Basit bir analiz kronik böbrek hastalığının gelişimini ortaya koyuyor

Diyalize giren bir hasta (Reuters)
Diyalize giren bir hasta (Reuters)
TT

Basit bir analiz kronik böbrek hastalığının gelişimini ortaya koyuyor

Diyalize giren bir hasta (Reuters)
Diyalize giren bir hasta (Reuters)

Danimarka'daki araştırmacılar, kronik böbrek hastalığının hızla gelişme riski taşıyan bireyleri tespit etmenin basit bir yolunu keşfetti. Araştırmacılar, idrardaki albümin proteininin ölçülmesine dayanan bu yöntemin, hastalığın önlenmesi ve etkili tedavisi yolunda önemli bir adım olabileceğini açıkladı ve sonuçlar geçtiğimiz Pazartesi günü Nephrology Dialysis Transplantation dergisinde yayınlandı.

Kronik böbrek hastalığı, böbreklerde hasara neden olan ve zamanla işlevlerinde kademeli ve kalıcı bir düşüşe yol açan bir durum ve tıbbi olarak kronik böbrek yetmezliği olarak adlandırılıyor.

Hastalık, atıkları ve fazla sıvıları "filtreleyerek" kanın temizlenmesinden ve idrarla atılmasından sorumlu olan böbrek fonksiyonlarının kademeli olarak durmasına yol açıyor ve sonuçta diyaliz veya böbrek nakli gerektirebiliyor.

Ekip, Danimarka sağlık kayıtlarından elde edilen verilere dayanarak hastalığın hızlı ilerleyişinin göstergelerini izlemek için kapsamlı bir çalışma yürüttü.

Çalışma, hafif ve orta şiddette kronik böbrek hastalığı tanısı yeni konan hastaların 3 yıl içinde hastalığın hızla ilerleme riskinin yüzde 15 olduğunu gösterdi.

Ancak şaşırtıcı bir şekilde, çalışma idrardaki protein albümininin basit bir ölçümünün hastalığın ilerleme seyrinin güçlü bir göstergesi olduğunu da gösterdi. Bu da hastalığın hızla kötüleşmesi açısından yüksek risk altındaki hastaların belirlenmesini mümkün kılmakta ve komplikasyonların önlenmesini iyileştirebilmekte.

Böbrekler normalde kanı süzer ve proteinleri yeniden emer, ancak hasar görürlerse albümin de dahil olmak üzere bazı proteinler idrara sızarak anormal derecede yüksek seviyelere neden olabilir.

Danimarka Rheus Üniversitesi'nden çalışmanın baş araştırmacısı Profesör Christian Finnbo Christiansen ise Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Genel olarak, yeni tanı konulan hafif ve orta dereceli kronik böbrek hastalığı olan hastaların tanı konulduktan sonra hızlı ilerleme, hastaneye yatış ve ölüm riskinin yüksek olduğunu, ancak böbrek yetmezliği riskinin düşük olduğunu gördük. Teşhisten sonraki 3 yıl içinde hastalığın yüzde 15'inde hızlı ilerleme meydana geldi, yüzde 53'ü hastaneye yatırıldı ve yüzde 18'i öldü, sadece yüzde 0,3'ünde diyaliz veya böbrek nakli gerektiren böbrek yetmezliği gelişti."

Ancak daha da önemlisi Christiansen, ekibin rutin klinik bakımda kolayca yapılabilen albümin proteini ölçümünün, hastalığın 3 yıl içinde hızla ilerleme riski taşıyan bireylerin belirlenmesine yardımcı olabileceğini ve bunun öncelikle beyindeki yüksek albümin seviyeleriyle arttığını tespit ettiğini söyledi. Genellikle erkeklerde kadınlardan daha yüksek olan hastalık, özellikle diyabet, yüksek tansiyon ve kardiyovasküler hastalıktan muzdarip olanlarda görünüyor.

