Dünyanın en popüler kahvesinin izi 600 bin yıl önceye kadar sürüldü

Arabica küresel mahsulün yüzde 60'ını oluşturuyor

Kahve bitkisinin Etiyopya'da ortaya çıktığı tahmin ediliyordu (Unsplash)
Kahve bitkisinin Etiyopya'da ortaya çıktığı tahmin ediliyordu (Unsplash)
TT

Dünyanın en popüler kahvesinin izi 600 bin yıl önceye kadar sürüldü

Kahve bitkisinin Etiyopya'da ortaya çıktığı tahmin ediliyordu (Unsplash)
Kahve bitkisinin Etiyopya'da ortaya çıktığı tahmin ediliyordu (Unsplash)

Dünyanın en çok üretilen kahve türü Arabica'nın, 600 bin yıl önce Etiyopya'da ortaya çıktığı bulundu. 

Araştırmacılar dünyanın dört bir yanındaki kahve bitkilerinin genomlarını inceleyerek Coffea arabica diye bilinen bitkinin soyağacını çıkardı. 

Buffalo Üniversitesi'nden Victor Albert, sorumlu yazarı olduğu araştırma hakkında "Bugün yaşayan bitkilerin genetik bilgilerini kullanıp zamanda geriye giderek Arabica'nın uzun geçmişinin mümkün olan en doğru resmini çizdik ve günümüzde yetiştirilen çeşitlerin birbirleriyle nasıl bir ilişki içinde olduğunu belirledik" diyor.

Arabica'nın 39 çeşidini inceleyen araştırmacıların elinde 1700'lerden kalma bir örnek de vardı. İsveçli doğa bilimci Carl Linnaeus, bu bitkiyi kullanarak türün bilimsel adını koymuştu. 

Nature Genetics adlı hakemli dergide pazartesi günü yayımlanan araştırmada C. arabicanın Coffea canephora ve Coffea eugenioides adlı iki çeşidin doğal yolla melezlenmesiyle ortaya çıktığı bulundu. Albert bu bulgu hakkında şöyle diyor:

Başka bir deyişle, Arabica'yı meydana getiren melezleme insanların yaptığı bir şey değildi.

Bu iki çeşitten ikişer set kromozom gelmesiyle gerçekleşen bu olayın ne zaman yaşandığını saptamak için bilim insanları bir bilgisayar modeli kullandı. Arabica'nın en eski popülasyon darboğazının 610 bin yıl önceye denk geldiğini tespit ettiler. Popülasyon darboğazı, çeşitli nedenlerle bir popülasyonun sayısının ciddi derecede düşmesi anlamına geliyor.

Bu nedenle bitkinin bu dönemden önce oluşmuş olması gerektiğini söyleyen araştırmacılar 1 milyon ila 610 bin yıl öncesine işaret ediyor.

Dünyanın en popüler kahvesi Arabica, halihazırda küresel kahve pazarının yaklaşık yüzde 60'ını oluşturuyor. 

Independent Türkçe, Euronews, Sci News, Nature Genetics



Tartışmalı belgeselin yönetmeni: Binlerce ölüm tehdidi aldım

Leaving Neverland 2, ilk kez 18 Mart'ta Birleşik Krallık'ta Channel 4'da gösterilecek (Channel 4)
Leaving Neverland 2, ilk kez 18 Mart'ta Birleşik Krallık'ta Channel 4'da gösterilecek (Channel 4)
TT

Tartışmalı belgeselin yönetmeni: Binlerce ölüm tehdidi aldım

Leaving Neverland 2, ilk kez 18 Mart'ta Birleşik Krallık'ta Channel 4'da gösterilecek (Channel 4)
Leaving Neverland 2, ilk kez 18 Mart'ta Birleşik Krallık'ta Channel 4'da gösterilecek (Channel 4)

Michael Jackson hakkındaki 2019 yapımı belgesel Leaving Neverland'in yönetmeni Dan Reed, pop yıldızının hayranları tarafından binlerce ölüm tehdidine maruz kaldığını söyledi. 

Reed, hazırladığı belgeselde iki kişinin, çocukken ünlü şarkıcı tarafından istismara uğradığını iddia etmesinin ardından hedef haline geldiğini belirtti.

"Beni bulmaya çalışan katiller oldu"

Birleşik Krallık merkezli Guardian gazetesine konuşan Reed, "Beni bulmaya çalışan katiller oldu. Silahlı kişiler tarafından vurulmakla tehdit edildim. Defalarca ölüm tehdidi aldım" dedi.

Reed, bu hafta başında Deadline'a verdiği röportajda, 2019'da HBO tarafından yayımlanan ve büyük yankı uyandıran ilk filminden sonra gelen Leaving Neverland 2'nin yapım sürecini anlattı. 

İlk belgeselde Wade Robson ve James Safechuck, Jackson tarafından kariyerinin zirvesindeyken çocuk yaşta cinsel istismara uğradıklarını iddia etmişti. 

Film yayımlandığında hem yönetmen hem de belgeselde konuşan isimler, Jackson fanatiklerinin tepkisiyle karşılaşmış, hayranlar onları "kendini savunamayan masum bir adamdan para kazanmaya çalışmakla" suçlamıştı.

"Çin'den e-posta gönderenleri umursamıyorum"

Bu hafta sonu Guardian'dan Zoe Williams'a konuşan Reed, kendisine yönelik tehditler hakkında daha detaylı açıklamalarda bulundu:

Uzun yıllardır son derece tehlikeli insanlarla muhatap oldum. Kendimi 'sert bir adam' diye tanımlamak istemem ama beni asıl endişelendiren şeyler spesifik tehditler oluyor. Yüz yüze yapılan tehditleri ciddiye aldım. Ev adresimi bulmaya çalışan, bana paket göndermek isteyenleri de ciddiye aldım. Ama Çin'den e-posta gönderenleri pek umursamıyorum. Önce uçağa binmeleri gerekecek.

Leaving Neverland 2, ilk filmin bıraktığı yerden devam ederek Robson ve Safechuck'ın, Jackson'ın mirasını yöneten isimlere karşı verdikleri hukuk mücadelesini ve iddia ettikleri istismar sürecinde rol oynayan kişileri sorumlu tutma çabalarını anlatıyor.

HBO, yeni belgeselin yapımında yer almıyor. Leaving Neverland 2, Kuzey Amerika'da YouTube'daki Real Stories kanalında yayımlanacak. 

Reed, belgeselin mümkün olan en geniş izleyici kitlesine ulaşacağı için "gerçekten heyecanlı" olduğunu belirtiyor. 

Independent Türkçe, Deadline, Guardian