Singapur'un Taylor Swift konserlerini "kapatması" Asya'da krize neden oldu

"Güneydoğu Asya'da düşmanlık yarattı"

2006'da ilk albümü Taylor Swift'i çıkaran pop yıldızının 12 Grammy ödülü var (AFP)
2006'da ilk albümü Taylor Swift'i çıkaran pop yıldızının 12 Grammy ödülü var (AFP)
TT

Singapur'un Taylor Swift konserlerini "kapatması" Asya'da krize neden oldu

2006'da ilk albümü Taylor Swift'i çıkaran pop yıldızının 12 Grammy ödülü var (AFP)
2006'da ilk albümü Taylor Swift'i çıkaran pop yıldızının 12 Grammy ödülü var (AFP)

Singapur yönetiminin, Güneydoğu Asya ülkeleri arasında sadece kendi topraklarında konser vermesi için Taylor Swift'e yaklaşık 18 milyon dolar ödediği iddiası tartışma yarattı.

Yerel basında çıkan haberlere göre hükümet, dünyaca ünlü pop yıldızının Eras turnesinin Güneydoğu Asya ayağında 6 gün boyunca sadece Singapur'da sahneye çıkması için Swift'e en az 18 milyon dolar ödeme yaptı.

Diğer yandan Singapur Kültür Bakanı Edwin Tong, devlete ait haber sitesi CNA'ya dün yaptığı açıklamada rakamın "öne sürülen kadar yüksek olmadığını" savunurken, sanatçıya ne kadar para ödendiğini söylemedi. 

Kültür Bakanlığı Sözcüsü Calida Soh da ödeme yapıldığını doğrularken rakam paylaşamayacağını belirtti.

Birleşik Krallık'ın kamu yayıncısı BBC ve ABD'nin tanınmış gazetelerinden Wall Street Journal (WSJ), Singapur'un bu hamlesinin bölgedeki ülkeler arasında "düşmanlık yarattığını" yazdı. 

Tayland Başbakanı Srettha Thavisin, 20 Şubat'taki açıklamasında, Singapur hükümetinin sadece ülkede sahneye çıkması için konser başına Swift'e 2 ila 3 milyon dolar ödediğini ileri sürmüştü. Tayland lideri, bu yaklaşık rakamla ilgili bilgileri konseri düzenleyen AEG şirketinden aldığını söylemişti.

Filipinli parlamenter Joey Salceda da perşembe günkü açıklamasında "Ülkelerimiz iyi dost. Dolayısıyla bu tür hareketler bizi üzüyor" dedi. Salceda, ayrıca Filipin Dışişleri Bakanlığı'ndan Swift'le yapılan anlaşmaya ilişkin detayları açıklaması için Singapur yönetimine baskı uygulamasını istedi. 

WSJ'nin haberinde 2-3-4 ve 7-8-9 Mart'ta düzenlenecek konserler için en az 300 bin bilet satıldığı, bunların çoğunun yabancılar tarafından alındığı aktarıldı. 

Singapur'daki 5 yıldızlı Marina Bay Sands adlı otelin konsere özel VIP paketlerinin fiyatlarıysa yaklaşık 40 bin dolar. Son dakika biletleriyse konser başına 300 dolar ila 8 bin dolar civarında.

34 yaşındaki pop yıldızının Asya'daki bir önceki durağı Japonya olmuştu. Swift, başkent Tokyo'da 7-10 Şubat'ta 4 konser vermişti.

Independent Türkçe, BBC, CNA, Wall Street Journal



Çin’de bunama vakaları neden daha hızlı artıyor?

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Çin’de bunama vakaları neden daha hızlı artıyor?

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, Çin'de Alzheimer hastalığıyla diğer demans türlerinin orantısız bir sağlık yükü oluşturduğu ve vaka oranlarının küresel ortalamadan daha hızlı arttığı uyarısını yaptı.

