Bilim insanlarından "zombi geyik hastalığı" uyarısı: "İnsanlara sıçrayabilir"

Birleşik Devletler'in Wyoming eyaletinde 800 geyik, Kanada geyiği ve sığın örneğinde kronik zayıflama hastalığına rastlandı

Bilim insanları "zombi geyik hastalığının" insanlara yayılabileceği uyarısını yapıyor (AFP/Arşiv)
Bilim insanları "zombi geyik hastalığının" insanlara yayılabileceği uyarısını yapıyor (AFP/Arşiv)
TT

Bilim insanlarından "zombi geyik hastalığı" uyarısı: "İnsanlara sıçrayabilir"

Bilim insanları "zombi geyik hastalığının" insanlara yayılabileceği uyarısını yapıyor (AFP/Arşiv)
Bilim insanları "zombi geyik hastalığının" insanlara yayılabileceği uyarısını yapıyor (AFP/Arşiv)

Bilim insanları, geçen yıl boyunca ABD'de yüzlerce hayvanın "zombi geyik hastalığı"na yakalanmasının ardından bu hastalığın insanlara da bulaşabileceği uyarısında bulundu.

Hayvanları salyalı, uyuşuk, tökezleyen ve boş bakar bir halde bırakan kronik zayıflama hastalığı (Chronic Wasting Disease/CWD) Wyoming'de 800 geyik, Kanada geyiği ve sığın örneğinde bulundu.

Ancak uzmanlar hastalığın "yavaş ilerleyen bir felaket" olduğu uyarısında bulundu ve devletleri hastalığın insanlara yayılma ihtimaline karşı hazırlanmaya çağırdı.

CWD araştırmacısı Dr. Cory Anderson The Guardian'a, "Britanya'daki deli dana hastalığı salgını, örneğin çiftlik hayvanlarından insanlara yayılma olayı gerçekleştiğinde işlerin bir gecede nasıl çığırından çıkabileceğinin örneğini sundu" dedi.

Benzer bir şeyin meydana gelme potansiyelinden bahsediyoruz. Kimse bunun kesinlikle gerçekleşeceğini söylemiyor ancak insanların hazırlıklı olması önemli.

Birleşik Krallık'ta 1980 ve 1990'larda sığırların enfekte et ve kemik tozuyla beslenmesi nedeniyle yayılan deli dana hastalığının ardından 4,4 milyon büyükbaş hayvan kesilmişti.

Sığırlar için genellikle ölümcül olan hastalık, merkezi sinir sistemini enfekte ederek hayvanlarda agresif belirtiler ve koordinasyon eksikliğine yol açıyor. 1995'ten bu yana 178 insan ölümü, insan varyantıyla ilişkilendirildi.

Alliance for Public Wildlife'a göre 2017'de, her yıl CWD'yle enfekte 7 bin ila 15 bin hayvan insanlar tarafından tüketiliyordu.

Bu rakamın her yıl yüzde 20 artması bekleniyordu. Dr. Anderson, Wisconsin'de binlerce insanın muhtemelen enfekte geyik eti yediğini söyledi.

CWD bir ortama bulaştıktan sonra ortadan kaldırılması son derece zordur. Toprakta ya da yüzeylerde yıllarca kalabilir ve bilim insanları dezenfektanlara, formaldehite, radyasyona ve 600 santigrat derecede yakmaya karşı dirençli olduğunu belirtiyor.

Bu gelişme, ABD'li biyoteknoloji şirketi Ginkgo Bioworks'un hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıkların 2050'de 2020'ye kıyasla 12 kat daha fazla insanı öldürebileceği uyarısında bulunmasının ardından geldi.

Şirket yayılma diye bilinen, zoonotik hastalıkların yol açtığı epidemilerin, iklim değişikliği ve ormansızlaşma nedeniyle gelecekte daha sık görülebileceğini söyledi.

Grubun araştırmasına göre, 1963'le 2019 arasında epidemiler her yıl neredeyse yüzde 5, ölümlerse yüzde 9 arttı.

