ABD'deki akvaryumda köpekbalığı, vatozu hamile bırakmış olabilir

Hendersonville'de bulunan, Team Ecco'ya ait Akvaryum ve Köpekbalığı Laboratuvarı, vatoz Charlotte'ın hamile olduğunu duyuran bir Facebook paylaşımı yaptı

Vatoz Charlotte hamile ve 4 yavrusu olacak (ABC 13 News)
Vatoz Charlotte hamile ve 4 yavrusu olacak (ABC 13 News)
TT

ABD'deki akvaryumda köpekbalığı, vatozu hamile bırakmış olabilir

Vatoz Charlotte hamile ve 4 yavrusu olacak (ABC 13 News)
Vatoz Charlotte hamile ve 4 yavrusu olacak (ABC 13 News)

ABD'nin Kuzey Carolina eyaletindeki bir akvaryum, dişi vatozunun gizemli hamileliğini araştırdıklarını duyurdu.

Hendersonville'de bulunan, Team Ecco'ya ait Akvaryum ve Köpekbalığı Laboratuvarı, geçen hafta Facebook'ta yaptığı paylaşımda vatoz Charlotte'ın hamile olduğunu duyurdu.

Akvaryum hamileliği "hayatta bir kez yaşanabilecek bilimsel bir gizem" diye nitelenirken, dişi vatozun hamile kaldığı sırada tankta hiç erkek vatoz bulunmadığını açıkladı.

Charlotte ve yavruların iki fotoğrafının da yer aldığı paylaşımda şöyle dendi:

Vatozumuz Charlotte bebek bekliyor! Bunu 3 aydan uzun süredir kimseyle paylaşmadık. Elimizde iki destekçimiz tarafından onaylanmış ultrason görüntüleri var: Avustralya'daki Zvet Akvaryumu'ndan Dr. Robert Jones ve Arizona Eyalet Üniversitesi'nde doktora adayı olan Becka Campbell. Gerçekten şaşırtıcı olan şey, hiç erkek vatozumuzun olmaması! Bu olay için birkaç muhtemel nedenimiz var.

Akvaryum, ABC 13 News'a yaptığı açıklamada Charlotte'ın iki şekilde hamile kalmış olabileceğini söyledi. Bunlardan biri partenogenez adı verilen ve yumurtaların döllenmeden kendi kendilerine gelişerek annenin klonunu oluşturdukları nadir bir süreç.

Team Ecco'nun yönetici direktörü Brenda Ramer'a göre hamileliğin ikinci muhtemel açıklamasıysa Charlotte'ın genç köpekbalıklarından biriyle çiftleşmiş olabileceği.

Ramer, yayın kuruluşuna şunları söyledi: 

Temmuz 2023'ün ortalarında, bir yaşındaki iki beyaz benekli bambu erkeğini (köpekbalıklarını) o tanka taşıdık. Olgunlaşma hızları hakkında kesin olarak bulabileceğimiz bir şey yoktu, dolayısıyla sorun çıkacağını düşünmedik. Charlotte'ta ısırık izleri fark etmeye başladık ancak diğer balıkların onu ısırdığını gördük, bu yüzden balıkları değiştirdik fakat ısırma devam etti.

Vatoz ve gelecekteki yavruları hakkında konuşan Ramer şunları ekledi: 

Ya partenogenez yavrularımız ya da bir tür potansiyel melezimiz olacak ve Jeff Goldblum'un ortaya çıkmasını bekliyoruz çünkü şu anda Jurassic Park'tayız!

Charlotte'ın hamile olduğu eylülde keşfedildi (ABC 13 News)
Charlotte'ın hamile olduğu eylülde keşfedildi (ABC 13 News)

Charlotte'ın hamileliği, hayvanda ilk başta kanser olduğunu düşündükleri "şişlik" fark edildikten sonra eylülde keşfedildi. Akvaryumun veterineri Dr. Robert Jones daha sonra vatozun üç veya dört yumurta büyüttüğünü doğruladı.

Ramer dişi vatozun 4 kadar yavru taşıdığını ve her an doğum yapabileceğini söyledi.

Charlotte doğum yaptıktan sonra DNA testi uygulanacak.

The Independent, yorum ve hamilelikle ilgili daha fazla ayrıntı için Team Ecco'ya ait Akvaryum ve Köpekbalığı Laboratuvarı'na ulaştı ancak henüz yanıt alamadı.

