da heyecan verici hale getiriyor.

Independent Türkçe, Variety, GamesRadar


Duffer Kardeşler, Stranger Things'deki sürprizin perde arkasını anlattı

İkinci sezonda Şikago'ya giden Eleven, Kali'yle tanışıyor ve benzer dövmelere sahip olduklarını fark eden ikili kendilerini kardeş olarak görmeye başlıyordu (Netflix)
İkinci sezonda Şikago'ya giden Eleven, Kali'yle tanışıyor ve benzer dövmelere sahip olduklarını fark eden ikili kendilerini kardeş olarak görmeye başlıyordu (Netflix)
TT

Duffer Kardeşler, Stranger Things'deki sürprizin perde arkasını anlattı

İkinci sezonda Şikago'ya giden Eleven, Kali'yle tanışıyor ve benzer dövmelere sahip olduklarını fark eden ikili kendilerini kardeş olarak görmeye başlıyordu (Netflix)
İkinci sezonda Şikago'ya giden Eleven, Kali'yle tanışıyor ve benzer dövmelere sahip olduklarını fark eden ikili kendilerini kardeş olarak görmeye başlıyordu (Netflix)

Stranger Things'in 5. sezonu beklenmedik gelişmelerle açıldı. İlk kısımda Eleven'ın "kız kardeşi" Kali'nin sürpriz dönüşü bazı hayranları gözyaşlarına boğdu. Duffer kardeşlere göre Kali'nin dönüşü, karakterin hikayesinde yalnızca bir başlangıç.

Matt Duffer, SFX dergisinin son sayısında "İkinci kısımda çok farklı bir dinamik göreceğiz" dedi ve şöyle devam etti:

Kali, Eleven için pek çok şeyi değiştiriyor ve sonunda hikayeye nasıl oturduğunu görmek insanları şaşırtacak. Bu bizi heyecanlandırıyor çünkü ton hemen değişiyor. Ayrıca Hopper'la aralarında epey bir gerginlik var.

Eight diye de bilinen Kali, ilk kez dizinin ikinci sezonunda izleyicinin karşısına çıkmıştı. Hawkins Laboratuvarı'nda üzerinde deneyler yapılan ve illüzyon yaratma yeteneğine sahip Kali, Eleven'ı çetesine katarak güçlerini geliştirmesine yardım etmişti. 

Birlikte geçirdikleri süre boyunca aralarında yakın bir bağ oluşsa da Eleven, Mike ve Hopper'ın tehlikede olduğunu öğrenince Hawkins'e dönmeyi tercih etmişti.

"Kali'yi geri getirmek uzun zamandır konuştuğumuz bir şeydi ama bunu nasıl yapacağımızı bir türlü çözememiştik" diyen Matt Duffer, sözlerine şöyle devam etti:

5. sezon üzerinde çalışırken her hikayeyi tamamladığımızdan emin olmak istedik. Kali'nin hikayesinin havada kalması bizi hep rahatsız etmişti. Bu yüzden onu geri getirmek ve hikayesini tamamlamak bizim için önemliydi.

Stranger Things'in final sezonu, yayına girdiği ilk 5 günde toplam 59,6 milyon izlenmeye ulaşarak rekor kırmıştı.

Dizi 24–30 Kasım haftasında platform tarihinde ilk kez 5 sezonuyla birden ilk 10'a girmeyi başararak bir ilke imza atmıştı.

Netflix, 5. sezonun ilk etapta yalnızca 4 bölümünü yayımladı. Stranger Things'in üç bölümden oluşan ikinci kısmı 26 Aralık'ta, final bölümüyse 1 Ocak 2026'da ekrana gelecek.

 Independent Türkçe, SFX, Collider


George Clooney'nin yeni filmi izleyicileri gözyaşlarına boğuyor

Yönetmenliğini Mürekkep Balığı ve Balina (The Squid and the Whale) ve Marriage Story gibi beğenilen yapımlara imza atan Noah Baumbach'ın üstlendiği filmde 64 yaşındaki George Clooney, Jay Kelly adında ünlü bir aktöre hayat veriyor (Netflix)
Yönetmenliğini Mürekkep Balığı ve Balina (The Squid and the Whale) ve Marriage Story gibi beğenilen yapımlara imza atan Noah Baumbach'ın üstlendiği filmde 64 yaşındaki George Clooney, Jay Kelly adında ünlü bir aktöre hayat veriyor (Netflix)
TT

George Clooney'nin yeni filmi izleyicileri gözyaşlarına boğuyor

Yönetmenliğini Mürekkep Balığı ve Balina (The Squid and the Whale) ve Marriage Story gibi beğenilen yapımlara imza atan Noah Baumbach'ın üstlendiği filmde 64 yaşındaki George Clooney, Jay Kelly adında ünlü bir aktöre hayat veriyor (Netflix)
Yönetmenliğini Mürekkep Balığı ve Balina (The Squid and the Whale) ve Marriage Story gibi beğenilen yapımlara imza atan Noah Baumbach'ın üstlendiği filmde 64 yaşındaki George Clooney, Jay Kelly adında ünlü bir aktöre hayat veriyor (Netflix)

Netflix'in en yeni filmi, finaliyle izleyicileri mendillere sarılmaya zorlayacak bir "başyapıt" diye nitelenerek övgü topluyor.

Platformun kataloğuna 5 Aralık'ta eklenen film, izlenme listelerinde hızla yükselirken seyircileri de derinden sarsıyor.

George Clooney, Adam Sandler, Laura Dern ve Jim Broadbent'i buluşturan filmin yönetmenliğini Oscar adayı Noah Baumbach üstleniyor.

Netflix, 16 yaş altına uygun olmadığını belirttiği filmin konusunu şöyle özetliyor:

Sinemanın parlak yıldızı Jay Kelly, sadık menajeriyle birlikte çıktığı Avrupa yolculuğunda geçmişi ve bugünüyle yüzleşiyor.

Birleşik Krallık merkezli Telegraph gazetesi, 5 yıldız verdiği eleştirisinde izleyicileri uyarıyor:

George Clooney'nin orta yaş krizi başyapıtı sizi gözyaşlarına boğacak.

Letterboxd'da da filme övgüler yağıyor. Bir izleyici şöyle yazdı:

Son bölüm beni paramparça etti. Burada herkes için bir şey var; kesinlikle sadece ünlü olmak üzerine bir film değil. Hayatımda gördüğüm en hüzünlü ve en ürkütücü pişmanlık portrelerinden biri. Bu yıl beni en çok etkileyen film olabilir.

Bir diğer duygusal yorumda şu sözler yer aldı:

Ağlamadığım anlarda baştan sona ne kadar güzel göründüğüne hayran kalıyordum.

Bir başka sinemasever ise yaşadığı yoğun duyguyu şöyle anlattı:

Bu filme çok güçlü bir duygusal tepki verdim. Yakın zamana kadar film izlerken ağlamazdım ama burada hissettiğim duygu çok yoğundu. Sırf Sandler'ın yüzünü hatırladığım için metroda ağladım. Elbette filmin kusurları var ama bazen önemli olan objektiflik değil, hissettirdikleridir. Jay Kelly hem içi hem de dışıyla harika bir film. Uzun süre aklımdan çıkmayacak.

Independent Türkçe, Express, Mirror