Brezilya'da radikal sağın yeni kahramanı Elon Musk oldu

Bolsonaro'nun çağrısıyla toplananlar, Elon Musk'a destek pankartları açtı (AP)
Bolsonaro'nun çağrısıyla toplananlar, Elon Musk'a destek pankartları açtı (AP)
TT

Brezilya'da radikal sağın yeni kahramanı Elon Musk oldu

Bolsonaro'nun çağrısıyla toplananlar, Elon Musk'a destek pankartları açtı (AP)
Bolsonaro'nun çağrısıyla toplananlar, Elon Musk'a destek pankartları açtı (AP)

Teknoloji milyarderi Elon Musk, Brezilya'da radikal sağcıların yeni kahramanına dönüştü. 

Birleşik Krallık'ın önde gelen gazetelerinden Guardian, Musk'ın Brezilya Yüksek Mahkemesi Yargıcı Alexandre de Moraes'e karşı paylaşımlarıyla, radikal sağcı eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro ve taraftarlarından destek topladığını yazdı.

Bolsonaro, dün Rio de Janerio'daki Copacabana plajında düzenlediği mitingde Musk'la ilgili şunları söyledikten sonra, Twitter CEO'su için destekçilerinden alkış istedi: 

Musk hepimizin özgürlüğünü gerçekten önemseyen bir adam. Demokrasimizin gittiği yönü ve özgürlüğümüzü ne kadar kaybettiğimizi gösterme cesaretine sahip biri.

Bolsonaro yanlısı parlamenterlerden Gustavo Gayer ise yaptığı konuşmada "Elon Musk burada olup biteni izliyor. Burada demokrasi için mücadele eden ve özgürlük isteyen insanlar görüyorsunuz" dedi.

2022'deki devlet başkanlığı seçimlerinin ikinci turunda solcu Luiz Inaciao Lula da Silva, oyların yüzde 50,9'unu alarak, yüzde 49,1'de kalan Bolsonaro'yu yenip ülkenin başına geçmişti. 

Lula'nın 1 Ocak 2023'te parlamentoda yemin ederek görevine başlamasından bir hafta sonra Bolsonaro yanlıları; Devlet Başkanlığı Sarayı, Ulusal Kongre ve Yüksek Mahkeme binasını basarak hükümeti devirmeye çalışmıştı.

Yüksek Mahkeme, 2019-2023'te görev yapan Bolsonaro hakkındaki davada temmuzda açıkladığı kararda, görevini kötüye kullandığı için eski lidere 8 yıl siyaset yasağı getirmişti. 

Bolsonaro ise pazar günkü mitinginde darbe organizatörlüğü suçlamasını reddederek, destekçilerine "Mücadele etmeliyiz. Savaşmazsak kuzular gibi mezbahaya gideriz" dedi.

Yüksek Mahkeme Yargıcı de Moraes, geçen yıl Twitter'dan dezenformasyonu önlemesi amacıyla Bolsonaro yanlısı bazı hesapları kapatmasını istemişti. Musk ise bu yıl 6 Nisan'da yaptığı açıklamada, de Moraes'in "Anayasa'yı çiğnediğini ve Brezilya halkına ihanet ettiğini" öne sürerek, hesapları tekrar aktif hale getireceğini belirmişti. Musk ayrıca Yüksek Mahkeme yargıcına istifa çağrısında da bulunmuştu. 

Bunun üzerine Yüksek Mahkeme'den 8 Nisan'da yapılan açıklamada, dezenformasyon gerekçesiyle Musk hakkında soruşturma başlatıldığı duyurulmuştu. 

Yüksek Mahkeme'yle giriştiği tartışma Musk'ı Brezilya'daki radikal sağcıların yeni kahramanı haline getirirken, Devlet Başkanı Lula, çarşamba günkü açıklamasında teknoloji milyarderinin adını vermeden, onu ülkenin iç işlerine karışmakla suçlamıştı.

