Yüksek sıcaklıkta geçirilen bir saat inme riskini ikiye katlıyor

Çalışmaya göre 33 santigrat derece ortamda bulunmak akut iskemik inme (AIS) geçirme riskini iki katına çıkarabiliyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Yüksek sıcaklıkta geçirilen bir saat inme riskini ikiye katlıyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Sıcakta geçirilen yaklaşık bir saat gibi kısa bir sürenin bile inme riskini artırabildiği yeni bir araştırmada ortaya kondu.

33 santigrat derece ve üzeri sıcaklıklara maruz kalmak, akut iskemik inme (AIS) diye adlandırılan belirli bir inme türü riskini, 12 santigrat derece veya altındaki sıcaklıklara kıyasla anında iki katına çıkarabiliyor.

Bu tür inme, beynin bir kısmına giden kan akışı engellendiğinde meydana gelir. AIS, dünya çapında bildirilen tüm inmelerin yüzde 70'ini oluşturuyor ve sakatlık veya ölümle sonuçlanabiliyor. 

Çin'deki Fudan Üniversitesi'nden araştırmacılar, saatlik yüksek sıcaklıklarla AIS'in başlangıcı arasındaki bu doğrudan ilişkiyi buldu. Çalışma perşembe günü JAMA Network adlı bilimsel dergide yayımlandı.

Daha önceki araştırmalar günlük yüksek sıcaklıklarla inme kaynaklı hastane yatışları ve ölüm oranları arasında bağlantılar olduğunu göstermiş olsa da bu çalışma özellikle ortam sıcaklığının saatlik etkisinin AIS başlangıcı üzerindeki tesirine odaklandı.

Araştırmacılar, Çin genelindeki 200'den fazla inme merkezinden alınan verilere inceledi. Bu veriler, 2019'dan 2021'e kadar sıcak mevsimlerde AIS geçiren ve hastaneye kaldırılan 82 bin yetişkini kapsıyordu. 

Çalışmada, bir kişinin inme geçirmeden önceki yaklaşık 24 saatte maruz kaldığı saatlik sıcaklıklar kontrol edildi. Sonuçlar, sıcaklıklar yükseldikçe inme geçirme riskinin de artığını gösterdi.

Risk, sıcağa maruz kalındıktan hemen sonra en yüksek seviyedeydi ve hava aşırı ısındıktan sonra da 10 saat boyunca devam etti. Hava yaklaşık 33,3 santigrat derece gibi aşırı sıcakken inme geçirme olasılığı, havanın 12,1 santigrat derece gibi daha serin olduğu zamana kıyasla neredeyse iki kat daha yüksek.

Çalışma ayrıca belirli sağlık sorunları geçmişi olan kişilerin inme geçirme riskinin biraz daha yüksek olabileceğini ancak bunun büyük bir fark olmadığını ortaya koydu. 

Araştırmacılar, bulgularının "halk sağlığı kurumlarının, özellikle akut iskemik inme riski yüksek olan popülasyonlar arasında, sıcağa maruz kalmayı azaltan ve serinletici önlemleri güçlendiren müdahaleleri savunmaya yönelik devam eden ihtiyacın altını çizdiğini" söyledi.

Fosil yakıtların yakılmasından kaynaklanan tehlikeli kirliliğin körüklediği iklim krizi, dünya genelinde sıcak hava dalgalarının sayısını artırdı ve daha fazla kişinin daha uzun süre yüksek sıcaklıklara maruz kalmasına neden oldu. 

Son yıllarda yapılan çeşitli çalışmalar, bu maruziyetin hastane yatışlarında ve hastalıklarda artışa yol açtığını gösterdi.

Daha önceki çalışmalar, boğucu hava kirliliğiyle birlikte aşırı sıcaklıklara maruz kalmanın kalp krizinden ölme riskini iki katına çıkarabileceğini ortaya koymuştu.



Bu yılın çok konuşulan Oscar galibinden iddialı proje

Anora'da filme adını veren karakteri oynayan Mikey Madison, bir Rus oligarkın oğluyla evlenen New Yorklu seks işçisi rolündeydi (Neon)
Anora'da filme adını veren karakteri oynayan Mikey Madison, bir Rus oligarkın oğluyla evlenen New Yorklu seks işçisi rolündeydi (Neon)
TT

Bu yılın çok konuşulan Oscar galibinden iddialı proje

Anora'da filme adını veren karakteri oynayan Mikey Madison, bir Rus oligarkın oğluyla evlenen New Yorklu seks işçisi rolündeydi (Neon)
Anora'da filme adını veren karakteri oynayan Mikey Madison, bir Rus oligarkın oğluyla evlenen New Yorklu seks işçisi rolündeydi (Neon)

Oscar ödüllü oyuncu Mikey Madison'ın yeni projesi belli oldu... Madison, Kirsten Dunst'la birlikte Reptilia adlı gerilim filminde başrolleri paylaşacak.

26 yaşındaki Madison, Cannes'da Altın Palmiye kazanan Sean Baker imzalı Anora'daki performansının ardından kariyerine hız kesmeden devam ediyor. Oyuncu, Reptilia adlı yapımda Kirsten Dunst'la birlikte kamera karşısına geçecek. Film, gizemli bir denizkızı tarafından baştan çıkarılan bir diş hijyenistinin, Florida'nın egzotik hayvan ticaretiyle dolu karanlık ve tehlikeli yeraltı dünyasına çekilişini konu alıyor.

Oscar adayı filmin yönetmeni çekecek

Filmin yönetmen koltuğunda, 2019 yapımı çarpıcı drama Monos'la tanınan Alejandro Landes Echavarría oturacak. Senaryosu da Landes Echavarría ve Duke Merriman imzası taşıyan Reptilia'nın çekimlerine sonbaharda başlanması planlanıyor.

Landes Echavarría'nın önceki filmi Monos, 2019 Sundance Film Festivali'nde Dünya Sineması Dramatik Jüri Özel Ödülü kazanmış, ardından BFI Londra Film Festivali'nde En İyi Film seçilmişti. Monos, Kolombiya'nın 92. Akademi Ödülleri'nde En İyi Uluslararası Film dalındaki adayı da olmuştu. Yönetmenin ilk uzun metrajlı filmi Porfirio ise 2011'de Cannes Yönetmenlerin On Beş Günü seçkisinde gösterilmişti. İlk belgeseli Cocalero ise 2007'de Sundance'te prömiyer yapmıştı.

Madison, Anora'dan önce Çığlık 5 (Scream 5), Quentin Tarantino'nun Bir Zamanlar... Hollywood'da (Once Upon a Time in Hollywood) ve FX dizisi Better Things'deki performanslarıyla tanınıyordu.

43 yaşındaki Dunst ise Melankoli'yle (Melancholia) Cannes Film Festivali'nde En İyi Kadın Oyuncu ödülünü kazanmış, Köpeğin Pençesi'yle (The Power of the Dog) de Oscar adaylığı elde etmişti. Dunst'ın diğer önemli yapımları arasında Masumiyetin İntiharı (The Virgin Suicides), Marie Antoinette ve Örümcek Adam (Spider-Man) serisi yer alıyor. 

Independent Türkçe, Variety, Hollywood Reporter