Firma, "Bu yıllık artış oranları sürerse, analiz edilen patojenlerin 2050'de 2020'ye göre 4 kat daha fazla yayılma olayına ve 12 kat daha fazla ölüme yol açmasını bekliyoruz" uyarısında bulundu.

Independent Türkçe



Russell Crowe'dan Gladyatör itirafı

Yeni Zelandalı aktör Russell Crowe, Gladyatör'de Maximus rolündeki unutulmaz performansıyla En İyi Erkek Oyuncu dalında Akademi Ödülü kazandırmıştı (DreamWorks)
Yeni Zelandalı aktör Russell Crowe, Gladyatör'de Maximus rolündeki unutulmaz performansıyla En İyi Erkek Oyuncu dalında Akademi Ödülü kazandırmıştı (DreamWorks)
TT

Russell Crowe'dan Gladyatör itirafı

Yeni Zelandalı aktör Russell Crowe, Gladyatör'de Maximus rolündeki unutulmaz performansıyla En İyi Erkek Oyuncu dalında Akademi Ödülü kazandırmıştı (DreamWorks)
Yeni Zelandalı aktör Russell Crowe, Gladyatör'de Maximus rolündeki unutulmaz performansıyla En İyi Erkek Oyuncu dalında Akademi Ödülü kazandırmıştı (DreamWorks)

Oscar ödüllü oyuncu Russell Crowe, pazar gecesi düzenlenen Mediterrane Film Festivali'nin Altın Arı Ödülleri'ne sürpriz bir şekilde katılarak, 26 yıl önce Gladyatör'ü (Gladiator) çektiği Malta'ya döndü.

Son olarak korku filmi Şeytan Ayini'nde (The Exorcism) izleyici karşısına çıkan Crowe, Malta Film Efsanesi Ödülü'ne layık görüldü. Ödül töreninde sahneye çıktığında, "Burada, yani Malta'da, 26 yıl önce filmim için bulunmuştum" dedi.

61 yaşındaki aktör, Malta'ya duyduğu hayranlığı şu sözlerle dile getirdi:

Malta'da neyi sevdiğimi mi merak ediyorsunuz? Her şeyini.

Crowe, usta yönetmen Ridley Scott imzalı Gladyatör'ün kariyerinde nasıl bir dönüm noktası olduğuna da değindi:

26 yıl önce, tuhaf bir şekilde, Malta'da erkek oldum. O zamana kadar birçok filmde oynamış olsam da hiçbirinde Gladyatör'deki gibi bir ihtişam, bir vizyon, bir bütçe ve nihayetinde küresel bir etki yoktu. Zorlu bir prodüksiyondu. Canlandırdığım karakterin bütünlüğü için her gün mücadele etmek zorundaydım. Tıpkı filmin içindeki yolculuk gibi. Ama bazen, insanların yüreğine dokunan bir şey yapma şansını yakalarsınız.

Ünlü oyuncu ayrıca, geçen hafta İtalya'da yaşadığı duygusal bir anıyı da seyircilerle paylaştı.

Genç bir adamın kendisinden fotoğraf isterken gözyaşlarına boğulduğunu anlatan Crowe, "Sonradan arkadaşları onun yerel bir plajda baş cankurtaran olduğunu, onu daha önce hiç böyle görmediklerini söyledi. Onu kucakladım" ifadelerini kullanarak ekledi:

Kendini toparladığında bana şöyle dedi: 'Anlamıyorsunuz, ben 8 yaşındayken annem beni televizyonun karşısına oturttu ve bir Gladyatör kaseti koydu. Ve dedi ki: Eğer bir gün annenin senden nasıl bir erkek olmanı beklediğini merak edersen, işte böyle biri olmanı istiyorum.' Onur, dürüstlük, inanç... Malta'da şekillenen bir adam.

103 milyon dolarlık bütçeyle gişede 500 milyon doların üzerinde hasılat elde eden Gladyatör, 5 Akademi Ödülü kazanmıştı.

Independent Türkçe, Variety, The News