Yeni bir çalışma, sigara içmenin daha fazla göbek yağına yol açabileceğini gösterdi

Londra’nın merkezindeki bir kadın sigara içiyor (Reuters)
Londra’nın merkezindeki bir kadın sigara içiyor (Reuters)
TT

Yeni bir çalışma, sigara içmenin daha fazla göbek yağına yol açabileceğini gösterdi

Londra’nın merkezindeki bir kadın sigara içiyor (Reuters)
Londra’nın merkezindeki bir kadın sigara içiyor (Reuters)

Bilim insanları yakın zamanda sigaraya karşı yeni bir olumsuz nokta daha ortaya çıkardı.

Yürütülen yeni bir çalışmaya göre sigara ciddi hastalıklarla bağlantılı bir tür vücut yağında artışa neden olabilir.

Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığı habere göre İsveç’teki Karolinska Enstitüsü’nde epidemiyolog ve yardımcı doçent olan, araştırmanın baş yazarı Dr. German Carrasquilla, “Daha ileri analizlerde bu artışın iç organ yağında olduğu görüldü” dedi.

Cleveland Clinic’e göre karnımızın içindeki organların çevresini saran yağ dokusu olan ‘visseral yağ’ görünmez.

İç organ yağının, vücudun toplam yağının yaklaşık yüzde 10’unu oluşturması normal ve sağlıklıdır.

Ancak çok fazla iç organ yağı, iltihaplanma yaratarak kronik hastalığa katkıda bulunabilir.

Dr. Carrasquilla konuya ilişkin açıklamasında şu ifadeleri kullandı;

Yağların konumu ve vücudumuzun işlevleriyle etkileşim şekli onu özellikle tehlikeli kılıyor. Bu tür yağlar kalp hastalığı, tip 2 diyabet ve diğer metabolik durumlarla güçlü bir şekilde bağlantılıdır. Sonuçlar sigarayı önlemek ve azaltmak için geniş çaplı çabalara ihtiyaç duyulduğunu gösteriyor. Nüfustaki büyük bir sağlık riskini azaltmak, dolaylı olarak başka bir büyük sağlık riskini de azaltacaktır.

Kötü alışkanlıklar birlikte yol alır

Araştırma ekibi, davranışlar veya ortamların nasıl farklı sağlık sonuçlarına yol açtığını incelemek için genetik farklılıkları kullanan ‘mendel randomizasyonu’ adı verilen istatistiksel bir analiz gerçekleştirdi.

Dr. Carrasquilla, “Genetik verileri inceleyerek bir ilişkinin nedensel olup olmadığını, çağrışımların ötesine geçip geçmediğini çıkarabiliriz” dedi.

İskoçya’daki Glasgow Üniversitesi’nde kardiyometabolik tıp profesörü olan Naveed Sattar ise, sigara içme ile artan karın yağının sadece korelasyonel değil nedensel bir ilişkiye sahip olduğuna dair güçlü kanıtlar sunmasına rağmen, bunun tam olarak kesin olmadığını söyledi.

Denver’daki Ulusal Yahudi Sağlığı’nda kardiyovasküler önleme ve sağlıklı yaşam direktörü Dr. Andrew Freeman da, sigara içme ile göbek yağı arasındaki bağlantıyı daha güçlü hale getiren bazı kafa karıştırıcı unsurlar olabileceğini ifade etti.

bfr
Sigara içmek göbek yağını artırabilir (Reuters)

Araştırmaya dahil olmayan Freeman, “Kötü alışkanlıklar birlikte yol alma eğiliminde. Örneğin, insanlar stresli olduklarında bir paket sigaraya uzanabiliyor veya biranın yanında sigara içebiliyorlar” diye ekledi.

Bırakmaya hazır mısınız?

Dr. Carrasquilla, sigarayı bırakmanın karın yağının gelişimini tersine çevirip çeviremeyeceği konusunda geriye kalan büyük bir sorunun olduğunu söyledi.

Ancak bunun, sigara içenlerin ‘bırakma’ yolculuğuna başlarken tereddüt etmeleri gerektiği anlamına gelmediğini söyledi.

Dr. Carrasquilla, “Sigara içmenin kötü olduğunu hepimiz biliyoruz. Halk sağlığı müdahaleleri, sigarayı bırakmayla ilişkili genel sağlık iyileştirmelerini vurgulamaya devam etmelidir” diye ekledi.



