Yüksek sıcaklıkta geçirilen bir saat inme riskini ikiye katlıyor

Çalışmaya göre 33 santigrat derece ortamda bulunmak akut iskemik inme (AIS) geçirme riskini iki katına çıkarabiliyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Yüksek sıcaklıkta geçirilen bir saat inme riskini ikiye katlıyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Sıcakta geçirilen yaklaşık bir saat gibi kısa bir sürenin bile inme riskini artırabildiği yeni bir araştırmada ortaya kondu.

33 santigrat derece ve üzeri sıcaklıklara maruz kalmak, akut iskemik inme (AIS) diye adlandırılan belirli bir inme türü riskini, 12 santigrat derece veya altındaki sıcaklıklara kıyasla anında iki katına çıkarabiliyor.

Bu tür inme, beynin bir kısmına giden kan akışı engellendiğinde meydana gelir. AIS, dünya çapında bildirilen tüm inmelerin yüzde 70'ini oluşturuyor ve sakatlık veya ölümle sonuçlanabiliyor. 

Çin'deki Fudan Üniversitesi'nden araştırmacılar, saatlik yüksek sıcaklıklarla AIS'in başlangıcı arasındaki bu doğrudan ilişkiyi buldu. Çalışma perşembe günü JAMA Network adlı bilimsel dergide yayımlandı.

Daha önceki araştırmalar günlük yüksek sıcaklıklarla inme kaynaklı hastane yatışları ve ölüm oranları arasında bağlantılar olduğunu göstermiş olsa da bu çalışma özellikle ortam sıcaklığının saatlik etkisinin AIS başlangıcı üzerindeki tesirine odaklandı.

Araştırmacılar, Çin genelindeki 200'den fazla inme merkezinden alınan verilere inceledi. Bu veriler, 2019'dan 2021'e kadar sıcak mevsimlerde AIS geçiren ve hastaneye kaldırılan 82 bin yetişkini kapsıyordu. 

Çalışmada, bir kişinin inme geçirmeden önceki yaklaşık 24 saatte maruz kaldığı saatlik sıcaklıklar kontrol edildi. Sonuçlar, sıcaklıklar yükseldikçe inme geçirme riskinin de artığını gösterdi.

Risk, sıcağa maruz kalındıktan hemen sonra en yüksek seviyedeydi ve hava aşırı ısındıktan sonra da 10 saat boyunca devam etti. Hava yaklaşık 33,3 santigrat derece gibi aşırı sıcakken inme geçirme olasılığı, havanın 12,1 santigrat derece gibi daha serin olduğu zamana kıyasla neredeyse iki kat daha yüksek.

Çalışma ayrıca belirli sağlık sorunları geçmişi olan kişilerin inme geçirme riskinin biraz daha yüksek olabileceğini ancak bunun büyük bir fark olmadığını ortaya koydu. 

Araştırmacılar, bulgularının "halk sağlığı kurumlarının, özellikle akut iskemik inme riski yüksek olan popülasyonlar arasında, sıcağa maruz kalmayı azaltan ve serinletici önlemleri güçlendiren müdahaleleri savunmaya yönelik devam eden ihtiyacın altını çizdiğini" söyledi.

Fosil yakıtların yakılmasından kaynaklanan tehlikeli kirliliğin körüklediği iklim krizi, dünya genelinde sıcak hava dalgalarının sayısını artırdı ve daha fazla kişinin daha uzun süre yüksek sıcaklıklara maruz kalmasına neden oldu. 

Son yıllarda yapılan çeşitli çalışmalar, bu maruziyetin hastane yatışlarında ve hastalıklarda artışa yol açtığını gösterdi.

Daha önceki çalışmalar, boğucu hava kirliliğiyle birlikte aşırı sıcaklıklara maruz kalmanın kalp krizinden ölme riskini iki katına çıkarabileceğini ortaya koymuştu.



