Norovirüs hakkında ne biliyoruz nasıl korunabiliriz?

Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeydoğusunda enfeksiyonlar artıyor

Hastalığa yılın herhangi bir zamanında yakalanabilirsiniz ancak soğuk aylarda yakalanma ihtimaliniz daha fazla (Reuters)
Hastalığa yılın herhangi bir zamanında yakalanabilirsiniz ancak soğuk aylarda yakalanma ihtimaliniz daha fazla (Reuters)
TT

Norovirüs hakkında ne biliyoruz nasıl korunabiliriz?

Hastalığa yılın herhangi bir zamanında yakalanabilirsiniz ancak soğuk aylarda yakalanma ihtimaliniz daha fazla (Reuters)
Hastalığa yılın herhangi bir zamanında yakalanabilirsiniz ancak soğuk aylarda yakalanma ihtimaliniz daha fazla (Reuters)

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinden (CDC) alınan son verilere göre, kusma ve ishale neden olan oldukça bulaşıcı bir hastalık olan norovirüs vakaları son zamanlarda Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeydoğusunda artış gösterdi.

Gözetim verileri, norovirüs enfeksiyonlarının kış aylarında tipik olarak yaptığı gibi, ülke çapında pozitif test sonuçlarında bir artış olduğunu gösteriyor ancak kuzeydoğu eyaletleri özellikle ağır etkilendi.

Şarku’l Avsat’ın Health web sitesinden aktardığı habere göre Norovirüs hakkında bilmeniz gerekenler ve kendinizi hastalığa yakalanmaktan korumanın en iyi yolları işte bunlar:

Buffalo Üniversitesi'nde bulaşıcı hastalıklar bölümü profesörü ve şefi olan Thomas Russo'ya göre, norovirüs vakalarındaki mevcut artış endişe verici olsa da yılın bu dönemi için tipiktir. Hastalığa yılın herhangi bir zamanında yakalanabilirsiniz ancak soğuk aylarda yakalanma ihtimaliniz daha fazla. Health'e konuşan Russo, "Hastalık genellikle Kasım'dan Nisan'a kadar yayılıyor ancak genellikle Ocak ayında zirveye ulaşıyor" dedi.

Norovirüs oldukça bulaşıcı olarak kabul edilir çünkü bir kişiye hastalığı bulaştırmak için sadece 100'den az miktarda partikül gerekir. Norovirüs ile enfekte olan bir kişi dışkı ve kusmukla milyarlarca virüs partikülü saçabilir.

Virüs enfeksiyonu genellikle kış aylarında insanların yakın yerlerde bulunmasıyla birleşerek vakalarda artışa neden olmaktadır. Johns Hopkins Sağlık Güvenliği Merkezi'nde kıdemli bir akademisyen olan bulaşıcı hastalık uzmanı Dr. Amesh A. Adalja, Health'e konuştu: "Her türlü sosyal etkileşim sizi bu hastalığa sahip insanlarla temas ettirecektir."

Çoğu zaman virüs, hasta bir arkadaşa veya aile üyesine bakmak gibi enfekte bir kişiyle doğrudan temas yoluyla yayılır. Ayrıca, kontamine yiyecekleri yemek veya kontamine sıvıları içmek (bu genellikle restoranlarda olur), enfeksiyon partikülleri içeren yüzeylere dokunmak ve ardından yüzünüze veya ağzınıza dokunmak veya hasta bir kişiyle bardak veya mutfak eşyalarını paylaşmak yoluyla da bulaşır.

Kendinizi ve başkalarını nasıl koruyabilirsiniz?

Russo, norovirüsün "şu anda neredeyse her yere" yayıldığını söylese de uzun süre bu şekilde kalmayacağını umuyor.

Ne olacağını tahmin etmek imkansız olsa da uzmanlar, bahara girerken ABD genelinde artan sıcaklıkların virüsün yayılmasını yavaşlatmaya yardımcı olabileceğini öne sürdü.

Bu arada, kendinizi enfeksiyondan korumanın en iyi yolu iyi hijyen  ve belki de hijyene normalden daha fazla dikkat etmek.

Adalja, "Ellerinizi iyice yıkayın" önerisinde bulunuyor çünkü ona göre el dezenfektanı norovirüse karşı pek işe yaramıyor.

Adalja ayrıca virüs tipik olarak yemek servisi çalışanları tarafından bulaştığından bölgenizde vakalar özellikle yüksekse restoranlarda yemek yemekten kaçınmak isteyebileceğinizi söyledi.

Bulaşıcı hastalıklar konusunda uzmanlaşmış bir doktor ve Vanderbilt Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde profesör olan William Schaffner, evinizdeki birine "norovirüs" bulaşmışsa, kirlenmiş yüzeyleri çamaşır suyu solüsyonu kullanarak iyice temizlemenin önemli olduğunu açıkladı. Kapı kolları ve uzaktan kumandalar gibi sık dokunulan diğer yüzeylerin de temiz tutulması tavsiyesinde bulundu.