Dubai çikolatasının popülaritesi dünya çapında fıstık kıtlığına neden oluyor

Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
TT

Dubai çikolatasının popülaritesi dünya çapında fıstık kıtlığına neden oluyor

Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)

Dubai çikolatasının popülaritesi, Antep fıstığı arzında küresel bir krize yol açarak dünya çapında fıstık kıtlığını şiddetlendirdi ve fiyatların hızla yükselmesine neden oldu.

Antep fıstığı kreması, kadayıf ve sütlü çikolatanın birleşiminden oluşan Dubai çikolatası, 2021 yılında Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli çikolata şirketi Fix tarafından piyasaya sürülmesinin ardından büyük ilgi gördü ve bir TikTok videosu viral oldu. Aralık 2023'te yayınlanan video 120 milyondan fazla izlendi ve fıstıklı çikolataya karşı küresel bir tutku uyandırarak birçok benzer ürünün ortaya çıkmasına neden oldu.

Kuruyemiş perakendecisi CG Hacking'den Giles Hacking, bu tutku nedeniyle Antep fıstığı fiyatlarının bir yıl önce pound (ağırlık ölçüsü birimi) başına 7,65 dolardan şu anda pound başına yaklaşık 10,30 dolara yükseldiğini söyledi. Hacking, “Şu anda Antep fıstığı piyasasında arz sıkıntısı yaşanıyor” dedi.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times'tan aktardığı habere göre, tüketiciler o kadar heyecanlı ki, Birleşik Krallık gibi ülkelerde bazı mağazalar her müşterinin alabileceği çikolata sayısını sınırlıyor.

vfdghty
Berlin'deki bir tatlı dükkanında Dubai çikolataları hazırlanıyor. (Arşiv - AFP)

Antep fıstığının ana ihracatçısı olan ABD'de geçen yıl hayal kırıklığı yaratan hasadın ardından Antep fıstığı stokları zaten azalmaktaydı. Hacking, ABD mahsulünün normalden daha kaliteli olduğunu ve bunun da genellikle çikolata ve diğer gıdalar için malzeme olarak satılan ucuz, kabuksuz Antep fıstığı içlerinin arzını azalttığını söyledi. Hacking, “Çok fazla arz yoktu. Bu yüzden Dubai çikolatası geldiğinde ve çikolatacılar ellerine geçen tüm ürünleri satın aldıklarında, dünyanın geri kalanında bir kıtlık yaşandı” ifadelerini kullandı.

BAE'ye Antep fıstığı ihracatı

İran gümrük idaresine göre, dünyanın en büyük ikinci antepfıstığı üreticisi olan İran, Mart 2025'te sona eren altı aylık dönemde BAE'ye bir önceki 12 aya kıyasla yüzde 40 daha fazla antepfıstığı ihraç etti.

İran Antep Fıstığı Derneği yönetim kurulu üyesi Behruz Ağa, kıtlığın, küresel fıstık arzının talebi aştığı ve fiyatların düşmesine neden olduğu 2023'ten keskin bir geri dönüşü temsil ettiğini söyledi.

Yetiştiricilikte dönüşüm

Kaliforniya'da bazı çiftçiler badem fiyatlarının düşmesi nedeniyle son yıllarda bademden Antep fıstığına geçiş yaptı. Ancak bu ağaçlar eylül ayındaki bir sonraki hasada kadar üretime başlamayacak.

Diğer yandan çikolata üreticileri yeterince krema dolgulu çikolata üretemediklerini söylüyor.

Financial Times’a göre çikolata severler zaten kakao arzında yaşanan sıkıntıdan mustaripti ve bu durum 2024 yılında sert hava koşulları ve hastalıkların mahsulü etkilemesiyle fiyatların neredeyse üç katına çıkmasına neden oldu. Üreticiler, kakao kullanımını en aza indiren yeni tariflerle daha küçük barlar satmaya başladı.

Fix, başkalarının kendi markasını müşterileri yanıltmak için kullandığına dair endişelerini dile getirdi. Şirket ürünlerini BAE dışında satmıyor ve günde sadece iki saat satışa sunuyor.

İsviçreli çikolata üreticisi Laderach'ın CEO'su Johannes Laderach, “Dubai çikolatasına olan talep bizi çok şaşırttı. Birkaç ay önce piyasaya sürdük ve talep katlanarak artmaya devam ediyor” ifadelerini kullandı.