Kalp atışlarını okuyan yapay zeka lazeri kalp dinleme cihazlarının yerini alabilir

Eve yerleştirilebilen yeni bir icat, sağlığımızı izleme şeklimizi değiştirmeyi vaat ediyor

İşitme cihazları on dokuzuncu yüzyılın başlarında Fransız cerrah Rene Laennec tarafından icat edildi. (Reuters)
İşitme cihazları on dokuzuncu yüzyılın başlarında Fransız cerrah Rene Laennec tarafından icat edildi. (Reuters)
TT

Kalp atışlarını okuyan yapay zeka lazeri kalp dinleme cihazlarının yerini alabilir

İşitme cihazları on dokuzuncu yüzyılın başlarında Fransız cerrah Rene Laennec tarafından icat edildi. (Reuters)
İşitme cihazları on dokuzuncu yüzyılın başlarında Fransız cerrah Rene Laennec tarafından icat edildi. (Reuters)

Bilim insanları, bir kişinin kalp atışlarını uzaktan okuyabilen ve kardiyovasküler hastalıktan muzdarip olabileceğine dair işaretleri belirleyebilen lazerli bir kamera geliştirdi.

Şarku’l Avsat’ın The Guardian’dan aktardığı habere göre Glasgow Üniversitesi'nden araştırmacılar, yapay zeka ve kuantum teknolojilerinden yararlanan sistemin sağlığımızı izleme şeklimizi değiştirebileceğini söylüyor.

Glasgow Üniversitesi İleri Araştırmalar Merkezi'nden Prof. Dr. Daniele Faccio şunları söyledi: "Bu teknoloji alışveriş merkezlerine yerleştirilerek insanların kalp atışları hızlı bir şekilde ölçülebilir ve bu ölçümler daha sonra çevrimiçi olarak tıbbi kayıtlarına eklenebilir."

Sözlerine şöyle devam etti: "Lazer kalp monitörleri, ev ortamında çeşitli sağlık standartlarını izlemek için bir sistemin parçası olarak bir kişinin evine kurulabilir." Diğer cihazlar arasında kan basıncı anormalliklerini veya Alzheimer hastalığının erken bir belirtisi olan yürüyüşteki ince değişiklikleri takip eden monitörler yer alıyor.

Faccio, bir kişinin kalp atışlarının uzaktan izlenmesinin özellikle değerli olacağını, çünkü üfürümler veya çok hızlı veya yavaş kalp atışları gibi sorunların, felç veya kalp durması riski altında olduklarına dair bir uyarı sağlayacağını sözlerine ekledi.

Günümüzde doktorlar kalp atışlarını izlemek için stetoskop kullanıyor. Fransız cerrah René Laennec tarafından 19. yüzyılın başlarında icat edilen stetoskop, bir kişinin vücuduna yerleştirildiğinde içeride meydana gelen gürültüyü alan ve dinleyen kişiye tüpler ve kulaklıklar aracılığıyla iletilen ve güçlendirilen disk şeklindeki bir rezonatörden oluşur.

Faccio, "Stetoskopu doğru kullanmak pratik gerektir. Hastanın göğsüne çok fazla baskı uygulanırsa, kalp atışı sinyalleri zayıflar. Aynı zamanda, ana kalp atışının arkasında meydana gelen kusurların önemli işaretlerini sağlayan arka plan üfürümlerini tespit etmek zor olabilir."

Faccio ve ekibi tarafından geliştirilen sistem, saniyede iki bin kare görüntü kaydedebilen yüksek hızlı kameralar içeriyor. Bir kişinin boğazındaki deriye lazer ışını tutulur ve yansımalar, ana atardamar kan geçerken genişleyip daraldıkça derinin tam olarak ne kadar yükselip alçaldığını ölçmek için kullanılır.

Bu küçük dalgalanmaları izlemek bir kalp atışını izlemek için yeterli olmasa da, bu doğruluk şaşırtıcıdır. Bir kişinin göğsünde, örneğin nefes alıp vermesinden kaynaklanan ve kalp atışından gelen sinyalleri bastıracak çok daha büyük başka hareketler meydana gelir.

Faccio, "İşte yapay zeka burada devreye giriyor. Bir kişinin kalp atışının neden olduğu titreşimler dışında her şeyi filtrelemek için gelişmiş bilgisayar sistemleri kullanıyoruz, bu göğsünden gelen diğer seslerden çok daha zayıf bir sinyal olsa bile bir insanın kalp atışının frekansını biliyoruz ve yapay zeka buna odaklanıyor."

