Norovirüs hakkında ne biliyoruz nasıl korunabiliriz?

Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeydoğusunda enfeksiyonlar artıyor

Hastalığa yılın herhangi bir zamanında yakalanabilirsiniz ancak soğuk aylarda yakalanma ihtimaliniz daha fazla (Reuters)
Hastalığa yılın herhangi bir zamanında yakalanabilirsiniz ancak soğuk aylarda yakalanma ihtimaliniz daha fazla (Reuters)
TT

Norovirüs hakkında ne biliyoruz nasıl korunabiliriz?

Hastalığa yılın herhangi bir zamanında yakalanabilirsiniz ancak soğuk aylarda yakalanma ihtimaliniz daha fazla (Reuters)
Hastalığa yılın herhangi bir zamanında yakalanabilirsiniz ancak soğuk aylarda yakalanma ihtimaliniz daha fazla (Reuters)

Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerinden (CDC) alınan son verilere göre, kusma ve ishale neden olan oldukça bulaşıcı bir hastalık olan norovirüs vakaları son zamanlarda Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeydoğusunda artış gösterdi.

Gözetim verileri, norovirüs enfeksiyonlarının kış aylarında tipik olarak yaptığı gibi, ülke çapında pozitif test sonuçlarında bir artış olduğunu gösteriyor ancak kuzeydoğu eyaletleri özellikle ağır etkilendi.

Şarku’l Avsat’ın Health web sitesinden aktardığı habere göre Norovirüs hakkında bilmeniz gerekenler ve kendinizi hastalığa yakalanmaktan korumanın en iyi yolları işte bunlar:

Buffalo Üniversitesi'nde bulaşıcı hastalıklar bölümü profesörü ve şefi olan Thomas Russo'ya göre, norovirüs vakalarındaki mevcut artış endişe verici olsa da yılın bu dönemi için tipiktir. Hastalığa yılın herhangi bir zamanında yakalanabilirsiniz ancak soğuk aylarda yakalanma ihtimaliniz daha fazla. Health'e konuşan Russo, "Hastalık genellikle Kasım'dan Nisan'a kadar yayılıyor ancak genellikle Ocak ayında zirveye ulaşıyor" dedi.

Norovirüs oldukça bulaşıcı olarak kabul edilir çünkü bir kişiye hastalığı bulaştırmak için sadece 100'den az miktarda partikül gerekir. Norovirüs ile enfekte olan bir kişi dışkı ve kusmukla milyarlarca virüs partikülü saçabilir.

Virüs enfeksiyonu genellikle kış aylarında insanların yakın yerlerde bulunmasıyla birleşerek vakalarda artışa neden olmaktadır. Johns Hopkins Sağlık Güvenliği Merkezi'nde kıdemli bir akademisyen olan bulaşıcı hastalık uzmanı Dr. Amesh A. Adalja, Health'e konuştu: "Her türlü sosyal etkileşim sizi bu hastalığa sahip insanlarla temas ettirecektir."

Çoğu zaman virüs, hasta bir arkadaşa veya aile üyesine bakmak gibi enfekte bir kişiyle doğrudan temas yoluyla yayılır. Ayrıca, kontamine yiyecekleri yemek veya kontamine sıvıları içmek (bu genellikle restoranlarda olur), enfeksiyon partikülleri içeren yüzeylere dokunmak ve ardından yüzünüze veya ağzınıza dokunmak veya hasta bir kişiyle bardak veya mutfak eşyalarını paylaşmak yoluyla da bulaşır.

Kendinizi ve başkalarını nasıl koruyabilirsiniz?

Russo, norovirüsün "şu anda neredeyse her yere" yayıldığını söylese de uzun süre bu şekilde kalmayacağını umuyor.

Ne olacağını tahmin etmek imkansız olsa da uzmanlar, bahara girerken ABD genelinde artan sıcaklıkların virüsün yayılmasını yavaşlatmaya yardımcı olabileceğini öne sürdü.

Bu arada, kendinizi enfeksiyondan korumanın en iyi yolu iyi hijyen  ve belki de hijyene normalden daha fazla dikkat etmek.

Adalja, "Ellerinizi iyice yıkayın" önerisinde bulunuyor çünkü ona göre el dezenfektanı norovirüse karşı pek işe yaramıyor.

Adalja ayrıca virüs tipik olarak yemek servisi çalışanları tarafından bulaştığından bölgenizde vakalar özellikle yüksekse restoranlarda yemek yemekten kaçınmak isteyebileceğinizi söyledi.

Bulaşıcı hastalıklar konusunda uzmanlaşmış bir doktor ve Vanderbilt Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde profesör olan William Schaffner, evinizdeki birine "norovirüs" bulaşmışsa, kirlenmiş yüzeyleri çamaşır suyu solüsyonu kullanarak iyice temizlemenin önemli olduğunu açıkladı. Kapı kolları ve uzaktan kumandalar gibi sık dokunulan diğer yüzeylerin de temiz tutulması tavsiyesinde bulundu.

Resmi bir tavsiye olmasa da Russo, hasta bir kişiye bakarken maske ve eldiven takmanın yardımcı olabileceğini, çünkü virüsün kusma sırasında damlacıklar ve partiküller yoluyla yayılabileceğini sözlerine ekledi.

