Yeni kolesterol araştırması, yumurta ezberini bozdu

Katılımcıların kolesterol seviyelerinde değişiklik gözlemlenmedi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Yeni kolesterol araştırması, yumurta ezberini bozdu

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Yumurta ağırlıklı beslenmek, kolesterol seviyelerine düşünüldüğü kadar etki etmiyor olabilir.

Protein, B12 ve D vitamini kaynağı olan yumurta, kolesterol seviyelerini yükselterek kalp sağlığını kötü etkileyeceği düşüncesiyle endişelere yol açıyor. 

ABD'de yürütülen yeni araştırmanın ilk bulgularına göreyse haftada 12 adet zenginleştirilmiş yumurta yemek kolesterolü artırmıyor. Zenginleştirilmiş yumurta, çeşitli vitaminler ve omega-3 yağ asitleriyle besin değeri artırılan yumurtaları ifade ediyor.

140 katılımcının yer aldığı araştırmada bir grup haftada 12 veya daha fazla zenginleştirilmiş yumurta tüketirken, diğer grup haftada iki veya daha az yumurta yedi. Bütün katılımcılar 50 yaşın üstündeydi ve hepsi daha önce bir kalp damar rahatsızlığı yaşamış ya da en az iki kardiyovasküler risk faktörüne sahipti. Yüzde 24'ü de diyabet hastasıydı.

Araştırmanın başında ve 4 aylık takip süresinin sonunda katılımcıların kanındaki kolesterol seviyeleri ölçüldü. Çalışmanın ardından iki grubun HDL (iyi kolesterol) ve LDL (kötü kolesterol) seviyelerinin yakın olduğu saptandı. Zenginleştirilmiş yumurta yiyen grubun iki kolesterol değerinde azalma görüldü fakat araştırmacılar bunun istatistiksel açıdan kayda değer olmadığını belirtiyor.

Çalışma Georgia'da düzenlenen Amerikan Kardiyoloji Koleji'nin Yıllık Bilimsel Oturumu'nda bugün sunulacak.

Araştırmanın bulguları haftada 12 yumurta yemenin kolesterolü artırmadığına işaret etse de uzmanlar bu sonuçlara temkinli bir şekilde yaklaşılması gerektiği uyarısında bulunuyor. ABD'deki Mount Sinai Tıp Fakültesi Icahn Tıp Okulu'nda kardiyolog ve tıp alanında yardımcı doçent olan Matthew Tomey şöyle diyor:

Bu verilerin daha fazla yumurta yemenin zararlı olduğuna dair kanıt sunmadığına katılsam da mevcut çalışmayı, bunun zararlı olmadığına dair yeterli bir 'teminat' olarak görmekten kaçınırım.

Ayrıca bu bulguların zenginleştirilmemiş yumurtalar için de geçerli olup olmadığı henüz bilinmiyor.

Geçen yıl yapılan başka bir çalışmada yüksek miktarda yumurta tüketiminin toplam kolesterolü artırarak LDL/HDL oranını yükseltebileceği bulunmuştu. Öte yandan günde bir yumurta yemenin kardiyovasküler hastalık riskini büyük ölçüde artırmayabileceği de belirtilmişti.

Independent Türkçe, Health, Medical News Today



Neandertaller 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at avlamış

Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
TT

Neandertaller 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at avlamış

Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)
Neandertallerin tahta mızrakları kullanarak topluca avlandığı düşünülüyor (Volker Minkus/Aşağı Saksonya Eyaleti Anıtları Koruma Dairesi)

Bilim insanları, Neandertallerin 200 bin yıl önce tahta mızraklarla at sürülerini avladığını öne sürdü. Yeni çalışma modern insanların en yakın akrabasının geçmişinde az bilinen bir döneme ışık tutuyor.

Almanya'nın Schöningen bölgesindeki arkeolojik kazı alanında 1994'te yapılan çalışmalarda, Paleolitik dönemden kalma bugüne kadarki en sağlam tahta mızraklar keşfedilmişti. 

İlk başta 400 bin ve sonra 300 bin yıl önceye tarihlenen mızrakları, modern insanlar (Homo sapiens) ve Neandertallerin ortak atası Homo heidelbergensis'in yaptığı düşünülüyordu. 

Ancak bulguları hakemli dergi Science Advances'ta 9 Mayıs Cuma günü yayımlanan çalışmaya göre mızraklar daha yeni ve muhtemelen Neandertaller tarafından kullanıldı.

Yeni bir yönteme başvuran bilim insanları, mızraklarla aynı tortu tabakasında bulunan salyangoz kabuklarının amino asit analizini yaparak silahları tarihledi. Bulgular aletlerin yaklaşık 200 bin yıl önce yapıldığına işaret ediyor.

Neandertallerin kullandığı anlaşılan bu silahlar, bozulmamış haldeki en eski tahta mızrak olma özelliğini koruyor. 

Araştırmacılar Neandertaller hakkındaki bilgilerin büyük bölümü 60 bin ila 40 bin yıl önceden geldiği için yeni çalışmanın önem arz ettiğini söylüyor.

Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nden makalenin ortak yazarı Dr. Jarod Hutson "Schöningen, Neandertal davranışının daha eski yönünü gösteriyor ve bu da bir boşluğu dolduruyor ve 200 bin yıl önce Neandertallerin hayatında neler olup bittiğine dair çok net bir resim veriyor" diyor.

Dr. Hutson örneğin mızrakların "bu kadar eski bir şey için epey gelişmiş" seviyede olduğunu belirtiyor.

Kazı alanında, kesilerek öldürülmüş yaklaşık 50 atın kalıntıları da keşfedilmişti. Bilim insanları Neandertallerin bu hayvanları mızrakla avladığını düşünüyor. 

Araştırmacılar bölgenin, at ailelerinin hedef alındığı bir pusu ve avlanma alanı olduğunu öne sürerek makalede şöyle yazıyor:

Bu rutin başarı seviyesine ulaşmak için Schöningen'deki av saldırıları, ortak bir dizi hedefle tam bir işbirliği içinde gerçekleştirilmiş olmalı. 

Bu kadar koordineli bir avlanma stratejisinin varlığı, yaklaşık 200 bin yıl önce ciddi bir organizasyon ve iletişim becerisine işaret ediyor.

Ekip, bu dönemde yeni yeni ortaya çıkan Homo sapiens'le Neandertallerin birbirine daha önce düşünülenden daha fazla benzediğini tahmin ediyor.

Ancak bazı uzmanlar bulgulara şüpheyle yaklaşarak mızrakların ne zaman ve kim tarafından kullanıldığını anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.

Göttingen Üniversitesi'nden arkeolog Thomas Terberger, yer almadığı çalışma hakkında "Şu an için argümanları ilgi çekici buluyorum ama kesinlikle ikna edici değiller" diyor. 

Independent Türkçe, IFLScience, Interesting Engineering, AP, Science Advances