Norovirüs hakkında ne biliyoruz nasıl korunabiliriz?

Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeydoğusunda enfeksiyonlar artıyor

Hastalığa yılın herhangi bir zamanında yakalanabilirsiniz ancak soğuk aylarda yakalanma ihtimaliniz daha fazla (Reuters)
Hastalığa yılın herhangi bir zamanında yakalanabilirsiniz ancak soğuk aylarda yakalanma ihtimaliniz daha fazla (Reuters)
TT

Norovirüs hakkında ne biliyoruz nasıl korunabiliriz?

Hastalığa yılın herhangi bir zamanında yakalanabilirsiniz ancak soğuk aylarda yakalanma ihtimaliniz daha fazla (Reuters)
Hastalığa yılın herhangi bir zamanında yakalanabilirsiniz ancak soğuk aylarda yakalanma ihtimaliniz daha fazla (Reuters)

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinden (CDC) alınan son verilere göre, kusma ve ishale neden olan oldukça bulaşıcı bir hastalık olan norovirüs vakaları son zamanlarda Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeydoğusunda artış gösterdi.

Gözetim verileri, norovirüs enfeksiyonlarının kış aylarında tipik olarak yaptığı gibi, ülke çapında pozitif test sonuçlarında bir artış olduğunu gösteriyor ancak kuzeydoğu eyaletleri özellikle ağır etkilendi.

Şarku’l Avsat’ın Health web sitesinden aktardığı habere göre Norovirüs hakkında bilmeniz gerekenler ve kendinizi hastalığa yakalanmaktan korumanın en iyi yolları işte bunlar:

Buffalo Üniversitesi'nde bulaşıcı hastalıklar bölümü profesörü ve şefi olan Thomas Russo'ya göre, norovirüs vakalarındaki mevcut artış endişe verici olsa da yılın bu dönemi için tipiktir. Hastalığa yılın herhangi bir zamanında yakalanabilirsiniz ancak soğuk aylarda yakalanma ihtimaliniz daha fazla. Health'e konuşan Russo, "Hastalık genellikle Kasım'dan Nisan'a kadar yayılıyor ancak genellikle Ocak ayında zirveye ulaşıyor" dedi.

Norovirüs oldukça bulaşıcı olarak kabul edilir çünkü bir kişiye hastalığı bulaştırmak için sadece 100'den az miktarda partikül gerekir. Norovirüs ile enfekte olan bir kişi dışkı ve kusmukla milyarlarca virüs partikülü saçabilir.

Virüs enfeksiyonu genellikle kış aylarında insanların yakın yerlerde bulunmasıyla birleşerek vakalarda artışa neden olmaktadır. Johns Hopkins Sağlık Güvenliği Merkezi'nde kıdemli bir akademisyen olan bulaşıcı hastalık uzmanı Dr. Amesh A. Adalja, Health'e konuştu: "Her türlü sosyal etkileşim sizi bu hastalığa sahip insanlarla temas ettirecektir."

Çoğu zaman virüs, hasta bir arkadaşa veya aile üyesine bakmak gibi enfekte bir kişiyle doğrudan temas yoluyla yayılır. Ayrıca, kontamine yiyecekleri yemek veya kontamine sıvıları içmek (bu genellikle restoranlarda olur), enfeksiyon partikülleri içeren yüzeylere dokunmak ve ardından yüzünüze veya ağzınıza dokunmak veya hasta bir kişiyle bardak veya mutfak eşyalarını paylaşmak yoluyla da bulaşır.

Kendinizi ve başkalarını nasıl koruyabilirsiniz?

Russo, norovirüsün "şu anda neredeyse her yere" yayıldığını söylese de uzun süre bu şekilde kalmayacağını umuyor.

Ne olacağını tahmin etmek imkansız olsa da uzmanlar, bahara girerken ABD genelinde artan sıcaklıkların virüsün yayılmasını yavaşlatmaya yardımcı olabileceğini öne sürdü.

Bu arada, kendinizi enfeksiyondan korumanın en iyi yolu iyi hijyen  ve belki de hijyene normalden daha fazla dikkat etmek.

Adalja, "Ellerinizi iyice yıkayın" önerisinde bulunuyor çünkü ona göre el dezenfektanı norovirüse karşı pek işe yaramıyor.

Adalja ayrıca virüs tipik olarak yemek servisi çalışanları tarafından bulaştığından bölgenizde vakalar özellikle yüksekse restoranlarda yemek yemekten kaçınmak isteyebileceğinizi söyledi.

Bulaşıcı hastalıklar konusunda uzmanlaşmış bir doktor ve Vanderbilt Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde profesör olan William Schaffner, evinizdeki birine "norovirüs" bulaşmışsa, kirlenmiş yüzeyleri çamaşır suyu solüsyonu kullanarak iyice temizlemenin önemli olduğunu açıkladı. Kapı kolları ve uzaktan kumandalar gibi sık dokunulan diğer yüzeylerin de temiz tutulması tavsiyesinde bulundu.

