Çığ altında 23 saat kalan kayakçı doktorları şaşırttı

Vücut sıcaklığı 23 dereceye düştüğü halde kar altından sağ çıktı

Sağ elinde sıkıntılar yaşasa da uzvunu kaybetmediği için mutlu (Instagram/carlucciosartori)
Sağ elinde sıkıntılar yaşasa da uzvunu kaybetmediği için mutlu (Instagram/carlucciosartori)
TT

Çığ altında 23 saat kalan kayakçı doktorları şaşırttı

Sağ elinde sıkıntılar yaşasa da uzvunu kaybetmediği için mutlu (Instagram/carlucciosartori)
Sağ elinde sıkıntılar yaşasa da uzvunu kaybetmediği için mutlu (Instagram/carlucciosartori)

Kendini kardan bir mezarlığın içinde bulup oradan kurtulmak Görevimiz Tehlike (Mission Impossible) filmlerinde görülebilir. 

Ancak 54 yaşındaki Carluccio Sartori, gerçekten de çığın altında 23 saat kaldığı halde kurtulmayı başardı. 

Ocak 2023'te Alp Dağları'nın ülkesindeki kısmında maceraya atılan İtalyan kayakçı, kendini beklenmedik bir şekilde kar yığınının altında buldu.

Hava sıcaklığının 5 derece olduğu bölgede beyaz örtünün altında mahsur kalan kayakçı, neredeyse bir gün sonra ceset bulmayı bekleyen kurtarma ekipleriyle karşılaştı. Hem bilincini yitirmemişti hem de konuşabiliyordu. 14 aydır iyileşmeye çalışan Sartori, şu ifadeleri kullanıyor:

Beni bulduklarında bilincim yerindeydi ve vücut sıcaklığım 23 dereceydi. Doktorlar bile bunun nasıl mümkün olduğunu açıklayamıyor.

Vücudunda kırıklar görülen ve elleriyle ayakları soğuktan yanan Sartori, yeniden yürümeyi öğrendi. Sağ elini kapatmakta güçlük çektiğini söylüyor:

Sağ ayağımda ufak sorunlar vardı ama iyileşiyor. Sağ elimde bazı sıkıntılar var ama onu dışında iyiyim.

Çığ altında kalanların çoğu, boğularak ölüyor. Bu durumlarda zamanla yarışılıyor zira mağdur ilk 15 dakika içinde çıkarıldığında hayatta kalma ihtimali yüzde 95'ken 35 dakikadan sonra bu oran yüzde 37'ye kadar düşüyor. 

Sartori şansın da yardımıyla hem hava alabilmiş hem de dışarıdaki soğuktan izole olabilmiş. Ülkesinin Villanova Marchesana bölgesinde yaşayan İtalyan, çok korksa da hayatta kalmayı çok istediğini belirtiyor:

Pes etmemem gerektiğini biliyordum. Hiç uyumamalıydım yoksa biterdim. Çok ufak hareketlerle oynatabildiğim tek elimi oynattım. Direnmeye çalıştım, nefes alabilmek için bir delik kazdım.

"İlk 8 ya da 10 saat içinde ölmem gerekiyordu. Doktorlar mükemmel bir fiziğe sahip olduğumu söyledi" diyen İtalyan, pek de sağlıklı yaşamadığını sözlerine ekliyor:

Spor yaparım ama çok da sağlıklı beslenmem. Sigara alışkanlığım olmasa da şarap ve bira içiyorum.

İki çocuk babası, filmlerdeki gibi ailesini düşünmediğini, bilakis bu fikirlerden kaçındığını vurguluyor:

Bu, kafamı kurtardı. İlk birkaç saatten sonra hayatta kalmaya odaklandım.

Vücut sıcaklığının üstündeki karları eritmesiyle kollarını oynatabilen Sartori, kısa süre sonra kurtarma ekibini görmüş. Bolzano'daki San Maurizio Hastanesi'ne kaldırılan İtalyan, tedavisini sürdürse de daha temkinli bir şekilde dağlara döndü bile.

