Yaşam tarzı değişiklikleri genlerin kalp hastalığına etkisini azaltıyor

Alınacak önlemlerle bu genetik riskin üstesinden gelinebilir

Kan basıncını ölçen cihaz (Reuters)
Kan basıncını ölçen cihaz (Reuters)
TT

Yaşam tarzı değişiklikleri genlerin kalp hastalığına etkisini azaltıyor

Kan basıncını ölçen cihaz (Reuters)
Kan basıncını ölçen cihaz (Reuters)

Avrupa Önleyici Kardiyoloji Dergisi’nde (European Journal of Preventive Cardiology) yayınlanan ve Norveç’te yapılan bir araştırma, yüksek tansiyonla ilişkili genlerin erken çocukluktan itibaren etkilediğini ve yaşla birlikte kardiyovasküler hastalık riskini artırdığını ortaya çıkardı. Bununla birlikte hastalık riskini önemli ölçüde azaltacak yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaçlar ile önlemler alınarak bu genetik riskin üstesinden gelinebileceği de kanıtlandı.

Yüksek tansiyon, kalp krizi ve felçlerin önde gelen nedeni iken, kardiyovasküler hastalıklar Norveç'te ikinci en yaygın ölüm nedeni olarak 2022’deki tüm ölümlerin yüzde 23’ünü oluşturdu. Çoğu durumunda yüksek tansiyonun doğrudan tıbbi nedeni hala bilinmiyor ancak araştırmalar genlerimizin önemli bir rol oynadığını gösteriyor.

Bir kişinin yüksek tansiyona yakalanma riskinin ne kadar olduğunu öğrenmek için araştırmacılar, geniş popülasyon çalışmalarından elde edilen genetik verileri kullandılar ve bununla açıkça bağlantılı olan yaklaşık bin 500 genetik varyantı belirledi.

Genetik varyantların tanımlanmasının önemini incelemek için, araştırma sırasında araştırma ekibi, doğumundan 20’li yaşlarına kadar yaklaşık 14 bin çocuğa ilişkin verileri inceledi ve kan basıncıyla ilişkili genetik riskleri en yüksek olan çocukların kan basıncı düzeylerini, en düşük risk seviyesindeki akranlarıyla karşılaştırdı.

Araştırmacılar, ilk gruptaki ortalama kan basıncının üç yaşından itibaren ne kadar yüksek olduğunu tespit etti. Bu fark çocuklukları boyunca devam etti ve yetişkinlikte daha belirgin hale geldi.

Katılımcıların risk puanları ve sağlık verileri karşılaştırıldığında, yüksek tansiyona genetik yatkınlığı olan grubun, yaklaşık 37 yaşından 70 yaşına kadar takip ettiklerinde, yaşamları boyunca yüksek tansiyona yakalanma riskinin diğer gruba göre daha yüksek olduğu tespit edildi. Farklılıkların devam ettiğini ve farklı hastalık risklerine yol açtığı gözlemlendi.

Öte yandan araştırmacılar, yaşam tarzını değiştirme ve tansiyonu düşüren ilaçlar kullanma gibi önlemlerin alınması durumunda hastalık riskinin önemli ölçüde azaltılabileceğini ve daha olumlu sonuçlar elde edilebileceğini ortaya çıkardı.

Araştırmanın baş araştırmacısı Carsten Aufreitveit “Kan basıncını düşük seviyede tutarak, genetik risk puanı yüksek olan kişiler hastalık riskini azaltabilir. Kan basıncının kontrolü genlerden daha önemli gibi görünüyor” ifadelerini kullandı.

Yaşam tarzı değişikliği sağlıklı bir diyeti takip etmeyi içeriyor. Tuz, radyoaktif yağ ve kolesterol alımını azaltmak, daha fazla meyve, sebze ve tam tahıl yemeye, düzenli egzersiz yapmaya, sağlıklı kiloyu korumaya, sigarayı bırakmaya ve stresi azaltmaya dayanıyor.



TikTok, ABD'de yasaklanma sorununa çözüm buldu

Çinli sosyal ağ uygulaması TikTok Lite'ın logosu 11 Nisan 2024'te Paris'te bir telefonda (Kiran Ridley/AFP)
Çinli sosyal ağ uygulaması TikTok Lite'ın logosu 11 Nisan 2024'te Paris'te bir telefonda (Kiran Ridley/AFP)
TT

TikTok, ABD'de yasaklanma sorununa çözüm buldu

Çinli sosyal ağ uygulaması TikTok Lite'ın logosu 11 Nisan 2024'te Paris'te bir telefonda (Kiran Ridley/AFP)
Çinli sosyal ağ uygulaması TikTok Lite'ın logosu 11 Nisan 2024'te Paris'te bir telefonda (Kiran Ridley/AFP)

TikTok'un yasaklanması yaklaşırken, son derece popüler video paylaşım platformunun Amerikalı kullanıcılar için tamamen yeni bir versiyon üzerinde çalıştığı bildirildi.

Ana şirketi ByteDance, Çinlilerin sahip olduğu uygulamayı bir Amerikalıya satmadığı takdirde TikTok, eylülde ABD'de yasaklanma riskiyle karşı karşıya.

The Information'ın pazar günü bildirdiğine göre, uygulamanın ABD'de yeni ve ayrı bir versiyonunun piyasaya sürülmesini sağlayacak bir satış anlaşması mevcut.

Bu gelişme, ABD Başkanı Donald Trump'ın cuma günü yaptığı, pazartesi ya da salı günü Çin’le olası bir TikTok anlaşması için görüşmelere başlayacağı yönündeki açıklamasıyla aynı döneme denk geldi.

Trump, Birleşik Devletler'in TikTok kısa video uygulamasının satışı konusunda "hemen hemen" bir anlaşmaya vardığını söyledi.

hyuıo

Haberde, TikTok'un yeni uygulamayı 5 Eylül'de ABD uygulama mağazalarında kullanıma sunmayı planladığı bildirildi.

Geçen ay Trump, Çin merkezli ByteDance'in, TikTok'un ABD'deki varlıklarını elden çıkarması için verdiği süreyi 17 Eylül'e kadar uzatmıştı.

Haberde, TikTok kullanıcılarının hizmeti kullanmaya devam edebilmek için eninde sonunda yeni uygulamayı indirmek zorunda kalacağı, mevcut uygulamanın gelecek yıl marta kadar çalışacağı ancak takvimin değişebileceği belirtildi.

TikTok yorum talebine yanıt vermedi.

Bu yıl TikTok'un ABD'deki faaliyetlerinin, çoğunluğu ABD'li yatırımcılara ait olan ve ABD'li yatırımcılar tarafından işletilen ABD merkezli yeni bir firmaya devredilmesi için bir anlaşma yapılmıştı.

Trump'ın Çin mallarına yönelik yüksek gümrük vergileri açıklamasının ardından Çin'in bunu onaylamayacağını belirtmesi üzerine bu anlaşma askıya alınmıştı.

Trump, Birleşik Devletler'in muhtemelen Çin tarafından onaylanan bir anlaşma yapmak zorunda kalacağını söyledi.

TikTok'u mevcut biçimi hakkındaki tartışmalar, FBI'ın ByteDance'in uygulamanın propaganda yaymak için "içeriği manipüle etmesine" izin verebileceğini iddia etmesiyle ulusal güvenlik endişeleri etrafında yoğunlaşıyor.

ABD'deki 170 milyon TikTok kullanıcısının verilerinin zararlı bir şekilde kullanılabileceğine dair korkular da var.

Ajanslardan da yararlanılmıştır.

Independent Türkçe