Elde edilen sinyallerin analizi, sağlık çalışanlarının kalp atış hızındaki değişiklikleri istatistiksel bir popülasyon ortalamasına göre değil, kişinin kendi kalp davranışına göre tespit etmelerini sağlar. Ekibiyle birlikte LightHearted AI adlı bir startup kuran ve şu anda cihazını geliştirmek için risk sermayesi arayan Faccio, bu sayede cihazın kalpte meydana gelebilecek değişiklikleri tespit etmede ve belirli kusurları belirlemede çok değerli hale geldiğini söyledi.



Cevher'in yıldızından protez itirafı: Bir yıl sürdü

Cevher, gençleşmek için gizemli bir yönteme başvurarak karaborsada satılan bir ilacı kullanmaya başlayan Elisabeth Sparkle'ın hikayesini anlatıyor (MUBI)
Cevher, gençleşmek için gizemli bir yönteme başvurarak karaborsada satılan bir ilacı kullanmaya başlayan Elisabeth Sparkle'ın hikayesini anlatıyor (MUBI)
TT

Cevher'in yıldızından protez itirafı: Bir yıl sürdü

Cevher, gençleşmek için gizemli bir yönteme başvurarak karaborsada satılan bir ilacı kullanmaya başlayan Elisabeth Sparkle'ın hikayesini anlatıyor (MUBI)
Cevher, gençleşmek için gizemli bir yönteme başvurarak karaborsada satılan bir ilacı kullanmaya başlayan Elisabeth Sparkle'ın hikayesini anlatıyor (MUBI)

Geçen yılın en çok konuşulan filmlerinden Cevher'in (The Substance) yıldızı Margaret Qualley, Josh Horowitz'in Happy Sad Confused podcast'ine konuk oldu.

"Artık yüzümü çekemiyorlardı"

Qualley, verdiği röportajda, film makyajının ve yüz protezlerinin neden olduğu sivilcelerle başa çıkmakta zorlandığını anlattı. 

Amerikalı oyuncu, cildinin protezlerin neden olduğu tahrişten kurtulmasının "bir yıl" sürdüğünü söyledi. 

Hasar o kadar kötüydü ki yönetmen Coralie Fargeat bile bazı çekimlerde zorlandı.

Podcast'in 13 Ocak tarihli bölümünde konuşan 30 yaşındaki Qualley, cildinin gördüğü zarar nedeniyle bazı çekimlerde yüzünün kesildiğini itiraf etti.

Qualley şunları söyledi: 

Mesela filmin sonunda ya da açılış jeneriğinde eteğimin altından çekim yapıyorlar ya, etrafta palmiye ağaçları var ve aşağıdan uzun lenslerle çekiyorlar, o zamanlar yüzüm o kadar berbat bir haldeydi ki artık yüzümü çekemiyorlardı.

Qualley'nin sivilceleri Cevher'in çekimleri bittikten sonra da devam etmiş ve sonraki projesi Kinds of Kindness üzerinde çalışmaya başladığında da sürmüş.

"Protezlerden kalan sivilcelerimi kullanacağız"

Yorgos Lanthimos imzalı filmde Vivian, Martha, Ruth ve Rebecca olmak üzere 4 farklı karakterleri canlandıran Qualley, "Hani şu sivilceleri olan karakter var ya? Onlar protezlerden kaynaklanan sivilcelerimdi" diyerek ekledi:

Ve şöyle düşündüm: 'Bu mükemmel bir şey. Tüm bu farklı karakterleri oynuyorum, bunlardan biri için protezlerden kalan sivilcelerimi kullanacağız.' Tüm bunlardan fiziksel olarak kurtulmam muhtemelen bir yılımı aldı.

Qualley'nin Cevher'de canlandırdığı Sue karakterine dönüşürken katlanmak zorunda olduğu tek şey yoğun yüz makyajı değildi. 

"Ne yazık ki sihirli bir meme iksiri yok"

Aktris, Eylül 2024'te The Sunday Times'a verdiği röportajda yıldız, meme protezi taktığını açıklamıştı:

Ne yazık ki sihirli bir meme iksiri yok, bu yüzden onları yapıştırmak zorunda kaldık.

Qualley ve rol arkadaşı Demi Moore, Cevher'deki performanslarıyla Altın Küre'ye aday gösterilmiş, 62 yaşındaki Moore ödülün sahibi olmuştu.

Cevher, halen MUBI'de izlenebilir.

Independent Türkçe, Happy Sad Confused, Variety, People, The Sunday Times, Entertainment Weekly