Russo, norovirüs için özel bir tedavi olmadığını, ancak hastalanırsanız bol su içmenin önemli olduğunu açıkladı.

Kusma ve ishal yoluyla çok fazla sıvı kaybederseniz, susuz kalabilirsiniz ve rehidrate olmak için intravenöz (IV) sıvılara ihtiyaç duyabilirsiniz.

Kendinizi daha iyi hissetmeye başladıktan sonra iki haftaya kadar virüsü yaymaya devam edebileceğiniz için el yıkama hastalar için de önemli bir tavsiyedir. Norovirüs ile enfekte olmuş kişiler, semptomlar durduktan sonra en az 48 saat boyunca başkalarıyla yakın etkileşimde bulunmamalıdır (yemek hazırlamak, sağlık hizmeti vermek de dahil)

Schaffner, çoğu insanın virüsten nispeten hızlı bir şekilde kurtulmasına rağmen, enfeksiyonun hala çok küçük çocuklarda veya yaşlılarda ciddi hastalıklara veya ölüme neden olabileceğini söyledi.

Ayrıca emetofobi olarak bilinen yoğun kusma korkusu olan kişiler de var ve bu kişiler kusmaları ya da kusan birinin yanında bulunmaları halinde büyük sıkıntı yaşayabilirler.



Larry David ve Barack Obama yeni bir HBO komedisi için güçlerini birleştirdi

Larry David ve Barack Obama yeni bir HBO komedisi için güçlerini birleştirdi
Larry David ve Barack Obama yeni bir HBO komedisi için güçlerini birleştirdi
TT

Larry David ve Barack Obama yeni bir HBO komedisi için güçlerini birleştirdi

Larry David ve Barack Obama yeni bir HBO komedisi için güçlerini birleştirdi
Larry David ve Barack Obama yeni bir HBO komedisi için güçlerini birleştirdi

Larry David, ABD tarihini konu alan yeni bir HBO skeç komedi programında Barack ve Michelle Obama'yla birlikte çalışacak.

Henüz resmi bir ismi olmayan programın gelecek yıl ABD'nin 250. kuruluş yıldönümünün kutlanacağı dönemde gösterime girmesi bekleniyor.

HBO'dan yapılan açıklamada dizinin konusu şöyle anlatılıyor:

Başkan Obama ve eşi, bu özel olayda Amerika'nın 250. yıldönümünü onurlandırmak ve ulusumuzun eşsiz tarihini kutlamak istedi... Ama sonra Larry David aradı.

David ve Curb Your Enthusiasm'da birlikte çalıştığı Jeff Schaffer'ın yazacağı programın yönetmenliğini de Schaffer üstlenecek. David'in popüler HBO sitcom'unun birçok yıldızının programda "hatırı sayılır konuk yıldızlarla" birlikte yeniden bir araya gelmesi bekleniyor.

Obama çifti yapım şirketleri Higher Ground'ı 2018'de kurmuştu. Daha önce yer aldıkları projeler arasında 2023 yapımı Rustin ve Dünyayı Ardında Bırak (Leave The World Behind) filmleriyle Crip Camp: Engelli Devrimi (Crip Camp / 2020) ve American Symphony (2023) belgeselleri var.

Eski ABD Başkanı Obama yaptığı açıklamada "Dünyanın en zor liderlerinden bazılarıyla masaya oturdum ve en çetin sorunlarımızdan bazılarıyla boğuştum. Hiçbir şey beni Larry David'le çalışmaya hazırlayamadı" dedi.

David de şöyle ekledi:

Curb sona erdiğinde, üç günlük bir köpük partisiyle kutladım. Köpüklere karşı şiddetli bir alerjik reaksiyon gösterdikten sonra çayırımdaki kır çiçeklerinden organik bal toplayarak arıcılık yaptığım basit yaşantıma dönmeyi arzuladım. Ne yazık ki arılarım bir gün gizemli bir şekilde ortadan kayboldu. İşte bu yüzden sevgili kovanımın kaybını hafifletmek umuduyla televizyona geri dönüyorum.

HBO'nun komedi programları yöneticisi Amy Gravitt ise "Curb'den öncesini ya da Larry David'in modern hayata bakış açısının sunulmadığı bir zamanı hatırlamak güç. Larry'nin bu kez Higher Ground'la HBO'ya geri dönmesinden ve 250. yılımızı kutlarken ortak tarihimize bir bakış sunacak olmasından heyecan duyuyoruz" ifadelerini kullandı.

Schaffer programın gidişatına ilişkin ipucu vererek "Larry'nin hayat verdiği karakterler tarihi değiştirmedi. Aslında tarih tarafından büyük ölçüde göz ardı edildiler. Ve bu iyi bir şey" dedi.

Curb Your Enthusiasm 2000'den 2024'e kadar 12 sezon boyunca HBO'da yayımlandı. Seinfeld'in ortak yaratıcısı David'in hafifçe kurgulanmış bir versiyonunu takip eden yapım, tüm zamanların en komik sitcomlarından biri kabul ediliyor.

Gravitt martta yaptığı açıklamada David'in HBO'ya geri döneceğinin ipuçlarını vererek "Sohbet ediyorduk. Benim için bazı fikirleri var gibi görünüyor" demişti.

Independent Türkçe