30 kadını köleleştiren Kudüslü hahamın cezası belli oldu

Din okulu adı altında "korku evi" yönetiyordu

"Tarikat lideri" diye nitelenen hahamın okulu daha önceden de tartışma yaratmıştı (Unsplash)
"Tarikat lideri" diye nitelenen hahamın okulu daha önceden de tartışma yaratmıştı (Unsplash)
TT

30 kadını köleleştiren Kudüslü hahamın cezası belli oldu

"Tarikat lideri" diye nitelenen hahamın okulu daha önceden de tartışma yaratmıştı (Unsplash)
"Tarikat lideri" diye nitelenen hahamın okulu daha önceden de tartışma yaratmıştı (Unsplash)

İsrail'de 30 kadını köleleştirdiği gerekçesiyle yargılanan haham Aharon Ramati'nin cezası belli oldu.

Kudüs Bölge Mahkemesi'nin çarşamba günü açıkladığı kararda, Ramati'ye 9 ay kamu hizmeti cezası verildiği duyuruldu. Ayrıca haham, kurbanlara toplamda 43 bin dolar tazminat ödeyecek. 

Duruşmada, Ramati'nin suçunu itiraf edip anlaşmaya vardığı bildirildi. Ayrıca 11 kişinin yaşadığı ağır travmaların ardından hahama karşı duruşmada tanıklık yapmayı reddettiği aktarıldı.

Ramati, Kudüs'ün şehir merkezinde yer alan ve sadece kadınların katıldığı Baer Miriam adlı din okulunun yöneticiliğini yapıyordu. Haham, hakkında çıkan iddiaların ardından Şubat 2020'de tutuklanmıştı. 

İsrail polisi, "tarikat lideri" diye nitelediği Ramati'nin bu okulda kadınlarla kız çocuklarını köle gibi alıkoyduğunu bildirmişti. Olay, bu okuldan kaçan iki kadının haham hakkında suç duyurusunda bulunmasının ardından gündeme gelmişti. Ramati ise o dönem hakkındaki iddiaları yalanlamıştı. 

İsrail medyasında aktarılanlara göre Ramati, genç kadınlara ve kızlara, aylığı 220 dolara yatacak yer kiralıyordu. Haham'ın "korku evi" diye nitelenen bu okula giden kişilere fiziksel ve psikolojik şiddet uyguladığı, onları ailelerinden ve çocuklarından ayırarak yalnızlaştırdığı aktarıldı. 

Ayrıca kadınların hijyensiz ortamlarda zorla tutulduğu ve düzgün beslenmelerinin engellendiği ifade edildi.

Ramati'nin işkence ve istismar ağını ilk olarak 2008'de başlattığı bildirildi. Haham, 2015'te de tutuklanmış fakat mahkemeye çıkarıldığında, okuldaki kişilerin kendisi lehine savunma yapmasıyla serbest bırakılmıştı.

Independent Türkçe



Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
TT

Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)

Bilincin beynin hangi bölümünde olduğunu araştıran bilim insanları ilginç sonuçlara ulaştı. 

Kişinin kendisini, etrafını, deneyimlerini, duygularını anlamasını sağlayan bilinç, insan varlığının temel bileşenlerinden biri. 

Bilim insanları uzun zamandır bilincin beynin hangi bölümünde, nasıl meydana geldiğini anlamaya çalışıyor. Pek çok fikir ortaya atılırken halihazırda 30'a yakın teori olduğu tahmin ediliyor. 

Bunlar arasında en çok öne çıkan ikisiyse Küresel Çalışma Alanı Teorisi (GWT) ve Bütünleşik Bilgi Teorisi (IIT). Bunlardan ilki bilincin, beynin ön kısmında olduğunu ve buradaki kilit bölgeler duyusal bilgileri tüm beyne yaydığında bilinçli deneyimin ortaya çıktığını savunuyor. 

IIT ise beyindeki bilginin son derece entegre ve bütünleşik olduğunu ve bu şekilde bilinçli bir deneyimin mümkün olduğunu öne sürüyor.

Önde gelen hakemli dergi Nature'da 1 Mayıs Perşembe günü yayımlanan çalışmada bilim insanları, bu iki teoriyi test ederek hangisinin geçerli olduğunu bulmaya çalıştı. Bulgular, ikisinin de yetersiz olduğuna işaret ediyor. 

Max Planck Enstitüsü'nden Dr. Lucia Melloni ve ekip arkadaşları, ABD, Avrupa ve Çin'deki 12 laboratuvarda 256 kişiye çeşitli görüntüleri izleterek beyinlerindeki elektrik ve manyetik aktiviteyi ve kan akışını ölçtü. 

Katılımcıların bilinçli farkındalığını ölçmek için onlara çeşitli yüzler, nesneler ve semboller gösterildi. Katılımcılar ekranda belirli görüntüler belirdiğinde bir düğmeye bastı. Ekip katılımcıların beynini üç farklı yöntem kullanarak izledi.

Bulgular bilincin, beynin düşünmeyle ilişkili ön kısmından ziyade, görme ve işitmeyle bağlantılı duyusal bölgeleri içeren arka kortekste ortaya çıktığına işaret ediyor. 

Çalışma, beynin arka kısmındaki nöronlarla öndeki bölgeler arasındaki önemli bağlantılar saptasa da bilincin ana merkezinin arka kortekste olduğu fikrini destekliyor.

Araştırmada ayrıca IIT'nin öne sürdüğü gibi bilincin, beynin çeşitli bölümlerinin etkileşimi ve işbirliğiyle oluştuğunu destekleyen güçlü kanıtlar da bulunmadı. 

Makalenin başyazarlarından Christof Koch, "Burada kanıtlar kesinlikle arka korteks lehine. Bilinçli deneyimle ilgili bilgiler ön loblarda ya yoktu ya da arka kortekse kıyasla çok daha zayıftı" diyerek ekliyor: 

Bu durum, ön lobların zeka, yargılama, muhakemede kritik önem taşımasına karşın görme, bilinçli görsel algılama gibi konularda kritik bir rol oynamadığı fikrini destekliyor.

Araştırmacılar yeni çalışmanın komadaki veya bitkisel hayattaki hastalar açısından da önem taşıdığını ifade ediyor.  

Bu durumdaki hastalar birkaç gün boyunca yanıt vermediği zaman genellikle bilinçlerini kaybettikleri varsayılarak yaşam destek ünitesiyle bağları kesiliyor. Ancak geçen yıl yayımlanan bir çalışmada tepkisiz hastaların yaklaşık 4'te birinin bilinci olabileceği tespit edilmişti.

Bu araştırmaya gönderme yapan Koch "Bilincin beyindeki temelini bilmek, sinyal vermeden 'orada olmanın' bu gizli biçimini daha iyi saptamamızı sağlar" diyor. 

Independent Türkçe, Reuters, New York Times, SciTechDaily, Nature