Hafta sonu fazla uyumaktan neden kaçınmak gerekiyor?

Hafta sonu fazla uyumak kişinin kendini sersem ve uyuşuk hissetmesine neden olabilir (Reuters)
Hafta sonu fazla uyumak kişinin kendini sersem ve uyuşuk hissetmesine neden olabilir (Reuters)
TT

Hafta sonu fazla uyumaktan neden kaçınmak gerekiyor?

Hafta sonu fazla uyumak kişinin kendini sersem ve uyuşuk hissetmesine neden olabilir (Reuters)
Hafta sonu fazla uyumak kişinin kendini sersem ve uyuşuk hissetmesine neden olabilir (Reuters)

Pek çok insan hafta sonları uzun saatler boyunca uyuyup, geç kalkma eğilimindedir.

Ancak uzmanlar, ‘fazla uyumanın’ kişinin günün geri kalanında sersem ve uyuşuk hissetmesine neden olabileceği konusunda uyardı.

Önceki çalışmaların çoğu uyku eksikliği veya uykusuzluğun sonuçlarına odaklanmıştı, ancak fazla uykunun olumsuz etkilerini inceleyen çok az çalışma vardı.

Şarku’l Avsat’ın The Telegraph gazetesinden aktardığı habere göre Ontario’daki Western Üniversitesi’ndeki sinirbilimciler, kendi tipik uyku düzenlerini kaydeden 10 bin katılımcı üzerinde çalıştı. 

Katılımcılar, daha sonra kısa süreli hafıza görevleri, sözel akıl yürütme ve mekansal planlama egzersizlerinden oluşan bilişsel bir teste tabi tutuldular.

Araştırmacılar mantıksal düşünme, konsantrasyon ve aktivite için en uygun uyku miktarının 7,16 ile 7,38 saat arasında değiştiğini bildirdi.

Ayrıca araştırmacılar, düzenli olarak yedi saatten az uyku almanın katılımcıların testteki performansını olumsuz etkilediğini gördü.

Çalışmadaki baş araştırmacı Adrian Owen, “Fazla uyuyanlarda görülen biliş bozukluğu aslında çok fazla uykudan kaynaklanıyor. Örneğin, daha uzun uyku, daha uzun ve daha yoğun ‘uyku ataleti’ ile ilişkilidir” dedi.

Dr. Sophie Bostock ise çalışmaya ilişkin şu açıklamayı yaptı;

“Vücut saatimiz, 24 saatlik bir ritimle genetik olarak yapılandırılmış bir dizi talimata dayanmaktadır. Biyolojik olarak hareket etmek, yemek yemek ve sosyal olarak etkileşime girmek gibi aynı şeyleri aynı anda yapmaya programlandık. Saatlerimizin karışması ve senkronizasyonun bozulmasına ‘sirkadiyen ritim bozulması’ deniliyor. Hala çalışabilir durumdayız ancak ortalamanın biraz altındayız. Bu durum ertesi güne de sarkabilir.”

Araştırmada ilginç bir şekilde, ‘fazla uyuyanların’ genellikle 15 ila 25 yaş arası veya 65 yaş üstü iki yaş grubundan kadınlar olduğu ortaya çıktı.

Araştırmacılar ayrıca, yatakta çok uzun süre kalmanın depresyona, sağlığın bozulmasına, hastalık riskinin artmasına ve fiziksel kondisyonun azalmasına yol açabileceğini de belirtti.

2016 yılında Fransa’da yapılan bir araştırmada, günde 10 saatten fazla uyumanın bazı psikolojik hastalıklara, obeziteye ve yüksek vücut kitle indeksine neden olabileceği görülmüştü.



Dünyada ilk: Neuralink'in beyin çipi takılan ALS hastası, YouTube videosu yaptı

Binden fazla elektrot içeren Neuralink implantı, beyin sinyallerini yorumlayarak hastanın bilgisayar kullanmasını sağlıyor (Bradford Smith/YouTube)
Binden fazla elektrot içeren Neuralink implantı, beyin sinyallerini yorumlayarak hastanın bilgisayar kullanmasını sağlıyor (Bradford Smith/YouTube)
TT

Dünyada ilk: Neuralink'in beyin çipi takılan ALS hastası, YouTube videosu yaptı

Binden fazla elektrot içeren Neuralink implantı, beyin sinyallerini yorumlayarak hastanın bilgisayar kullanmasını sağlıyor (Bradford Smith/YouTube)
Binden fazla elektrot içeren Neuralink implantı, beyin sinyallerini yorumlayarak hastanın bilgisayar kullanmasını sağlıyor (Bradford Smith/YouTube)

Neuralink'in konuşamayan ilk hastası, beyin çipi sayesinde tek bir tuşa basmadan bir YouTube videosu hazırladı. 

Elon Musk'ın nöroteknoloji şirketi Neuralink, geliştirdiği beyin-bilgisayar arayüzü sayesinde felçli kişilerin beyin sinyalleriyle bilgisayar kullanmak gibi şeyler yapmasına olanak sağlıyor. 

Halihazırda üç kişiye takılan çip en son Bradford Smith'in beynine yerleştirilmişti. Smith, çipin takıldığı ilk amyotrofik lateral skleroz (ALS) hastasıydı. Bir motor nöron hastalığı olan ALS, zaman içinde kas kontrolü ve konuşma kaybına yol açıyor. 

Hastalık nedeniyle konuşma yetisini kaybeden Smith ise Neuralink'in beyin çipi sayesinde bu becerisini bir dereceye kadar geri kazandı. Smith'in eski kayıtları kullanılarak yapay zeka yardımıyla sesinin sentetik bir versiyonu oluşturuldu. Böylece kendininkine benzeyen bir sesle iletişim kurabiliyor. 

ALS hastası yakın zamanda YouTube'da bir video paylaşarak beyin implantını günlük yaşamında nasıl kullandığını gösterdi.

"Merhaba ben Brad Smith, dünyada Neuralink beyin implantı takılan üçüncü kişiyim" diye başlayan video şöyle devam ediyor: 

Bu, Neuralink'le ve belki de bir beyin-bilgisayar arayüzüyle düzenlenen ilk video.

Smith geçen hafta yayımlanan videoda çip sayesinde bilgisayar imlecini kullandığını anlatıyor. 

Smith ayrıca motor korteksindeki çipin sürekli düşünce akışını okumadığını, bunun yerine imleci nasıl ve nereye hareket ettirmek istediğini gösteren beyin sinyallerini yorumladığını belirtiyor.

Fare imlecini kontrol etmek için ilk başta elini kullandığını düşünmeyi denemiş ancak dilini hareket ettirip çenesini sıkmayı düşünmenin daha etkili olduğunu fark etmiş. 

Musk biyografisinin yazarı Ashlee Vance'in önceki günlerde paylaştığı bir videoda Musk, Neuralink ekibinin Smith'in evine yaptığı ziyaret sırasında Smith'i arıyor.

Milyarder, "Umarım bu senin ve ailen için ezber bozan bir şey olur" diyor. Smith de çipin beynine yerleştirilmesinden dolayı heyecanlandığını dile getiriyor.

Neuralink implantı, Smith'in çocuklarıyla video oyunları oynamasına da olanak sağlıyor. Vance'e konuşan Smith, "Buraya gelmek yıllarımı aldı ve hâlâ ağlıyorum" diyor.

Benden daha büyük bir amaca sahip olmak gerçekten çok güzel. Gelecekte bu çalışmayla başkalarına hizmet edeceğim için gerçekten heyecanlıyım.

Independent Türkçe, Science Alert, Newsweek