İnsanlar sözsüz, evrensel bir iletişim diline sahip olabilir: 3-12 yaşında İngilizce ve Türkçe konuşan çocuklar incelendi

Çocuklukta öğrenilen dilin jestleri şekillendirdiği düşünülüyor (Pixabay)
Çocuklukta öğrenilen dilin jestleri şekillendirdiği düşünülüyor (Pixabay)
TT

İnsanlar sözsüz, evrensel bir iletişim diline sahip olabilir: 3-12 yaşında İngilizce ve Türkçe konuşan çocuklar incelendi

Çocuklukta öğrenilen dilin jestleri şekillendirdiği düşünülüyor (Pixabay)
Çocuklukta öğrenilen dilin jestleri şekillendirdiği düşünülüyor (Pixabay)

Yeni bir araştırma, insanların evrensel, sözsüz bir iletişim biçimine sahip olabileceğini ortaya koydu.

Georgia State Üniversitesi Psikoloji Bölümü'nden Şeyda Özçalışkan’ın İngilizce ya da Türkçe konuşan 3 ila 12 yaş arasındaki çocuklarla yaptığı deney, evrensel bir işaret dilinin temel yapısına dair ilk ipuçlarını verdi.

Araştırma kapsamında 50'si anadili Türkçe, 50'si de İngilizce olan toplam 100 çocukla konuşuldu.

Çocuklardan "koştu ve eve girdi" gibi belirli eylemlere işaret eden hareketleri ellerini kullanarak iki kez anlatmaları istendi.

Bunlardan ilkinde sözler ve jestlerin kullanılması, ikincisindeyse eylemin sadece jestlerle anlatılması talep edildi.

Araştırmacılar, çocukların aynı anda hem konuşup hem de jest yaptıklarında, jestlerinin kendi dillerinin kurallarına uygun olduğunu fark etti. 

Ancak çocuklar kendilerine verilen eylemi sadece jest kullanarak anlattıklarında son derece benzer el hareketleri kullanmayı tercih etti.

Özçalışkan, "koşmak ve eve girmek" eylemini Türkçe konuşan çocukların iki farklı cümlede anlatmak zorunda kaldığını ve bunun jestlerine yansıdığını, eylemin tek cümleyle ifade edilebildiği İngilizcedeyse durumun farklılaştığına dikkat çekti.

Araştırma sonucu, çocukların 3 ila 4 yaş civarında konuşulan dille ortak konuşma jestlerini kullanmaya başladıklarını ortaya koydu.

Bunun dil, görme veya işitme yeteneğimizden bağımsız olarak birbirimizle iletişim kurmamızı sağlayan bir tür evrensel jest sisteminin potansiyel varlığına işaret ettiğini söyleyen Özçalışkan, benzer bir çalışmayı Türkçe ve İngilizce konuşan görme engelli çocuklar üzerinde de yapmayı planladıklarını söyledi.

Independent Türkçe, Science Alert, Arkeofili



ABD'de yaşayan Çinli, Kuzey Kore'ye silah kaçırdığını itiraf etti

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

ABD'de yaşayan Çinli, Kuzey Kore'ye silah kaçırdığını itiraf etti

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

ABD Adalet Bakanlığı, ülkede yasadışı şekilde ikamet eden Çinli bir erkek, Kuzey Kore'ye silah, mühimmat ve hassas askeri teknoloji kaçakçılığı yaptığını itiraf etti.

2013'te vizesinin süresi dolduktan sonra ülkede kalmaya devam eden 42 yaşındaki Shenghua Wen, Uluslararası Acil Ekonomik Yetkiler Yasası'nı (IEEPA) ihlal etmek için komplo kurduğunu ve yabancı bir hükümetin yasadışı ajanı olarak faaliyet gösterdiğini itiraf etti. Wen, Aralık 2024'te Kaliforniya'da gözaltına alındı ve halen federal gözaltında tutuluyor.

Savcılara göre Wen, 2012'de ABD'ye giriş yaptı ve gelmeden önce Pekin'deki Kuzey Kore büyükelçiliğinde Kuzey Koreli yetkililerle görüştü. Savcılar, bu yetkililerin Wen'e ABD'nin yaptırımlarını ihlal ederek Pyongyang adına silah ve hassas ekipman temin etmesini talimat verdiğini iddia etti.

IEEPA, ABD Başkanı'nın ulusal güvenliğe tehdit oluşturan ülkelerle ticareti kısıtlamasına izin veriyor ve Kuzey Kore, kapsamlı Amerikan ve uluslararası yaptırımlara tabi.

2023'te Wen, Kaliforniya'nın Long Beach Limanı'ndan Çin'e en az üç konteynır ateşli silah sevk etti. Bir sevkıyat, Ocak 2025'te Hong Kong üzerinden Kuzey Kore'nin Nampo limanına ulaştı.

ABD Adalet Bakanlığı'na göre Wen, sahte ihracat belgeleri kullanarak kargonun gerçek içeriğini gizledi. Örneğin bir konteyneri buzdolabı diye yanlış beyan etti.

Kaçakçılığı kolaylaştırmak için Wen, Kuzey Koreli bağlantılarıyla ilişkili aracılar tarafından havale edilen fonlarla Teksas'ın Houston kentinde bir silah şirketi satın aldı.

Silahları nakliye için Teksas'tan Kaliforniya'ya karayoluyla taşıdı. Savcılar, Wen'in ayrıca yaklaşık 60 bin adet 9 mm mühimmat satın aldığını, izinsiz veya gizli iletişimleri tespit etmek için tasarlanmış bir kimyasal tehdit tanımlama cihazı ve bir geniş bant alıcısı temin ettiğini öne sürdü.

Buna ek olarak hava araçlarına monte edilebilen bir termal görüntüleme sistemi ve bir sivil uçak motoru da dahil askeri sınıf ürünler elde etti veya elde etmeye çalıştı.

Yetkililer, Kuzey Koreli yetkililerin bu planı finanse etmek için Wen'e yaklaşık 2 milyon dolar aktardığını söyledi. Kaliforniya'daki ABD Savcılığı, "Wen, ilgili tüm zamanlarda Kuzey Kore'ye ateşli silah, mühimmat ve hassas teknoloji sevk etmenin yasadışı olduğunu bildiğini itiraf etti. Ayrıca mühimmat, ateşli silah ve yukarıda açıklanan cihazları ihraç etmek için gerekli lisanslara hiç sahip olmadığını da itiraf etti" dedi.

Ayrıca Kuzey Kore hükümet yetkililerinin talimatıyla hareket ettiğini ve yasaların gerektirdiği şekilde, Kuzey Kore'nin talimatı ve kontrolü altında ABD'de faaliyet gösterdiğini ABD Adalet Bakanı'na bildirmemiş olduğunu itiraf etti.

Wen'in cezası 18 Ağustos'ta açıklanacak. IEEPA'yı ihlal ettiği için 20 yıla kadar hapis cezası ve kayıtsız yabancı ajan olarak faaliyet gösterdiği için 10 yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya.

Independent Türkçe