Okula gitmemek, sigara içmek ya da aşırı alkol almak kadar ölümcül mü?

Öğrenciler ders sırasında not alıyor (AFP)
Öğrenciler ders sırasında not alıyor (AFP)
TT

Okula gitmemek, sigara içmek ya da aşırı alkol almak kadar ölümcül mü?

Öğrenciler ders sırasında not alıyor (AFP)
Öğrenciler ders sırasında not alıyor (AFP)

Eğitimi uzun ömürle doğrudan ilişkilendiren ilk sistematik araştırma, okulda veya üniversitede geçirdiğiniz her yılın yaşam beklentinizi artırdığını, okula gitmemenin ise sigara içmek veya çok fazla alkol almak kadar ölümcül olduğunu ortaya çıkardı.

Şarku’l Avsat’ın The Guardian gazetesinden aktardığı habere göre, araştırmada İngiltere ve ABD gibi sanayileşmiş ülkelerin yanı sıra Çin ve Brezilya gibi gelişmekte olan ülkelerden elde edilen kanıtlar incelendi.

Söz konusu araştırmada, tam zamanlı eğitimde bir yetişkinin ölüm riskinin her yıl için yüzde 2 oranında azaldığı görüldü.

Lancet Halk Sağlığı dergisinde yer alan araştırma sonuçlarına göre, ilk, orta ve yüksek öğrenimi tamamlamak, ömür boyu sağlıklı beslenmeye eşdeğer ve resmi eğitimi olmayanlarla karşılaştırıldığında ölüm riskini yüzde 34 azaltıyor.

Tam tersi durumda, hiçbir zaman okula gitmemek ise, yetişkin sağlığı açısından, on yıl boyunca her gün beş veya daha fazla alkollü içecek tüketmek veya günde 10 sigara içmek kadar kötü.

Çalışma, İngiltere’de çocukların okulda kalmasını sağlamaya yönelik çabalara ivme kazandırırken, uzmanlar elde edilen sonuçların okula devam ile sağlık arasındaki bağlantının altını çizdiğini vurguluyor.

Bu aynı zamanda, okuldan ayrılma yaşındaki artışın yanı sıra ileri ve yüksek öğrenime devam eden gençlerin sayısındaki artışın, gelecekteki yaşam beklentisi düzeylerine yıllar ekleyebileceği anlamına da geliyor.

Eğitimin ortalama yaşam süresi üzerindeki faydaları uzun süredir kabul edilse de, Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesi (NTNU) ve Seattle’daki Washington Üniversitesi’ndeki akademisyenler tarafından yapılan araştırma, eğitim yıllarının sayısını, yaşam beklentisi ve ölüm oranının azalmasıyla bağlantısını hesaplayan ilk çalışma oldu.

Araştırmada yer almayan, University College London’da tıbbi istatistik profesörü ve eğitim ile sağlık arasındaki bağlantılar konusunda uzman olan Neil Davies, bunu ‘etkileyici bir çalışma’ olarak nitelendirdi.

Ancak Davies, okula devamsızlık oranlarının yüksek olmasının, çocukların gelecekteki sağlık yararlarından mahrum kalmasına da yol açabileceğini belirterek şöyle konuştu;

“Artan okul devamsızlık oranlarının, sağlık üzerindeki etkilerinin ötesinde önemli sonuçlara yol açtığını belirtmekte fayda var. Eğitime harcanan zaman ile kazanç arasındaki ilişki çok iyi araştırıldı ve oldukça sağlam. Bu durumun daha dezavantajlı öğrenciler için daha da kötü olması muhtemeldir.”

cxsdvfegb
Fransa’nın Reunion adasındaki Saint-Benoit’te okul üniformalı öğrenciler (AFP)

Araştırmacılar, Norveç hükümetinin araştırma fonu ve Bill & Melinda Gates Vakfı tarafından desteklenen meta-analizin, küresel ölüm oranlarındaki eşitsizlikleri azaltmanın bir yolu olarak eğitime artan yatırımı destekleyen ‘ilgi çekici kanıt’ olduğunu söyledi.

