Ünlü piramidi kaplama planı tartışma yarattı: "Pisa Kulesi'ni düzleştirmek gibi"

Kahire yönetimi piramidi orijinal haline çevirmek istiyor

Kahire yönetimi, restorasyon planıyla turizm gelirlerini artırmayı hedefliyor (AFP)
Kahire yönetimi, restorasyon planıyla turizm gelirlerini artırmayı hedefliyor (AFP)
TT

Ünlü piramidi kaplama planı tartışma yarattı: "Pisa Kulesi'ni düzleştirmek gibi"

Kahire yönetimi, restorasyon planıyla turizm gelirlerini artırmayı hedefliyor (AFP)
Kahire yönetimi, restorasyon planıyla turizm gelirlerini artırmayı hedefliyor (AFP)

Mısır'da Gize piramitlerinin en küçüğü olan Mikerinos Piramidi'nin granit bloklarla kaplanması planı ülkede tartışma yarattı.

Üç yıl süreceği öngörülen kaplama planıyla Mikerinos Piramidi'nin orijinal haline yakın bir hale gelmesi hedefleniyor.

Tarihi yapı aslında 16 granit blok katmanından oluşuyordu ancak bu katmanlardan sadece 7'si günümüze kadar ulaşabildi. 

Mısır Eski Eserler Yüksek Konseyi Başkanı Mustafa Waziri, projenin modern dönem ziyaretçilerine yapının orijinal halini görme fırsatı vereceğini savunurken, restorasyon planının "Mısır'dan dünyaya bir hediye" olduğunu söyledi.

Plana şiddetli bir şekilde itiraz edenlerse, ünlü piramidi bu şekilde restore etmenin "Pisa Kulesi'ni düzleştirmeye" benzediğini ifade ediyor.

Konuyla ilgili daha muhafazakar bir yaklaşımın gerekli olduğunu belirten Mısırolog Monica Hanna, yapının bugünkü halini korumaya odaklanılması gerektiğini belirtti.

Arkeolojik restorasyonda kabul gören uluslararası ilkelerin genelde bu tip kapsamlı müdahaleleri engellediğini belirten Hanna, "Mısır tarihi mirasının yönetilmesindeki bu saçmalıklara ne zaman dur diyeceğiz?" ifadelerini kullandı.

Arkeoloji dünyasından yükselen itirazların ardından Mısır Eski Eserler Bakanlığı, projenin incelenmesi için uzmanlardan oluşan bir komite kurulduğunu açıkladı. Komitenin konuyla ilgili kesin kararını gelecek günlerde vermesi bekleniyor.

MÖ 2500 civarlarında inşa edildiği bilinen Mikerinos Piramidi'nin 65 metre uzunluğunda olduğu ancak erezyon ve insan müdahaleleri nedeniyle zamanla küçüldüğü tahmin ediliyor.

Independent Türkçe



İnsan hücrelerinde yeni bir organel keşfedildi

Çalışmanın yazarlarından Seham Ebrahim organeli, boynunda atkı olan bir kardan adama benzetiyor (Virginia Üniversitesi)
Çalışmanın yazarlarından Seham Ebrahim organeli, boynunda atkı olan bir kardan adama benzetiyor (Virginia Üniversitesi)
TT

İnsan hücrelerinde yeni bir organel keşfedildi

Çalışmanın yazarlarından Seham Ebrahim organeli, boynunda atkı olan bir kardan adama benzetiyor (Virginia Üniversitesi)
Çalışmanın yazarlarından Seham Ebrahim organeli, boynunda atkı olan bir kardan adama benzetiyor (Virginia Üniversitesi)

Araştırmacılar insan hücrelerinin içinde yeni bir organel keşfetti. 

Tıpkı organlar gibi organeller de hücre içinde belirli işlevleri yerine getirmek üzere özelleşmiş yapıları ifade ediyor. Örneğin mitokondri enerji üretiminden sorumluyken, endoplazmik retikulum proteinleri taşımak gibi görevleri üstleniyor. 

Virginia Üniversitesi ve ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri'nden bilim insanları hücrelerin şeklini koruyan filamentleri incelerken, ürettikleri üç boyutlu görüntülerde sürekli karşılarına çıkan alışılmadık bir yapı olduğunu fark etti.

Bulguları hakemli dergi Nature Communications'ta yayımlanan çalışmada hücrede belirli bir görevi yerine getirdiği düşünülen bu yapının daha önce tanımlanmamış bir organel olduğuna karar verildi.

Bilim insanları hemifüzom (hemifusome) adını verdikleri yapının insan hücrelerindeki proteinlerin ayrıştırılması, geri dönüştürülmesi ve dışarı atılmasında rol oynadığını tahmin ediyor.

Ekip kullanılan görüntüleme tekniği veya organelin küçük boyutu nedeniyle bugüne kadar gözden kaçmış olabileceğini düşünüyor. Çapı yaklaşık 100 nanometre olan hemifüzomun boyutu, küçük bir mitokondrinin yarısı bile değil.

Kriyo-elektron tomografi (cryo-ET) denen bir teknik kullanan ekip, bu sayede hücrelerin net görüntülerini oluşturmayı başardı. Hücrelerin dondurulmasını içeren bu yöntem, biyolojik yapıların bozulmadan görüntülenmesini sağlıyor.

Bilim insanları daha önce gözlemlemedikleri bir vezikül yapısını inceliyordu. Balon benzeri yapılar olan veziküller, hücrelerin içinde ve hücreler arasında protein ve hormon gibi maddeleri taşıyor.

Çalışmada iki katmanlı bir yağ bariyeriyle ayrılan iki vezikülün birbirine kaynaştığı gözlemlendi. 

Makalenin yazarlarından Seham Ebrahim, "Biyofizik açısından bile bu bir dönüm noktası" diyerek ekliyor: 

Çünkü biyofiziksel olarak veziküllerin bu hemifüzyon durumunda var olabileceği her zaman tahmin edilse de canlı bir hücrede ilk kez görüldü.

Araştırmacılar hemifüzyon iki çift tabakanın kısmi birleşmesi anlamına geldiği için organele hemifüzom adını verdi.

Ebrahim, yeni keşfedilen organelin, veziküllerin "bağlandığı ve kargo aktardığı" bir "yükleme iskelesi" görevi gördüğünü söylüyor.

Taşıma sürecinde daha önce bilinmeyen bu adım, çeşitli genetik hastalıklar hakkında kritik bilgiler sağlama potansiyeline sahip. 

Ancak hemifüzomun hücredeki rolünün net olarak belirlenmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. Bilim insanları daha sonra genetik bozukluklara karşı yeni tedaviler geliştirilebileceğini umuyor. 

Ebrahim, "Bu daha başlangıç" diyerek ekliyor: 

Artık hemifüzomların var olduğunu bildiğimize göre, sağlıklı hücrelerde nasıl davrandıklarını ve işler ters gittiğinde ne olduğunu sormaya başlayabiliriz. Bu bizi karmaşık genetik hastalıkların tedavisi için yeni stratejilere götürebilir.

Independent Türkçe, Live Science, IFLScience, Nature Communications