Ünlü sinemacıdan olay yaratan Oscar konuşmasına destek

"Tartışılmaz, reddedilemez bir açıklama"

Britanyalı yönetmen Jonathan Glazer, Auschwitz'de geçen Holokost draması İlgi Alanı'yla En İyi Uluslararası Film ödülünü almıştı (AP)
Britanyalı yönetmen Jonathan Glazer, Auschwitz'de geçen Holokost draması İlgi Alanı'yla En İyi Uluslararası Film ödülünü almıştı (AP)
TT

Ünlü sinemacıdan olay yaratan Oscar konuşmasına destek

Britanyalı yönetmen Jonathan Glazer, Auschwitz'de geçen Holokost draması İlgi Alanı'yla En İyi Uluslararası Film ödülünü almıştı (AP)
Britanyalı yönetmen Jonathan Glazer, Auschwitz'de geçen Holokost draması İlgi Alanı'yla En İyi Uluslararası Film ödülünü almıştı (AP)

İlgi Alanı'nın (The Zone of Interest) yönetmeni Jonathan Glazer'ın Oscar töreninde Gazze savaşıyla ilgili konuşması olay yaratmıştı. Tartışmaya senarist ve oyun yazarı Tony Kushner da katıldı.

Kushner, Jonathan Glazer'ın Oscar ödüllerindeki kabul konuşmasını destekleyerek Britanyalı yönetmenin törende yaptığı yorumlar için "reddedilemez bir açıklama" ifadelerini kullandı.

Dün yayımlanan Haaretz Podcast'te bin kişinin imzaladığı ve Glazer'ı kınayan açık mektup gündeme getirildi ve usta senarist Kushner'a İsrail-Gazze çatışmasıyla ilgili düşünceleri soruldu. 

Tel Aviv'de oynayan Tony ödüllü oyunu Angels in America'nın tanıtımını yapmak üzere podcast'e konuk olan Kushner, Glazer'ın konuşmasını "gerçekten tartışılmaz, reddedilemez bir açıklama" diye tanımladı. 

4 kez Akademi Ödülü'ne aday gösterilen senariste, Glazer'ın yorumlarına katılıp katılmadığı soruldu. Kushner, "Elbette, yani kim katılmaz ki?" dedi.

"Söylediği şey çok basit"

67 yaşındaki Kushner şöyle açıkladı: 

Glazer'ın söylediği şey çok basit. Yahudiliğin, Yahudi kimliğinin, Yahudi tarihinin, Holokost tarihinin, Yahudilerin çektiği acıların tarihinin, diğer insanları insanlıktan çıkarma ya da katletme projesi için bir bahane olarak kullanılmaması gerektiğini söylüyor.

Ödüllü yazar sözlerine şöyle devam etti:

Bu, Yahudi olmanın ne anlama geldiğinin, Holokost'un ne anlama geldiğinin kötüye kullanılması ve o bunu reddediyor. Buna kim katılmaz ki?

"Yazıklar olsun size"

Kushner, "Ne tür bir insan şu anda Gazze'de olanların kabul edilebilir olduğunu düşünür?" diyerek ekledi: 

Ve eğer kendinizi yüksek sesle ve herkesin içinde, 'Yaptıkları benim için sorun değil' derken bulursanız çünkü sizin için tek seçeneğin, bir Yahudi olduğunuz için, İsrail'in yaptığı her şeyi savunmak olduğunu hissediyorsanız, yazıklar olsun size.

Bine yakın Yahudi yaratıcı, yönetici ve Hollywood çalışanı, Glazer'ın Oscar konuşmasını kınayan bir açık mektuba imza atmıştı.

Debra Messing, Jennifer Jason Leigh ve Tovah Feldshuh gibi oyuncular, Eli Roth'la Rod Lurie gibi yönetmenler, yöneticiler, yaratıcılar, yapımcılar ve temsilcilerden oluşan grup, Glazer'ın 10 Mart'ta Akademi Ödülü'nü kabul ederken yaptığı tartışmalı yorumları kınadıklarını bildirmişti.

"Reddediyoruz"

Mektupta şu ifadeler kullanılmıştı:

Bir ırkı yok etmeye çalışan Nazi rejimiyle kendi yok oluşunu engellemeye çalışan İsrail ulusu arasında ahlaki bir eşdeğerlik kurmak amacıyla Yahudiliğimizin istismar edilmesini reddediyoruz.

Açık mektup şöyle devam ediyor: 

Binlerce yıllık bir vatanı savunan ve Birleşmiş Milletler tarafından bir devlet olarak tanınan yerli bir Yahudi halkını tanımlamak için 'işgal' gibi kelimelerin kullanılması tarihi çarpıtmaktadır.

Variety'nin aktardığına göre açık mektubun yayımlanmasından bu yana yaklaşık 50 kişi daha isimlerini ekledi.

"Nasıl direneceğiz?"

Kendisi de Yahudi olan 58 yaşındaki Glazer, önceden hazırladığı notlarda yazanları okumuş, gerekli oyunculara teşekkür etmiş ve İlgi Alanı'yla Gazze'deki mevcut çatışma arasında paralellik kurmuştu.