Independent Türkçe



Bilim insanları primatları inceledi: Alfa erkek kural değil istisna

Erkek egemenliğinin en belirgin olduğu türlerden biri şempanzeler (AFP)
Erkek egemenliğinin en belirgin olduğu türlerden biri şempanzeler (AFP)
TT

Bilim insanları primatları inceledi: Alfa erkek kural değil istisna

Erkek egemenliğinin en belirgin olduğu türlerden biri şempanzeler (AFP)
Erkek egemenliğinin en belirgin olduğu türlerden biri şempanzeler (AFP)

Bilim insanları primat türlerinde alfa erkek olgusunun pek de gerçek olmadığını tespit etti. Geniş kapsamlı araştırma, dişi ve erkekler arasındaki hiyerarşik ilişkinin daha karmaşık olduğuna işaret ediyor.

İnsanların da içinde yer aldığı primat grubunda ya erkeklerin ya da dişilerin popülasyondaki hakim cinsiyet olduğu düşünülüyordu. Genellikle erkeklerin gruptaki hakimiyeti elinde tuttuğuna inanılıyordu.

Ancak hakemli dergi PNAS'te dün (7 Temmuz) yayımlanan çalışmada durumun sanıldığı kadar net olmadığı ve beklendiğinden daha fazla popülasyonda dişilerin egemen olduğu ortaya çıktı.

Araştırmacılar maymunlar, lemurlar, tarsiyerler ve lorisler gibi 121 primat türüne ait 253 popülasyondan 5 yıl boyunca veri topladı. Ekip varsayımların ötesinde daha net bilgi edinmek adına ayrıntılı davranış kayıtları toplayıp grup içindeki kavgaları ve kazananları derledi.

Çalışmada karşı cinsler arasındaki kavga ve tartışmaların sanılandan çok daha sık yaşandığı saptandı. Bir grup içindeki anlaşmazlıkların ortalama yarısı dişi ve erkekler arasında geçti. 

Araştırma genelinde incelenen kavgaların yaklaşık yüzde 90'ını erkekler kazandığı için bu açıdan net bir erkek hakimiyeti olduğu söylenebilir.

Öte yandan araştırmacılar popülasyonların sadece yüzde 17'sinde bu durumun gözlemlendiğini söylüyor. İnsanların en yakın akrabalarından şempanze ve bonobolar bu kesimde yer alırken, lemur ve bonoboların da olduğu primat popülasyonlarının yüzde 13'ünde net bir dişi egemenliği vardı.

Geri kalan yüzde 70'lik kısımdaysa bir cinsiyetin diğeri üzerindeki hakimiyet ya orta düzeydeydi ya da hiç yoktu.

Fransa'daki Montpellier Üniversitesi'nden çalışmanın başyazarı Dr. Élise Huchard, "Sıkı bir erkek egemenliği gerçekten azınlıkta" diyerek ekliyor: 

Bunun çoğunluk olmasını beklemiyorduk çünkü literatürü iyi biliyoruz ancak yüzde 20'nin altında kalmasını pek beklemezdik.

Erkek egemenliğinin daha net olduğu gruplarda, bu cinsiyetin vücut veya dişlerinin daha büyük olduğu gözlemlendi. Ayrıca dişilerin kaçıp ağaçlara tırmanamadığı popülasyonlarda da benzer bir durum vardı.

Öte yandan dişiler hakimiyetini, üremeden gelen güçleriyle kazanıyordu. Dr. Huchard, "Bir dişi çiftleşmek istemiyorsa, erkek bu konuda hiçbir şey yapamaz" diye açıklıyor: 

Dişiler üremeyi kontrol ettiklerinde, bunu erkeklere karşı bir güç mekanizması olarak kullanabiliyorlar.

Bilim insanları ayrıca dişilerin birbirleriyle rekabet ettiği ve erkeklerin yavrulara daha fazla baktığı gruplarda da dişi egemenliğinin daha yaygın olduğunu gözlemledi. Bu türlerde dişiler ya genellikle yalnız oluyor ya da sadece erkek-dişi çiftleri halinde yaşıyorlar. Bu durum tek eşliliğin dişi hakimiyetiyle bağlantılı olduğu anlamına gelebilir.

Araştırmacılar bu sonuçların doğrudan insanlara uygulanamayabileceğini ancak yakın akraba türlerdeki cinsiyet rollerinde şaşırtıcı bir esnekliğe işaret ettiğini söylüyor. 

Dr. Huchard, "Bu sonuçlar, insanlık tarihinde daha sonra ortaya çıkan tarım toplumlarına kıyasla daha eşitlikçi olan avcı-toplayıcılar arasındaki kadın-erkek ilişkileri hakkında bildiklerimizle epey örtüşüyor" diyor.

Independent Türkçe, Science Alert, BCC Science Focus, PNAS