"Sınırsız bir sanat": İran'da dövme modası

Dövme İran'da açıkça yasaklanmış bir uygulama değil, ancak kimi muhafazakarlar bunun "ahlaksızlık", "sapkınlık" ve "Batılılaşma" ile bağlantılı görüyor

Dövme yaptırmak İran'da açıkça yasaklanmış bir uygulama değil (AFP)
Dövme yaptırmak İran'da açıkça yasaklanmış bir uygulama değil (AFP)
TT

"Sınırsız bir sanat": İran'da dövme modası

Dövme yaptırmak İran'da açıkça yasaklanmış bir uygulama değil (AFP)
Dövme yaptırmak İran'da açıkça yasaklanmış bir uygulama değil (AFP)

Tahran'ın kuzeyinde gözden uzak bir apartman dairesinde oluşturulmuş bir stüdyoda İranlı Şavn, öğrencilerinin titizlikle çizdiği dövmeleri gururla sergiliyor.

İran İslam Cumhuriyeti'nde 10 yılı aşk bir süredir "dövme sanatı"nı gizlice gelişiyor.

34 yaşındaki Şavn, bundan 8 ay önce bu sanatı uygulamak ve meraklılarına öğretmek için bu stüdyoyu açtı.

Sahne adını kullanan Şavn, AFP'ye yaptığı açıklamada, "İran'da dövme sanatçıları genellikle evde çalışıyor. Bu yıl burayı açıp akademiye çevirerek büyük bir risk aldık" dedi.

Dövme yaptırmak İran'da açıkça yasaklanmış bir uygulama değil. Fakat buna rağmen, kimi muhafazakarlar bunun "ahlaksızlık", "sapkınlık" ve "Batılılaşma" ile bağlantılı olduğunu düşünüyor.

Ancak son yıllarda dövme ülkede giderek popülerlik kazandı ve birçok genç dövmelerini halka açık yerlerde gururla sergiledi.

Şavn, "Yıllar önce müşteriler kimsenin göremeyeceği basit, küçük dövmeler isterdi ama artık durum böyle değil" dedi.

Bu büyüyen trendi göz önüne alan Şavn, Kirman şehrinde (güneydoğu) ve turistik Kiş adasında başka stüdyolar da açtı.

Ve artık "sınırsız bir sanat" olarak tanımladığı bu zanaatı öğrenmek isteyen 30'dan fazla öğrencisi var.

17 yıldır dövme sanatçısı olan Sean de "Artık toplumun her kesimi dövme yaptırmak istiyor" diye konuştu.

Son yıllarda pek çok İranlı Şii alim, dövmenin İslam hukukuna göre yasak olmadığını söylüyor.

İslam Cumhuriyeti Dini Lideri Ali Hamaney'in internet sitesinde, "Dövme, İslami olmayan bir kültürü teşvik etmedikçe yasak değildir" ifadesine yer verildi.

Ayrıca dövmenin çok açık olmaması tercih ediliyor.

Eylül 2022'de İran Voleybol Federasyonu, ulusal şampiyonaya katılmalarına izin verilmemesi cezası kapsamında dövmeli oyunculara dövmelerini kapatmaları çağrısında bulundu.

Spor Etik Kurulu, dövmelerini sergileyen çok sayıda tanınmış futbolcuyu da toplantıya çağırdı.
2019'da Tahranlı bir polis yetkilisi, "görünür ve alışılmadık dövmelere" sahip olmanın, ehliyet almak veya yenilemek isteyen kişilerin "psikolojik muayeneden" geçmesini gerektirebileceği konusunda uyardı.

Tesnim Haber Ajansı'nın bildirdiğine göre 2016 yılında yetkililer, "şeytani ve müstehcen semboller" çizmekle suçlanan bir "dövme sanatçısı çetesini" tutukladı.

27 yaşındaki kafe sahibi Bünyamin, kollarını ve boynunu kaplayan dövmeler nedeniyle bazılarının onu "suçlu" olarak nitelendirdiğini itiraf etti.

Bünyamin, "Dövme başlı başına bir suç değil. Ama herhangi bir şey olursa dövmeler yüzünden çete üyesi olma damgası nedeniyle tutuklanabilirsin" dedi.

Kadınlara gelince, İslam hukuku onların özellikle baş ve boynu örtmek gibi kıyafet kurallarına uymalarını şart koştuğu için bu zorluk daha da büyük.

Hamaney, İslami olmayan bir kültürü desteklemediği sürece dövmelerin yasak olmadığı kanaatinde (AFP)
Hamaney, İslami olmayan bir kültürü desteklemediği sürece dövmelerin yasak olmadığı kanaatinde (AFP)

Bu bağlamda bazıları dövmeyi bir meydan okuma olarak görüyor.