Çarşamba günü PLOS One adlı akademik dergide yayımlanan yeni araştırma, ülkede demansı mümkün olduğunca erken önlemek için acil ve etkili müdahalelerin uygulanması çağrısında bulunuyor.

Alzheimer ve diğer demans türleri, (ADD; Alzheimer Dissease and Demantia / Alzheimer Hastalığı ve Demans), dünya çapında artan oranlarla giderek daha ciddi bir nörolojik sağlık sorunu haline geliyor.

Ancak bilim insanları, özellikle Çin'deki bunamaların gerçek hastalık yükü ve risk faktörlerinin yeterince anlaşılmadığını söylüyor.

Mevcut çalışmada araştırmacılar, Dünya Bankası ve Dünya Sağlık Örgütü gibi kurumlar tarafından başlatılan halka açık veri tabanı Küresel Hastalık Yükü'nden (GBD) alınan, 30 yıldan uzun süreye yayılan küresel sağlık verilerini analiz etti.

Veri tabanı, 204 ülke ve bölgede 370’in üzerinde hastalık ve sağlık sorunuyla bunlara karşılık gelen 88 risk faktörü hakkında veri içeriyor.

1990'la 2021 arasındaki son analizlere dayanarak bilim insanları, Çin'de demans vakalarının üç katına, küresel vakalarınsa iki katına çıktığını tespit etti.

"ADD, küresel hastalık yükü en ağır hastalıklardan biri. Çin'de ve küresel olarak ADD'nin hastalık yükü 1990'dan 2021'e kadar yıldan yıla arttı" diye yazdılar.

Çalışmada, "2021'e gelindiğinde, Çin'in hastalık yükü üç kat artarken, küresel hastalık yükü iki katına çıktı" dendi.

y6u78ı9
ADD'nin 1990-2021 küresel hastalık yükü haritası. İki cinsiyet ve tüm yaşlar için 100 bin kişi başına düşen ölümlerdeki yıllık değişim (Liu, Geng., 2025, PLOS One)

Kısmen daha uzun yaşam süreleri nedeniyle kadınların erkeklere kıyasla demansın genel yükünü daha fazla taşıdığı tespit edildi.

Ancak araştırmacılar, erkeklerin bu hastalıktan ölüm oranlarının biraz daha yüksek olduğunu söylüyor.

Gelecek 15 yıl için eğilimleri tahmin eden bilim insanları, daha etkili müdahaleler yapılmadığı takdirde demans oranlarının özellikle Çin'de artmaya devam edeceği uyarısını yapıyor.

Araştırmacılar, diyabet gibi hastalıklardan kaynaklanan yüksek kan şekerinin Çin de dahil dünya genelinde demans için önde gelen risk faktörü olduğunu, bunu sigara ve yüksek vücut ağırlığının izlediğini söylüyor.

"Sigara, yüksek açlık kan şekeri düzeyleri ve yüksek vücut kitle indeksi, aralarında yüksek açlık plazma glukozunun baskın konuma sahip olduğu üç ana risk faktörü" diye yazdılar.

Bilim insanları Çin'de demans vakalarındaki artışın büyük ölçüde nüfus artışı ve değişen yaş demografisine bağlı olabileceğinden şüpheleniyor.

"Gelişen bir ülke olarak Çin, ekonomik dönüşüm ve yaşam tarzındaki büyük değişiklikler nedeniyle diyabet hastalarının sayısında önemli bir artış yaşadı" diye yazdılar.

Araştırmacılar, demans vakalarındaki artışı yavaşlatmak adına özellikle yaşlı yetişkinler arasında yüksek kan şekeri ve sigara kullanımının azaltılması için çaba gösterilmesi çağrısında bulunuyor.

Erken müdahalenin klinik hedeflerine ulaşmak için cinsiyete özgü risk faktörlerini hedef alan müdahalelere ihtiyaç duyulacağını belirtiyorlar.

Independent Türkçe