Resmi bir tavsiye olmasa da Russo, hasta bir kişiye bakarken maske ve eldiven takmanın yardımcı olabileceğini, çünkü virüsün kusma sırasında damlacıklar ve partiküller yoluyla yayılabileceğini sözlerine ekledi.

Russo, norovirüs için özel bir tedavi olmadığını, ancak hastalanırsanız bol su içmenin önemli olduğunu açıkladı.

Kusma ve ishal yoluyla çok fazla sıvı kaybederseniz, susuz kalabilirsiniz ve rehidrate olmak için intravenöz (IV) sıvılara ihtiyaç duyabilirsiniz.

Kendinizi daha iyi hissetmeye başladıktan sonra iki haftaya kadar virüsü yaymaya devam edebileceğiniz için el yıkama hastalar için de önemli bir tavsiyedir. Norovirüs ile enfekte olmuş kişiler, semptomlar durduktan sonra en az 48 saat boyunca başkalarıyla yakın etkileşimde bulunmamalıdır (yemek hazırlamak, sağlık hizmeti vermek de dahil)

Schaffner, çoğu insanın virüsten nispeten hızlı bir şekilde kurtulmasına rağmen, enfeksiyonun hala çok küçük çocuklarda veya yaşlılarda ciddi hastalıklara veya ölüme neden olabileceğini söyledi.

Ayrıca emetofobi olarak bilinen yoğun kusma korkusu olan kişiler de var ve bu kişiler kusmaları ya da kusan birinin yanında bulunmaları halinde büyük sıkıntı yaşayabilirler.



Ryan Reynolds, Marvel'ın Deadpool ve Wolverine tavsiyesini paylaştı

"Deadpool & Wolverine" (Marvel Studios)
"Deadpool & Wolverine" (Marvel Studios)
TT

Ryan Reynolds, Marvel'ın Deadpool ve Wolverine tavsiyesini paylaştı

"Deadpool & Wolverine" (Marvel Studios)
"Deadpool & Wolverine" (Marvel Studios)

Ryan Reynolds, Marvel patronu Kevin Feige'in kendisine verdiği ve Deadpool & Wolverine'i çekerken aklından çıkmayan tavsiyeyi paylaştı.

Filmle gişede muazzam başarı elde eden aktör, yapımcı ve ortak yazar, Disney'in kendisinden 15 dereceli (15 yaş altındakilerin ancak bir ebeveyn eşliğinde izleyebileceği içerik -çn.) filmden çıkarmasını istediği "tüm filmde bir satır olduğunu" söyledi ancak bunun ne olduğuna dair sessiz kaldı. Ancak stüdyonun bunu istemekte "haklı" olduğuna inandığını belirtti.

Reynolds, 2018 yapımı Deadpool 2'nin ardından gelen filmi yapmasının neden bu kadar uzun sürdüğünü açıklayarak, üzerinden iki ay geçen vizyona girişini değerlendirdi.

17 Eylül Salı günü New York'ta Fast Company İnovasyon Festivali'nde toplanan izleyicilere "Bu filmlerden birini yapmayalı 6 yıl olmuştu çünkü kontrolü bırakamıyorsunuz, her sahne bir şey yapmalı ya da bir şey hissettirmeli" dedi.

Marvel Sinematik Evreni (MSE) kapsamında gösterime giren filmleri denetleyen Feige'nin "akıldan çıkmayan" sözleri bu baskıyı daha da artırmış.

Reynolds, "Kulağa çok bilgiççe gelen ve muhtemelen sesli söylenmemesi gereken bir şey söyledi ama aslında, tuhaf bir şekilde, yaratıcılık kaynağı görevi gördü" dedi ve ekledi:

'Her sahneyi harika yap' dedi. Ben de 'Sağ ol Kev. Kulağa hoş geliyor' dedim.

Aktör, filmin prodüksiyonu devam ederken Feige'in sözlerinin "aklından çıkmadığını", çünkü bir şeyi "harika" yapmanın "zor" olduğunu söyledi.

Reynolds ayrıca Marvel'ın sahibi olan Disney'in "her sayfada kırmızı kalemli bir avukat gibi" davranacağından endişe ettiğini ama aslında Marvel ve Disney'in "harika ortaklar" olduğunu söyledi.

Film muazzam bir hit haline gelirken, pek çok eleştirmen meta esprilerin ve beklenmedik kameoların "sıkıcı" hale geldiğinden şikayet etti ve The Independent, filmin izleyicisini "kullandığını" savundu.

Ancak Reynolds bu görüşe katılmıyor ve kalabalığa filmin "insanların bu deneyimden, en azından, içeri girdiklerinden biraz daha iyi bir şekilde çıkması ve en fazla da sadece mutlu olup bu seyir zevkini hissetmesi için tasarlandığını" söyledi.

Filmi seyirciyle birlikte izlemeninse "hayatının zirve anı" olduğunu belirtti.

Independent Türkçe