Tahran'daki stüdyolar, İran'daki kıyafet kuralını ihlal ettiği için güvenlik güçleri tarafından tutuklanan Kürt asıllı genç kadın Mahsa Amini'nin 2022'de hayatını kaybetmesinin ardından ülkeyi sarsan protesto hareketine atıfta bulunarak cilt üzerine "Kadın, Yaşam, Özgürlük" sloganını çizmeyi kabul etti.

Kolunda "Hiçbir şeyden korkma" mesajını taşıyan 26 yaşındaki hemşire Seher gibi diğer bazı kişiler, dövmeyi her şeyden önce kişiliklerini veya fikirlerini ifade etmenin bir yolu olarak görüyor.

Seher, "bu dövmelerin, özellikle de kamu sektöründe çalışmak istiyorsanız onun için sorun yaratabileceğini" biliyor.

Bu zorluklara rağmen Şavn'ın öğrencilerinden Kubo sanatını icra etmeye kararlı ve "Bugün genel olarak insanlar daha açık. Umarım bir dövme sanatçısı olarak kısıtlama olmadan çalışabilirim." İfadelerini kullandı.

Independent Arabia - Independent Türkçe



40 yıllık klasiğin uyarlamasında Henry Cavill'in aşkı bulundu

28 yaşındaki Marisa Abela, Sam Taylor-Johnson yönetmenliğindeki Back to Black'te de henüz 27 yaşındayken yaşamını yitiren Amy Winehouse'u canlandırmıştı (StudioCanal / Focus Features)
28 yaşındaki Marisa Abela, Sam Taylor-Johnson yönetmenliğindeki Back to Black'te de henüz 27 yaşındayken yaşamını yitiren Amy Winehouse'u canlandırmıştı (StudioCanal / Focus Features)
TT

40 yıllık klasiğin uyarlamasında Henry Cavill'in aşkı bulundu

28 yaşındaki Marisa Abela, Sam Taylor-Johnson yönetmenliğindeki Back to Black'te de henüz 27 yaşındayken yaşamını yitiren Amy Winehouse'u canlandırmıştı (StudioCanal / Focus Features)
28 yaşındaki Marisa Abela, Sam Taylor-Johnson yönetmenliğindeki Back to Black'te de henüz 27 yaşındayken yaşamını yitiren Amy Winehouse'u canlandırmıştı (StudioCanal / Focus Features)

Eleştirmenlerce beğenilen Britanya dizisi Industry'nin yıldızlarından Marisa Abela, 1980'lerin kült klasiği İskoçyalı'nın (Highlander) Amazon MGM imzalı yeniden çevriminde Henry Cavill ve Russell Crowe'la birlikte rol alacak.

Yönetmen koltuğunda, John Wick serisiyle tanınan Chad Stahelski oturuyor. Filmin sadece Amazon Prime Video'da değil sinemalarda da vizyona girmesi planlanıyor.

İlk İskoçyalı, 1986'da gösterime girmiş ve Christopher Lambert'in canlandırdığı Connor MacLeod karakterini merkeze almıştı. Ortaçağ İskoçyası'nda yaşayan MacLeod, ölümsüz bir savaşçı olduğunu keşfediyor ve Sean Connery'nin hayat verdiği kılıç ustası Ramirez'in rehberliğinde, yüzyıllar boyunca başka ölümsüzlerle savaşıyordu. Hikaye, farklı zaman dilimleri arasında gidip geliyordu.

Yeni uyarlamada MacLeod karakterini Henry Cavill, Ramirez'i ise Oscarlı aktör Russell Crowe canlandırıyor.

Senaryosu Predators ve John Wick 4'le (John Wick: Chapter 4) tanınan Michael Finch tarafından kaleme alınan proje, ilk filme sadık kalsa da hikayeyi daha derin ve karmaşık bir evrende yeniden kurguluyor. Kaynaklara göre, bu versiyonda dünyanın dört bir yanından gelen daha fazla ölümsüz karakter yer alacak.

Öne çıkan yeni karakterlerden birine Marisa Abela hayat verecek. Abela, MacLeod'un geçmişteki büyük aşkı, kılıç ustası ve eğitmeni olan ölümsüz bir karakteri canlandıracak.

Çekimlerin eylülde başlaması planlanıyor. Prodüksiyon, İskoçya ve Britanya'nın yanı sıra Hong Kong gibi farklı lokasyonlarda gerçekleştirilecek.

Abela, yakın zamanda Industry dizisinin üçüncü sezonundaki performansıyla BAFTA kazanmıştı. 

Ayrıca yılın beğeni toplayan casus gerilimi Kara Torba Operasyonu'nda (Black Bag), Michael Fassbender ve Cate Blanchett gibi dev isimlerle kamera karşısına geçmiş ve dikkatleri üzerine çekmişti. Film, Steven Soderbergh yönetmenliğinde vizyona girmiş ve övgü dolu eleştiriler almıştı.

Independent Türkçe, Deadline, Hollywood Reporter