Independent Türkçe, Guardian, Politico, AFP



Bilim insanları: Uzun yaşam için belirleyici organ beyin

Beynin biyolojik yaşı, ölüm ve hastalık riskleri açısından en güçlü tahmini sunuyor (Unsplash)
Beynin biyolojik yaşı, ölüm ve hastalık riskleri açısından en güçlü tahmini sunuyor (Unsplash)
TT

Bilim insanları: Uzun yaşam için belirleyici organ beyin

Beynin biyolojik yaşı, ölüm ve hastalık riskleri açısından en güçlü tahmini sunuyor (Unsplash)
Beynin biyolojik yaşı, ölüm ve hastalık riskleri açısından en güçlü tahmini sunuyor (Unsplash)

Bilim insanları bir kişinin ne kadar yaşayacağını öngörmede açık ara en iyi tahminin beyin yaşı üzerinden yapıldığını tespit etti. 

Kaliforniya'daki Stanford Üniversitesi'nden araştırmacılar, Birleşik Krallık'taki yaklaşık 45 bin yetişkinden alınan kan örneklerini yeni bir yöntemle analiz ederek en az 3 bin proteinin seviyelerini ölçtü. 

Araştırmacılar beyin, kalp, akciğer, karaciğer ve bağışıklık sistemi gibi vücudun farklı bölümlerindeki bu proteinler yoluyla, belirli bir organ sisteminin biyolojik yaşını, yani ne kadar yıprandığını hesapladı.

Bir organın protein analizi, kişinin kronolojik yaşından kayda değer derece farklı olduğunda bu organ "aşırı yaşlı" ya da "aşırı genç" diye sınıflandırıldı.

Bu şekilde 11 organ sistemini ve dokuyu inceleyen bilim insanları, sağlık sonuçlarını en iyi öngören yapının beyin olduğu sonucuna vardı.

Bulguları hakemli dergi Nature Medicine'da bugün (9 Temmuz) yayımlanan çalışmada aşırı yaşlı beyne sahip katılımcılara 10 yıl içinde Alzheimer teşhisi konma olasılığının, genç beyne sahip aynı yaştaki katılımcılara göre 12 kat daha fazla olduğu bulundu.

15 yıl içinde herhangi bir nedenden ölüm riski yaşlı beyinlerde yüzde 182 artarken, genç beyinler ölüm oranında yüzde 40'lık bir azalmayla ilişkilendirildi.

Çalışmanın başyazarı Tony Wyss-Coray, "Beyin uzun yaşamın bekçisi" diyerek ekliyor: 

Eğer bir kişinin yaşlı bir beyni varsa ölüm olasılığı artar. Genç bir beyni varsa muhtemelen daha uzun yaşar.

Araştırmacılar beyinden sonraki en önemli faktörün bağışıklık sistemi olduğunu saptadı. 17 yıllık takip süresi boyunca normal yaşta beyin ve bağışıklık sistemi olan katılımcıların yaklaşık yüzde 8'i, genç beyin ve bağışıklık sistemine sahip kişilerinse sadece yüzde 4'ü hayatını kaybetti. 

Bilim insanları beyin ve diğer organların biyolojik yaşlarına göre değerlendirilmesinin tıpta yeni bir çağı başlatabileceğini söylüyor. Organların biyolojik yaşının erken teşhis aracı olarak kullanılması umuluyor.

Basel Üniversitesi'nden çalışmada yer almayan Heike Bischoff-Ferrari, "Kan bazlı organ yaşı saatleri, günümüz tıbbında kullandığımız önlemlerden çok daha önce, yapısal değişiklikler ortaya çıkmadan yüksek hastalık riskine işaret edebilir ve önleyici tedavinin çok daha etkili olmasını sağlayabilir" diyor.

Wyss-Coray de bunun "tıbbın geleceği" olduğunu söyleyerek ekliyor: 

Bugün doktora bir yeriniz ağrıdığı için gidiyorsunuz ve onlar da sorunu anlamak için muayene ediyor. Biz hastalık tedavisinden önleyici sağlık bakımına geçmeye ve insanlar belirli organlarında hastalık yaşamadan önce müdahale etmeye çalışıyoruz.

Ekip yeni çalışmada geliştirdikleri testi ticarileştirmeyi ve iki ila üç yıl içinde kullanıma sunmayı amaçlıyor. Bu test muhtemelen ilk başta beyin, kalp ve bağışıklık sistemi gibi kilit organların yaşını hesaplamak için kullanılacak.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, Financial Times, Nature Medicine