Independent Türkçe, New York Post, Mirror



Metal dedektörüyle bin yıllık altın Viking bileziği keşfetti

Man Adası'nda Viking Çağı'ndan kalma altın bir üst kol bileziği bulundu (Manx National Heritage)
Man Adası'nda Viking Çağı'ndan kalma altın bir üst kol bileziği bulundu (Manx National Heritage)
TT

Metal dedektörüyle bin yıllık altın Viking bileziği keşfetti

Man Adası'nda Viking Çağı'ndan kalma altın bir üst kol bileziği bulundu (Manx National Heritage)
Man Adası'nda Viking Çağı'ndan kalma altın bir üst kol bileziği bulundu (Manx National Heritage)

Metal dedektörü kullanan bir kişi, Man Adası'nda Vikinglere ait bin yıllık, altından bir örgülü üst kol bileziği keşfetti. Bu bulgu, bin yıl öncesine ait ustaca mücevher yapımına dair ipuçları sunuyor.

Adanın kültürel tarihini korumaya adanmış hayır kurumu Manx National Heritage'a göre, MS 1000 ila 1100'e tarihlenen bu buluntu, Man Adası'nın zengin Viking mirası hakkındaki bilgilerimizi zenginleştiriyor.

Üst kol bileziği, birbirine örülmüş 8 altın şeritten oluşuyor.

Bilezik, amatör bir metal dedektörü kullanıcısı olan Ronald Clucas tarafından bulundu.

Clucas "Bu güzel altın parçayı keşfetmek epey büyük bir şoktu. İlk başta gerçekten inanamadım!" diyor.

Altın genellikle dedektörde çok zayıf bir sinyal yaratır, bu yüzden neyin ortaya çıkacağı gerçekten tahmin edilemiyor.

Araştırmacılar yaklaşık 28 gram ağırlığındaki üst kol bileziğinin, özel bir teknik kullanan yetenekli bir kuyumcu tarafından yapıldığını düşünüyor.

İkiye katlanmış halde bulunan bileziğin uzunluğu yaklaşık 4 santimetre, yani orijinal uzunluğu yaklaşık 8 santimetre olmalı. Clucas "Uzun yıllardır metal dedektörü kullanıyorum ve çok güzel şeyler buldum ancak Viking Çağı'nda kalma bir altın parçası bulmak gerçekten çok farklı bir şey" ifadelerini kullanıyor.

Vikinglerin ticaret merkezi olan Man Adası, 9. yüzyıldan sonra yerleşim yeri haline geldi.

Daha önceki araştırmalar, adanın ikili bir ekonomiye sahip olduğunu ortaya koymuştu. Bu ekonomide ödemeler hem madeni paralar hem de gümüş veya altın külçelerle mal ve hizmetler karşılığında yapılıyordu.

Adada Viking altınlarına gümüş buluntulardan daha nadir rastlansa da uzmanlar, yakın zamanda keşfedilen örgülü altın üst kol bileziğinin de finansal işlemlerde para birimi olarak kullanılmış olabileceğini düşünüyor.

Manx National Heritage'ın arkeoloji küratörü Allison Fox, "Bu tür mücevherler Viking Çağı'nda hem değerli kişisel eşyalar hem de zenginliği sergileme görevi görmek gibi çeşitli işlevlere sahipti. Taşınması kolaydı ve finansal işlemlerde masrafları karşılamak için de kullanılıyorlardı" diyor.

Bu üst kol bileziği iki kez kesilmiş, bu da muhtemelen en az iki ayrı işlemde kullanıldığına işaret ediyor. Kesiklerden biri bileziğin uç kısmını koparırken, diğer kesik orijinal bileziği neredeyse ikiye bölmüş.

Üst kol bileziğin bir parçasının neden toprağa gömüldüğü belli değil. Fox, "Güvende tutmak için saklanmış olabilir, kaybolmuş olabilir veya Viking tanrılarına adak amacıyla bile gömülmüş olabilir" diyor.

Bu Viking hazinesi, 31 Mayıs'tan bu yana Douglas'taki Manx Müzesi'nin Viking Galerisi'nde sergileniyor.

Independent Türkçe