Saçları iki kere şampuanlamak gerekiyor mu?

Dermatologlar konuyla ilgili tüm bilinmeyenlere açıklık getirdi.

Dermatolog Palm'a göre düz saç tipine sahip olanların 2-3 günde, kıvırcık ve sert saçlılarınsa 4-7 günde bir şampuanlanması gerekiyor (Unsplash)
Dermatolog Palm'a göre düz saç tipine sahip olanların 2-3 günde, kıvırcık ve sert saçlılarınsa 4-7 günde bir şampuanlanması gerekiyor (Unsplash)
TT

Saçları iki kere şampuanlamak gerekiyor mu?

Dermatolog Palm'a göre düz saç tipine sahip olanların 2-3 günde, kıvırcık ve sert saçlılarınsa 4-7 günde bir şampuanlanması gerekiyor (Unsplash)
Dermatolog Palm'a göre düz saç tipine sahip olanların 2-3 günde, kıvırcık ve sert saçlılarınsa 4-7 günde bir şampuanlanması gerekiyor (Unsplash)

Pek çok kişi saçlarını bir kere şampuanla yıkayıp duştan çıkarken bu işlemi iki kere yapanlar da az değil. 

Sosyal medya platformu TikTok'ta da pek çok kullanıcı saçları iki kere şampuanlamayı övüyor. Örneğin Mo Styles, konu hakkında paylaştığı ve 280 bini aşkın izlenme sayısına ulaşan bir videoda şu ifadeleri kullanıyor:

İlk yıkamada saçtaki birikme ve kalıntılar gidiyor, ikincisindeyse saç deriniz daha derinden temizleniyor.

Peki uzmanlar ne diyor? Kısa cevap: İki kere şampuanlama saçın temizliği ve sağlığında fark yaratabilse de herkese uygun değil. 

"Bazılarının şampuana diğerlerinden daha fazla ihtiyacı var" diyen dermatolog ve estetik cerrah Melanie Palm saç tipi, aktivite seviyesi ve kişisel saç bakımı ihtiyaçlarının dikkate alınması gerektiğini vurguluyor. 

Palm, özellikle saçlarını birkaç gün boyunca yıkamayan kalın ve kıvırcık saçlıların bu işlemi yapmasının faydalı olabileceğini belirtiyor.

"Bu yöntem, saçlarını her gün ya da iki günde bir yıkamayanlara en uygunu çünkü onlar saç derilerini ve saçlarını kurutma riskini taşıyor" ifadesini kullanıyor.

Dermatolog Brendan Camp de iki kere şampuanlamanın, kafadaki ölü organizmalar ve kokunun giderilmesinde faydalı olduğunu söylüyor:

Saçlarını sık şampuanlamayanlar, bu işlemi iki kere yapmanın saçlarını daha temiz hale getirdiğini fark edecektir çünkü bir kere şampuanlamaya göre kafalarındaki yağlar ve artıklar daha etkili şekilde yok olur.

Camp, çok terleyen ya da yağlı saç derisine sahip kişilere iki kere şampuan tavsiyesi veriyor. 

Diğer yandan hassas bir cilde sahip olanların saçlarını her gün iki kere şampuanlaması durumunda saç ve saç derilerindeki yağın fazla temizleneceğini ve bu durumun kepek, kuruluk ve kabuklanmaya yol açabileceğini de vurguluyor.

Saça yönelik diğer tavsiyelerse şunlar:

- Saçınıza nazik davranın. Onları çok gerecek şekilde toplamayın.

- Yüksek ısıyla teması sınırlayın. Saç kurutma makineleri, düzleştiriciler ve maşalar saça zarar verir.

- Saçlarınızı nazikçe tarayın. 

- Saç derinize masaj yapın. Düzenli masaj, kan dolaşımını kuvvetlendirir. 

- Ciddi sorununuz varsa işin uzmanına danışın.