Çalışmanın ortak yazarı NTNU’dan Dr. Terje Andreas Eikemo, “Eğitim, yalnızca sağlığa sağladığı faydalar açısından değil, kendi başına da önemlidir. Ancak artık bu faydanın büyüklüğünü ölçebilmek önemli bir gelişmedir” dedi.

Araştırmada aynı zamanda, uzun ömürlülükteki iyileşmelerin cinsiyet, sosyal sınıf ve demografiden bağımsız olarak zengin ve fakir ülkelerde benzer olduğu görüldü.



Ünlü şef, restoranının kapılarını Michelin'e kapattı

 Marc Veyrat, Michelin müfettişlerinin "beceriksiz" olduğunu savunuyor (Reuters)
Marc Veyrat, Michelin müfettişlerinin "beceriksiz" olduğunu savunuyor (Reuters)
TT

Ünlü şef, restoranının kapılarını Michelin'e kapattı

 Marc Veyrat, Michelin müfettişlerinin "beceriksiz" olduğunu savunuyor (Reuters)
Marc Veyrat, Michelin müfettişlerinin "beceriksiz" olduğunu savunuyor (Reuters)

Ünlü Fransız şef Marc Veyrat, Michelin Rehberi ekibinin restoranına girmesine izin vermeyeceğini söylüyor. 

Yemek dünyasının en prestijli değerlendirmeleri arasında sayılan Michelin Rehberi, her yıl bir ila üç yıldız verilen restoran listesiyle yayımlanıyor. 

Fransız şef Veyrat'ın La Maison des Bois restoranı, 2019'da üç yıldızdan iki yıldıza düşürülmüştü. En üst seviyedeki derecelendirmeyi sadece bir yılın ardından kaybeden şef, Michelin'i dava etse de eli boş dönmüştü.

O zaman yaptığı açıklamada "suflemize çedar koyduğumuzu söylemeye cüret ettiler" diyen Veyrat şöyle eklemişti:

İçine safran koydum ve rengi sarı olduğu için gelen beyefendi çedar olduğunu düşündü.

Rehberden tamamen çıkarılmayı talep eden şefin isteği kabul edilmemişti. Ancak Veyrat Michelin ekibini restoranına almamaya kararlı görünüyor.

Şef, kısa süre önce Fransa'nın kayak merkezi Megève'de Le Restaurant Marc Veyrat isimli yeni bir restoran açtı. La Croix Fry adlı küçük bir köyde yer alan La Maison des Bois'yı da kızına devrettiğini söylüyor.

CNN'e konuşan Veyrat, restoranda çalışmayı özlediği için yeni mekanı açtığını ancak Michelin müfettişlerini içeriye almayacağını ifade ediyor:

"Ön kapıda küçük bir tabelam bile var" diyen şef ekliyor:

Bu yıl 75 yaşına giriyorum. Sınavlara girmek ve derecelendirmek istemiyorum.

Ancak restoranı test etmek isteyen bir müfettişin, görevini gizleyerek restorana gitmeyeceğinin garantisi yok.

Daha önce Güney Kore restoranı Eo, sahibi Eo Yun-gwon istememesine rağmen 2019'da rehbere dahil edilmişti.

2017'deyse Sébastien Bras, Fransa'daki restoranının rehberden çıkarılmasını istemişti. Bunu özgürlüğün bedeli diğe nitelendiren şef "Hayat çok güzel ve çok kısa" demişti. Ancak restoranı iki yıl sonra iki yıldızla rehbere geri konmuştu.

Veyrat, eşi Christine'le birlikte işlettiği yeni restoranında kişi başı 450 euro'ya müşterilerine hizmet verse de tek kuruş kazanmadığını söylüyor. Tek amacının zarar etmemek ve çalışanlarına makul bir maaş ödemek olduğunu ekliyor.

Sahip olduğu diğer restoranlardan epey gelir elde ettiğini belirten şef, Michelin'le yaşadığı çekişmenin işine zarar vermediğini ifade ediyor.

Veyrat, bu sezon açılan restoranının menüsünde sufle olup olmayacağı hakkında bilgi vermedi.

Independent Türkçe, CNN, BBC