Resmi bir tavsiye olmasa da Russo, hasta bir kişiye bakarken maske ve eldiven takmanın yardımcı olabileceğini, çünkü virüsün kusma sırasında damlacıklar ve partiküller yoluyla yayılabileceğini sözlerine ekledi.

Russo, norovirüs için özel bir tedavi olmadığını, ancak hastalanırsanız bol su içmenin önemli olduğunu açıkladı.

Kusma ve ishal yoluyla çok fazla sıvı kaybederseniz, susuz kalabilirsiniz ve rehidrate olmak için intravenöz (IV) sıvılara ihtiyaç duyabilirsiniz.

Kendinizi daha iyi hissetmeye başladıktan sonra iki haftaya kadar virüsü yaymaya devam edebileceğiniz için el yıkama hastalar için de önemli bir tavsiyedir. Norovirüs ile enfekte olmuş kişiler, semptomlar durduktan sonra en az 48 saat boyunca başkalarıyla yakın etkileşimde bulunmamalıdır (yemek hazırlamak, sağlık hizmeti vermek de dahil)

Schaffner, çoğu insanın virüsten nispeten hızlı bir şekilde kurtulmasına rağmen, enfeksiyonun hala çok küçük çocuklarda veya yaşlılarda ciddi hastalıklara veya ölüme neden olabileceğini söyledi.

Ayrıca emetofobi olarak bilinen yoğun kusma korkusu olan kişiler de var ve bu kişiler kusmaları ya da kusan birinin yanında bulunmaları halinde büyük sıkıntı yaşayabilirler.



Ünlülerin kime oy vereceğini açıklaması, Pharrell'i kızdırdı

Pharrell geçen sene Louis Vuitton'un erkek giyiminden sorumlu kreatif direktörü olmuştu (AFP)
Pharrell geçen sene Louis Vuitton'un erkek giyiminden sorumlu kreatif direktörü olmuştu (AFP)
TT

Ünlülerin kime oy vereceğini açıklaması, Pharrell'i kızdırdı

Pharrell geçen sene Louis Vuitton'un erkek giyiminden sorumlu kreatif direktörü olmuştu (AFP)
Pharrell geçen sene Louis Vuitton'un erkek giyiminden sorumlu kreatif direktörü olmuştu (AFP)

Donald Trump'la yaptığı münazaranın ardından Demokrat Parti'nin başkan adayını destekleyen Taylor Swift, "Kamala Harris'in oylarını düşürdü mü?" gibi sorulara neden olurken tartışmaya bir başka Amerikalı yıldız katıldı. 

Ünlü şarkıcı, prodüktör ve moda tasarımcısı Pharrell Williams, Hollywood Reporter'a röportaj vererek şu ifadeleri kullandı:

Ben siyaset yapmıyorum. İşin aslı, ünlülerin zaman zaman ortaya çıkıp kime oy vereceğimizi söylemesinden rahatsız oluyorum. Fikrine saygı duyduğum bazı ünlüler var ama hepsi değil. Ben 'Ne alaka? Kapa çeneni, sana soran olmadı!' diyenlerdenim.

Happy adlı parçasıyla neredeyse tüm dünyanın tanıdığı 51 yaşındaki Pharrell, kasımda yapılacak ABD Başkanlık seçiminde kime oy vereceğini açıklamazken gülerek "Herhangi bir zamanda aşırı sağa oy vereceğimi sanmıyorum" da deyip ekledi:

Halkım ve ülkemi önemsiyorum ama yapılacak daha çok şey olduğunu düşünüyorum ve işin aslı, ben eylemden yanayım.

Grammy ödüllü müzisyenin röportajı, Taylor Swift'in Kamala Harris'e destek açıklamasından bir gün sonra yayımlandı. 

34 yaşındaki süper yıldız, Demokratların başkan adayını destekleyen en meşhur isimlerden.

Olivia Rodrigo, George Clooney, Barbra Streisand, John Legend, Rosie O’Donnell, Jamie Lee Curtis ve Robert De Niro gibi pek çok Hollywood yıldızı da 59 yaşındaki Harris'i 78 yaşındaki Trump'a karşı destekleyenler arasında. 

Son olarak salı günü Billie Eilish ve ağabeyi Finneas da "üremeye dair özgürlüğümüzü, gezegenimizi ve demokrasimizi korumak için" diyerek Harris'e desteklerini açıkladı. 

Trump'ın bir dönem daha Beyaz Saray'da görev yapmasını istediğini duyuranlar arasındaysa Roseanne Barr, Kid Rock, Hulk Hogan ve Elon Musk bulunuyor. 

Diğer yandan ünlülerin desteği, adaylara yaramıyor olabilir.

YouGov'un yeni anketine göre seçmenlerin sadece yüzde 8'i Swift'in desteğinin Harris'e oy verme ihtimallerini "biraz" ya da "çok daha fazla" artıracağını söylerken, yüzde 20'si oy verme ihtimallerinin azalacağını belirtti.

Independent Türkçe, Page Six, Hollywood Reporter