WHO: Gazze’deki sağlık sistemi tamamen çöküşün eşiğinde

İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik bombardımanlarında yaralanan Filistinli kız, Refah’taki bir hastanede tedavi görüyor (AP)
İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik bombardımanlarında yaralanan Filistinli kız, Refah’taki bir hastanede tedavi görüyor (AP)
TT

WHO: Gazze’deki sağlık sistemi tamamen çöküşün eşiğinde

İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik bombardımanlarında yaralanan Filistinli kız, Refah’taki bir hastanede tedavi görüyor (AP)
İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik bombardımanlarında yaralanan Filistinli kız, Refah’taki bir hastanede tedavi görüyor (AP)

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus Gazze’deki sağlık sisteminin ‘tamamen çöküşün eşiğinde’ olduğuna yönelik uyarıda bulundu.

WHO Genel Direktörü Ghebreyesus, X (eski adıyla Twitter) platformunda Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in BM Güvenlik Konseyi’ne, uluslararası barış ve güvenliğe yönelik bir tehdit olarak görülen Filistin-İsrail krizinin ele alması yönünde çağrıda bulunduğu mesajı desteklediğini söyledi.

Ghebreyesus “Oradaki halkın sağlığı için barış istiyoruz” ifadelerini kullandı.

WHO Genel Direktörü, Gazze Şeridi’ndeki Kemal Advan Hastanesi’nin ‘kapanmanın eşiğinde’ olduğunu belirterek, Gazze Şeridi’nin daha fazla hastane kaybına artık dayanamayacağını vurguladı.

Filistin’in Sesi radyosuna göre, Filistin Sağlık Bakanlığı, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki Kemal Advan Hastanesi ve Cibaliye Kampı çevresini bombalamaya devam ettiğini ve dün gece hastane çevresine yaklaşık 70 top mermisinin atıldığını belirtti.



3,2 milyon yıllık Lucy'nin elleri alet kullanımına işaret ediyor

Lucy'nin kalıntılarının bulunduğu gün yapılan kutlamada The Beatles'ın Lucy in the Sky with Diamonds parçası çaldığı için bu isim verildi (Carlos Lorenzo/Flickr)
Lucy'nin kalıntılarının bulunduğu gün yapılan kutlamada The Beatles'ın Lucy in the Sky with Diamonds parçası çaldığı için bu isim verildi (Carlos Lorenzo/Flickr)
TT

3,2 milyon yıllık Lucy'nin elleri alet kullanımına işaret ediyor

Lucy'nin kalıntılarının bulunduğu gün yapılan kutlamada The Beatles'ın Lucy in the Sky with Diamonds parçası çaldığı için bu isim verildi (Carlos Lorenzo/Flickr)
Lucy'nin kalıntılarının bulunduğu gün yapılan kutlamada The Beatles'ın Lucy in the Sky with Diamonds parçası çaldığı için bu isim verildi (Carlos Lorenzo/Flickr)

İnsanların 3,2 milyon yıl önce yaşayan akrabalarının, modern insanlara benzer elleri olduğu ve alet kullanabildiği tespit edildi. 

Modern insanların içinde yer aldığı Homo cinsi ortaya çıkmadan yüzbinlerce yıl önce yaşayan Australopithecine, insanların en yakın akrabalarından biri.

Maymuna benzeyen bu sınıfta yer alan Australopithecus afarensis türü, 1974'te keşfedilen 3,2 milyon yıllık kemik fosilleriyle dünyaca ünlü olan Lucy'yle tanınıyor. 

Daha önce bu türün taştan aletler yapıp kullanacak beceriden yoksun olduğu düşünülse de yeni bir çalışma aksini söylüyor. 

Bilim insanları, A. afarensis, A. africanus ve A. sediba olmak üzere yaklaşık 4 ila 2 milyon yıl önce yaşamış üç Australopithecus türünün fosilleşmiş ellerini inceledi.

Araştırmacılar bu türlerin ellerindeki kasların, tendonların, bağların ve kemiklerin üç boyutlu modellerini oluşturarak nasıl becerilere sahip olduklarını anlamaya çalıştı. 

Daha sonra sonuçları, modern insan, Neandertal, goril, şempanze ve orangutan gibi çeşitli primatların elleriyle karşılaştırdılar. 

A. sediba'nın ellerini modern insanlara benzer şekilde kullandığı ve muhtemelen aletlerden de yararlandığı sonucuna varan ekip, bunun pek şaşırtıcı olmadığını söylüyor.

Yaklaşık 2 milyon yıl önce yaşayan A. sediba, bazı insan türleriyle de etkileşime geçmiş olabilir. 

Fakat 3,9 milyon ila 2,9 milyon yıl önce yaşayan A. afarensis'in de muhtemelen benzer özelliklere sahip olduğu bulundu. 

Journal of Human Evolution adlı hakemli dergide 4 Ekim'de yayımlanan çalışmada, insan ve maymun karışımı ellere sahip Lucy'nin, bu uzvunu muhtemelen modern insanlara benzer şekilde kullandığı kaydedildi. 

Araştırmacılar A. africanus'un da insan-maymun karışımı elleri olduğunu düşünse de bunları nasıl kullandığını saptayamadılar. 

Bilim insanları makalede şu ifadeleri kullanıyor: 

Sonuçlarımız genel olarak A. sediba ve A. afarensis'in, daha sonra Homo'larda görülen güç kullanarak kavrama ve tek elle bir şeyi hareket ettirme gibi bir dizi hareketi insanlara benzer (ancak aynı olmayan) şekilde alışkanlık haline getirdiğini gösteriyor.

Bugüne kadar bulunan en eski taş aletler 3,3 milyon önceye, yani insanların ortaya çıkmasından daha eski bir zamana ait. Aletlerin Paranthropus adlı primat türüne ait fosillerin yakınında bulunması, aletleri bu canlıların kullandığını düşündürüyor.

Yeni çalışmayı yürüten ekip bu aletleri Lucy veya incelenen diğer türlerin yaptığını öne sürmüyor. Bu nedenle milyonlarca yıllık teknolojinin kimin elinden çıktığı belirsizliğini korumaya devam ediyor.

Independent Türkçe, IFL Science, Cosmos Magazine, Journal of Human Evolution, National Geographic