Akademi'nin resmi konuşma metnine göre Glazer, "Tüm seçimlerimiz bizi günümüze yansıtmak ve yüzleştirmek için yapıldı, bakın o zaman ne yaptılar demek için değil, bakın şimdi ne yapıyoruz demek için" demişti.

Filmimiz dehümanizasyonun en kötü noktaya vardığını gösteriyor. Bu geçmişimizi ve bugünümüzü şekillendirdi. Şu anda burada Yahudiliklerini ve Holokost'un pek çok masum insan için çatışmaya yol açan bir işgal tarafından gasp edildiğini reddeden insanlar olarak duruyoruz. İster ekimin kurbanları olsun, İsrail'de 7 Ekim'in kurbanları ya da Gazze'de devam eden saldırının kurbanları, bu insanlık dışı muamelenin tüm kurbanları olarak nasıl direneceğiz?

Independent Türkçe, Hollywood Reporter, Variety



Dubai çikolatasının popülaritesi dünya çapında fıstık kıtlığına neden oluyor

Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
TT

Dubai çikolatasının popülaritesi dünya çapında fıstık kıtlığına neden oluyor

Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)

Dubai çikolatasının popülaritesi, Antep fıstığı arzında küresel bir krize yol açarak dünya çapında fıstık kıtlığını şiddetlendirdi ve fiyatların hızla yükselmesine neden oldu.

Antep fıstığı kreması, kadayıf ve sütlü çikolatanın birleşiminden oluşan Dubai çikolatası, 2021 yılında Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli çikolata şirketi Fix tarafından piyasaya sürülmesinin ardından büyük ilgi gördü ve bir TikTok videosu viral oldu. Aralık 2023'te yayınlanan video 120 milyondan fazla izlendi ve fıstıklı çikolataya karşı küresel bir tutku uyandırarak birçok benzer ürünün ortaya çıkmasına neden oldu.

Kuruyemiş perakendecisi CG Hacking'den Giles Hacking, bu tutku nedeniyle Antep fıstığı fiyatlarının bir yıl önce pound (ağırlık ölçüsü birimi) başına 7,65 dolardan şu anda pound başına yaklaşık 10,30 dolara yükseldiğini söyledi. Hacking, “Şu anda Antep fıstığı piyasasında arz sıkıntısı yaşanıyor” dedi.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times'tan aktardığı habere göre, tüketiciler o kadar heyecanlı ki, Birleşik Krallık gibi ülkelerde bazı mağazalar her müşterinin alabileceği çikolata sayısını sınırlıyor.

vfdghty
Berlin'deki bir tatlı dükkanında Dubai çikolataları hazırlanıyor. (Arşiv - AFP)

Antep fıstığının ana ihracatçısı olan ABD'de geçen yıl hayal kırıklığı yaratan hasadın ardından Antep fıstığı stokları zaten azalmaktaydı. Hacking, ABD mahsulünün normalden daha kaliteli olduğunu ve bunun da genellikle çikolata ve diğer gıdalar için malzeme olarak satılan ucuz, kabuksuz Antep fıstığı içlerinin arzını azalttığını söyledi. Hacking, “Çok fazla arz yoktu. Bu yüzden Dubai çikolatası geldiğinde ve çikolatacılar ellerine geçen tüm ürünleri satın aldıklarında, dünyanın geri kalanında bir kıtlık yaşandı” ifadelerini kullandı.

BAE'ye Antep fıstığı ihracatı

İran gümrük idaresine göre, dünyanın en büyük ikinci antepfıstığı üreticisi olan İran, Mart 2025'te sona eren altı aylık dönemde BAE'ye bir önceki 12 aya kıyasla yüzde 40 daha fazla antepfıstığı ihraç etti.

İran Antep Fıstığı Derneği yönetim kurulu üyesi Behruz Ağa, kıtlığın, küresel fıstık arzının talebi aştığı ve fiyatların düşmesine neden olduğu 2023'ten keskin bir geri dönüşü temsil ettiğini söyledi.

Yetiştiricilikte dönüşüm

Kaliforniya'da bazı çiftçiler badem fiyatlarının düşmesi nedeniyle son yıllarda bademden Antep fıstığına geçiş yaptı. Ancak bu ağaçlar eylül ayındaki bir sonraki hasada kadar üretime başlamayacak.

Diğer yandan çikolata üreticileri yeterince krema dolgulu çikolata üretemediklerini söylüyor.

Financial Times’a göre çikolata severler zaten kakao arzında yaşanan sıkıntıdan mustaripti ve bu durum 2024 yılında sert hava koşulları ve hastalıkların mahsulü etkilemesiyle fiyatların neredeyse üç katına çıkmasına neden oldu. Üreticiler, kakao kullanımını en aza indiren yeni tariflerle daha küçük barlar satmaya başladı.

Fix, başkalarının kendi markasını müşterileri yanıltmak için kullandığına dair endişelerini dile getirdi. Şirket ürünlerini BAE dışında satmıyor ve günde sadece iki saat satışa sunuyor.

İsviçreli çikolata üreticisi Laderach'ın CEO'su Johannes Laderach, “Dubai çikolatasına olan talep bizi çok şaşırttı. Birkaç ay önce piyasaya sürdük ve talep katlanarak artmaya devam ediyor” ifadelerini kullandı.