Independent Türkçe, Health



Evrimin faturası: İnsan beyni büyüdükçe daha hızlı yaşlanıyor

Beynin, hayatta kalmada kritik rol oynayan bölgeleri, ilk bozulanlar gibi görünüyor (Pixabay)
Beynin, hayatta kalmada kritik rol oynayan bölgeleri, ilk bozulanlar gibi görünüyor (Pixabay)
TT

Evrimin faturası: İnsan beyni büyüdükçe daha hızlı yaşlanıyor

Beynin, hayatta kalmada kritik rol oynayan bölgeleri, ilk bozulanlar gibi görünüyor (Pixabay)
Beynin, hayatta kalmada kritik rol oynayan bölgeleri, ilk bozulanlar gibi görünüyor (Pixabay)

İnsan beyninin daha fazla büyüyen bölgelerinin daha hızlı yaşlandığı saptandı. 

6 ila 7 milyon yıl önce ortaya çıkan insanları, yakın akrabaları olan diğer primatlardan ayıran en önemli özelliklerden biri büyük bir beyne sahip olması. 

Milyonlarca yıllık evrim sürecinde büyümekle kalmayıp karmaşık bir yapıya da bürünen insan beyni, dille iletişim kurmaktan geleceği planlamaya kadar pek çok avantaj sağlıyor.

Öte yandan hakemli dergi Science Advances'ta yayımlanan yeni bir çalışmaya göre, bütün bunların bir bedeli de var. 

İnsan ve diğer primatların beyninin nasıl yaşlandığını gözlemlemek isteyen araştırmacılar, 480 insan ve 189 şempanzenin beyin taramalarını inceledi. 

Şempanzeler, insanların atası değil fakat iki tür de ortak bir atadan evrimleşti. İnsan beyni ise, şempanzelerinkinin üç katı büyüklükte.

Bilim insanları iki beyinde de 17 ayrı bölge olduğunu kaydetti. Bunların bazıları eşit boyuttayken, bir kısmı insanlarda daha geniş bir alana yayılmıştı. 

Bunlardan biri de gözlerin hemen arkasında yer alan ve karar vermede kritik rol oynayan orbitofrontal korteksti. 

Ardından yaşlanma sürecini inceleyen ekip, iki türün beyninin de zaman içinde küçüldüğünü gözlemledi. 

Ancak bazı kısımlar daha hızlı küçülürken, insan beynindeki en hızlı yaşlanmanın, orbitofrontal korteks ve evrimsel süreçte daha fazla büyümenin görüldüğü diğer bölgelerde gerçekleştiği bulundu.

Araştırmacılar ayrıca babun ve Hint şebeğinin beynini de şempanzelerle karşılaştırdı. Öte yandan bu kıyaslarda, beyin genişlemesi ve yaşa bağlı gerileme arasında bir ilişki saptanmadı. 

Heinrich Heine Düsseldorf Üniversitesi'nden ve çalışmanın yazarlarından Dr. Sam Vickery, beynin en hızlı genişleyen bölümlerinin, en karmaşık işlerden sorumlu olduğunu söylüyor. Bu durum, sözkonusu bölgelerin daha çabuk yıpranıp küçülmesini açıklayabilir.

Ancak insan beynindeki daha büyük kısımların neden daha hızlı küçüldüğünü açıklamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var. 

Çalışmada yer almayan bazı uzmanlar da bulguların daha fazla katılımcıyla desteklenmesi gerektiğini düşünüyor. University College London'dan antropolog Dr. Aida Gomez-Robles "İnsanlardaki yaşlanmaya ilişkin benzer çalışmalar genellikle binlerce kişiyi içeriyor" diyerek ekliyor:

Bulgular, bu bölgelerin bazıları için geçerli ancak hepsi için geçerli olup olmadığını bilmiyoruz.

Bulguların kesin bir şekilde doğrulanması halinde ilginç bir durum da ortaya çıkıyor: İnsanların hayatta kalma şansını artırarak şempanzelerden daha uzun ömürlü olmasını sağlayan bölgeler, aynı zamanda ilk yaşlanan kısımlar.

Yaşın ilerlemesiyle ortaya çıkan bazı sorunlar, evrimin bir avantajla beraber bir dezavantaj da getirmesinin sonucu olabilir. Dr. Vickery şu ifadeleri kullanıyor:

Böyle muhteşem bir beynimiz var ama bunun bir bedeli de var.

Independent Türkçe, Science Alert, New York Times, Science Advances