Tom Cruise boşandıktan 24 yıl sonra ilk kez açıkladı: Nicole Kidman itirafı

1990'da evlenen Tom Cruise ve Nicole Kidman, 2001'de boşanmıştı (Warner Bros)
1990'da evlenen Tom Cruise ve Nicole Kidman, 2001'de boşanmıştı (Warner Bros)
TT

Tom Cruise boşandıktan 24 yıl sonra ilk kez açıkladı: Nicole Kidman itirafı

1990'da evlenen Tom Cruise ve Nicole Kidman, 2001'de boşanmıştı (Warner Bros)
1990'da evlenen Tom Cruise ve Nicole Kidman, 2001'de boşanmıştı (Warner Bros)

Tom Cruise, Stanley Kubrick'e o dönemki eşi Nicole Kidman'ın Gözleri Tamamen Kapalı'da (Eyes Wide Shut) başrolü paylaşmasını kendisinin önerdiğini ilk kez açıkladı.

Ünlü oyuncu, Kidman'ın oyunculuk yeteneğine dair övgüde bulunarak, Birleşik Krallık merkezli köklü dergi Sight and Sound'un mayıs sayısında, "Elbette çok iyi bir oyuncu" ifadelerini kullandı.

Cruise, BFI (Britanya Film Enstitüsü) tarafından yarın verilecek saygın BFI Fellowship onur ödülünü almaya hazırlanıyor. Daha önce David Lean, Bette Davis, Akira Kurosawa, Orson Welles, Thelma Schoonmaker, Martin Scorsese, Barbara Broccoli, Spike Lee ve Christopher Nolan gibi isimlerin layık görüldüğü bu ödül, sinema dünyasının en prestijli onurlarından biri kabul ediliyor.

Sight and Sound'a konuşan 62 yaşındaki Cruise, Kubrick'le işbirliğini şöyle anlattı:

Harika bir deneyimdi. Çok heyecanlıydım. Stanley'nin filmlerine çok hakimdim ve onunla Sydney Pollack aracılığıyla tanışmıştım.

Görevimiz Tehlike (Mission: Impossible) serisinin yıldızı, açıklamasını şöyle sürdürdü:

Stanley, Sydney'yi aramış çünkü benimle film yapmak istiyormuş. Bana bir faks gönderdi. Ben de onun evine uçtum, arka bahçesine iniş yaptım. Senaryoyu bir gün önce okumuştum ve bütün gün bunun üzerine konuştuk. Tüm filmlerini biliyordum. Scorsese ve Sydney Pollack'la da Stanley hakkında konuşmuştum.... Yani nasıl çalıştığını, ne yaptığını biliyordum. Sonrasında aramızdaki tanışma süreci başladı. O esnada, Nicole'ün Alice rolünü oynamasını ben önerdim. Çünkü elbette çok iyi bir oyuncu.

"Çekimlerin uzun süreceğini biliyordum. Ama o, 'Hayır hayır, üç dört ayda biter' dedi" ifadelerini kullanan Amerikalı aktör, ekledi: 

Ben de, 'Stanley bak, ben seninleyim. Ne gerekiyorsa yapacağız' dedim. Filmi çok ilginç bulmuştum ve bu deneyimi yaşamak istiyordum. Bir film çekeceğim zaman öncesinde çok detaylı araştırmalar yaparım, insanlarla uzun uzun vakit geçiririm ki birbirimizi anlayalım, ne istediğimizi bilelim ve birlikte gerçekten özel bir şey yaratabilelim.

Gözleri Tamamen Kapalı'nın çekim sürecinin "farklı bir deneyim" olduğunu ifade eden Cruise, o dönemi şöyle anlattı:

Küçük bir ekip vardı. Yaz aylarında sete geldik ve denemeler yapmaya başladık... Senaryo sadece bir fikirdi. Sürekli sahneleri yeniden yazıyor, çekiyor ve tekrar çekiyorduk. Filmin tonunu bulana kadar bu şekilde devam ettik.

Independent Türkçe, Deadline, Sight and Sound, E! Online