Çernobil bölgesindeki kurtlar, kanser tedavilerinin geliştirilmesine yardımcı olabilir mi?

Çernobil Nükleer Enerji Santrali’nin çevresindeki terk edilmiş bölgede kurtlar yaşıyor (Reuters)
Çernobil Nükleer Enerji Santrali’nin çevresindeki terk edilmiş bölgede kurtlar yaşıyor (Reuters)
TT

Çernobil bölgesindeki kurtlar, kanser tedavilerinin geliştirilmesine yardımcı olabilir mi?

Çernobil Nükleer Enerji Santrali’nin çevresindeki terk edilmiş bölgede kurtlar yaşıyor (Reuters)
Çernobil Nükleer Enerji Santrali’nin çevresindeki terk edilmiş bölgede kurtlar yaşıyor (Reuters)

Bir grup bilim insanı, Çernobil Nükleer Enerji Santrali’nin çevresindeki ıssız sokaklarda dolaşan kurtların kansere karşı direnç geliştirdiğini bildirdi.

Şarku’l Avsat’ın Sky News’ten aktardığı habere göre, bu bulgular, hastalığa yönelik tedavilerin geliştirilmesine yardımcı olacağı yönündeki umutları artırdı.

26 Nisan 1986’da meydana gelen Çernobil kazasının hemen ardından, nükleer santraldeki 4 numaralı reaktörün çökmesi ve yanması sonucu 31 kişi hayatını kaybetti.

Diğer tahminler, kansere neden olan radyasyona maruz kalmanın bir sonucu olarak uzun vadede 4 bin ila 93 bin kişinin öleceğini gösteriyor.

Tarihin en kötü nükleer felaketi, 100 binden fazla insanın bu radyasyondan kaçmak için şehirden tahliye edilmesine yol açtı.

Radyasyonun hala kanser riski oluşturduğu bin mil karelik bir alana insanların girmesini önlemek için Çernobil Hariç Tutma Bölgesi (CEZ) kuruldu.

Bölge, o zamandan beri ürkütücü bir şekilde terk edilmiş durumda.

İnsanlar hala geri dönmemiş olsa da, kurtlar ve atlar gibi hayvanlar, felaketten 35 yıl sonra boşaltılan şehrin çorak arazilerinde dolaşıyor.

ABD’deki Princeton Üniversitesi’nde evrimsel biyolog ve ekotoksikolog olan Dr. Cara Love ve ekibi, nesiller boyu radyoaktif parçacıklara maruz kalmalarına rağmen, Çernobil bölgesindeki kurtların nasıl hayatta kaldığını araştırdı.

Dr. Love ve araştırma ekibi, 2014 yılında CEZ’i ziyaret ederek, kurtların hareketlerinin, bulundukları yerin ve maruz kaldıkları radyasyon miktarının izlenebilmesi için onlara radyo vericili tasmalar taktı.

Ayrıca, kurtların vücutlarının, kansere neden olan radyasyona nasıl tepki verdiğini anlamak için kan örnekleri de aldılar.

xs tnb
Çalışma Çernobil bölgesindeki kurtların kansere karşı direnç geliştirdiğini doğruladı (AP)

Araştırmacılar, Çernobil bölgesindeki kurtlarının tüm yaşamları boyunca her gün 11,28 milirem kadar radyasyona maruz kaldıklarını keşfetti.

Bu, bir insan için yasal güvenlik sınırından altı kat fazla.

Dr. Love ve ekibi, kurtların bağışıklık sistemlerinin, radyasyon tedavisi gören kanser hastalarına benzer şekilde değiştiğini gördü.

Ekip daha da önemlisi, bu kurtların genetik yapısının, artan kanser riskine karşı dirençli görünen belirli kısımlarını da tespit etti.

Dr. Love’ın çalışması, kanserden kurtulma şansını artıran koruyucu mutasyonları belirlemeye çalıştı.

Ancak yeni tip koronavirüs salgını ve Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, son yıllarda Dr. Love ve ekibinin son yıllarda CEZ’e dönmesini engelledi.



Kenya'da kadın DJ'ler yükselişte

2021'de kurulan okulun adındaki Santuri, Svahili dilinde "plak" anlamına geliyor (AFP)
2021'de kurulan okulun adındaki Santuri, Svahili dilinde "plak" anlamına geliyor (AFP)
TT

Kenya'da kadın DJ'ler yükselişte

2021'de kurulan okulun adındaki Santuri, Svahili dilinde "plak" anlamına geliyor (AFP)
2021'de kurulan okulun adındaki Santuri, Svahili dilinde "plak" anlamına geliyor (AFP)

Kenya'nın başkenti Nairobi'deki Santuri Elektronik Müzik Akademisi (SEMA) ülkenin yeni DJ'lerini yetiştiriyor. 

Kwem Kimtai de bunlardan biri. Dört haftalık yoğun kursta hem yazılım hem de ekipman üzerine uzmanlaşmayı hedefleyen 32 yaşındaki kadın, erkeklerin domine ettiği bu sahnede önemli bir yer edinmek istiyor:

Her şeyi yapabilirim. Miks yapabilirim, ritimleri birbirine uydurabilirim, müzikteki enerji seviyesini değerlendirebilirim. Eskiden bir müzik aşığından ibarettim. Artık değişik tarzları birbiriyle sentezleyip farklı dünyalar arasında yolculuk etmek istiyorum.

Yüzlerce kişiyi yetiştiren SEMA'da, Tawa.RaR sahne adını kullanan Kimtai gibi pek çok kadın var. 

SEMA'nın kurucuları, 2020'de onlarca sanatçıyla görüşüp Afrika'nın doğusundaki kadın DJ'lere yönelik ilginin arttığını fark edince bu hamleyi yapmış. Kadınlara ve azınlık mensuplarına burs sağlıyorlar. 

Ancak yine de eğitim ve donanım masraflarını karşılamakta daha fazla zorlanan kadınların bu sektörde yer edinmesi zor. Ayrıca yaptıkları iş aynı olsa da erkeklerden daha az para kazanıyorlar. 

İşin ticari kısmını öğrencilere anlatan DJ Shock, "Ben bu işe başladığımda böyle bir şeyle karşılaşmayı çok isterdim çünkü tüm öğretmenlerim erkekti" diyor. 

DJ Shock, 20 yıl önce müzik kariyerine başladığında meslektaşlarının kadınlarla bilgi paylaşmak istemediğini anlatıyor. 

28 yaşındaki ses mühendisliği mezunu Daisy Nduta, "Bu alanları herkes için güvenli hale getirecek insanlar biziz" diyor. 

Female:pressure adlı müzisyen ağının verilerine göre 2012'de elektronik müzik festivallerinde çalan kadınların oranı yüzde 9'ken, 2023'te yüzde 30 oldu. 

Independent Türkçe, France24, AFP