Ayrıca Profesör Christian Finnbo Christiansen, risk altındaki hastaları tespit etmek için kronik böbrek hastalığı tanısı yeni konan hastalarda idrar albümin düzeylerinin rutin olarak ölçülmesini de tavsiye etti.



Dinozorlar gişeyi ele geçirdi: Serinin son halkası rekora koşuyor

40 yaşındaki Scarlett Johansson, Jurassic World: Yeniden Doğuş'ta üç dinozordan genetik materyal elde etmek için görevlendirilen keşif ekibinin lideri Zora Bennett'ı canlandırıyor (Universal)
40 yaşındaki Scarlett Johansson, Jurassic World: Yeniden Doğuş'ta üç dinozordan genetik materyal elde etmek için görevlendirilen keşif ekibinin lideri Zora Bennett'ı canlandırıyor (Universal)
TT

Dinozorlar gişeyi ele geçirdi: Serinin son halkası rekora koşuyor

40 yaşındaki Scarlett Johansson, Jurassic World: Yeniden Doğuş'ta üç dinozordan genetik materyal elde etmek için görevlendirilen keşif ekibinin lideri Zora Bennett'ı canlandırıyor (Universal)
40 yaşındaki Scarlett Johansson, Jurassic World: Yeniden Doğuş'ta üç dinozordan genetik materyal elde etmek için görevlendirilen keşif ekibinin lideri Zora Bennett'ı canlandırıyor (Universal)

Universal'ın efsanevi serisinin yedinci halkası Jurassic World: Yeniden Doğuş (Jurassic World Rebirth), 4 Temmuz'da yalnızca ABD'de 6 bini aşkın salonda 26 milyon dolarlık hasılatla gişeye adeta bir T-Rex gibi daldı. Film, 2 Temmuz'daki ön gösterimlerinden bu yana hafta sonu başlamadan önce 55,8 milyon dolara ulaşmıştı.

Hafta sonu bitene kadar Yeniden Doğuş'un ABD'de 140 milyon dolar barajını aşması bekleniyor. Böylece 2025'in 7. en yüksek açılışına imza atmış olacak.

Yeniden doğan dinozor efsanesi, dünya çapında ise beklentilerin üzerine çıkarak 312,5 milyon dolarlık açılışla yılın en büyük ikinci küresel açılışını yapmak üzere. Bu başarı, sadece Bir Minecraft Filmi'nin (A Minecraft Movie) arkasında ve Lilo ve Stiç'in (Lilo & Stitch) önünde yer alıyor. Serinin geçmişiyle karşılaştırıldığında ise Jurassic World'ün 525 milyon doları aşan küresel açılışından sonra en iyi ikinci başlangıç oldu.

Yeniden Doğuş, 2025'te Çin yapımı animasyon Ne Zha 2'nin ardından yılın en iyi ikinci uluslararası açılışına imza attı. Aynı zamanda serinin uluslararası arenadaki en büyük ikinci çıkışı oldu.

Çin'de yalnızca açılış gününde 11,4 milyon dolar kazanan film, ülkede 33,7 milyon dolarlık hasılata ulaştı ve yüzde 50'lik pazar payıyla zirvede.

Yapım bütçesinin yaklaşık 180 milyon dolar olduğu tahmin edilen film için Universal’ın bu ivmeyi sürdürmesi büyük önem taşıyor.

Scarlett Johansson, Jonathan Bailey ve Mahershala Ali'nin başrollerinde yer aldığı Jurassic World: Yeniden Doğuş'un yönetmenliğini Rogue One: Bir Star Wars Hikayesi'yle (Rogue One: A Star Wars Story) tanınan Gareth Edwards üstleniyor. Senaryo ise ilk 1993 yapımı Jurassic Park'ın da yazarı olan David Koepp'e ait. 

Hikaye, kalp hastalıklarını tedavi edebilecek devrim niteliğinde bir ilacın anahtarını taşıyan dinozor DNA'sını bulmak için yürütülen gizli bir görevi konu alıyor.

Independent Türkçe, Variety, Deadline