Akbaba kıtlığı, Zerdüştlerin geleneğini bitirebilir

İran'ın Yezd şehrindeki sessizlik kulesi uzun süredir kullanılmıyor (Britannica)
İran'ın Yezd şehrindeki sessizlik kulesi uzun süredir kullanılmıyor (Britannica)
TT

Akbaba kıtlığı, Zerdüştlerin geleneğini bitirebilir

İran'ın Yezd şehrindeki sessizlik kulesi uzun süredir kullanılmıyor (Britannica)
İran'ın Yezd şehrindeki sessizlik kulesi uzun süredir kullanılmıyor (Britannica)

Hint alt kıtasındaki akbabaların sayısının azalması nedeniyle Zerdüştçülük geleneğine uygun cenaze törenlerinin düzenlenmesi gittikçe zorlaştı.

Birleşik Krallık'ın tanınmış gazetelerinden Guardian'ın haberinde, son dönemde Hindistan, İran ve Pakistan'da akbabaların hızla azalması nedeniyle geleneksel gömü törenlerinin düzenlenemediği yazıldı.

Pakistan'daki Karaçi şehrinde yaşayan 80'lerindeki Hoshang Kapadia, "Artık geleneklerimizi yerine getiremiyoruz. Bir yaşam şeklini, kültürümüzü kaybettik" dedi. 

Yaklaşık 3 bin 500 yıllık tarihe sahip eski Pers dini Zerdüştçülük'te ölüler "sessizlik kulesi" (dakhma) adı verilen yapılar üzerine yerleştiriliyor.

Silindir şeklindeki bu yapıların üzerine konan cesetler, akbaba ve diğer leşçiller tarafından parçalanıyor. Bir süre boyunca çürümeye bırakılan cesetlerin kemikleri, kireç ve fosfora dönüşünce kuledeki kuyuya atılıyor.  

Kapadia, bu gelenekte toprağı cesedin kalıntılarıyla kirletmemenin önemli olduğunu belirterek "Tüm mesele toprağı kirletmemek. Daha az almak, daha fazla vermek" ifadelerini kullandı.

Karaçi Parsilerinden Shirin, çevresel değişimlerin ve şehirleşmenin gömü törenlerini neredeyse imkansız hale getirdiğini söyleyerek "Geleneğimiz artık ölüyor" dedi. Shirin, Karaçi'de sadece iki sessizlik kulesi kaldığını, bunların da neredeyse terk edilmiş halde olduğunu belirtti.

Kapadia da hayatını kaybedenleri Parsilere ayrılan mezarlara gömmek veya yakmak zorunda kaldıklarını söyledi.  

İndus Nehri deltası üzerine kurulu Karaçi'de yaklaşık 20 milyon kişi yaşıyor. Zerdüştçülük inancına sahip Karaçi Parsilerinin nüfusuysa sadece 800. 

Haberde, özellikle Hindistan ve Pakistan'da sığırlarda yaygın olarak kullanılan iltihap önleyici diklofenak ilacının, leşleri yiyen akbabaları zehirlediği belirtildi. 

2007'de yapılan bir araştırmada, Hindistan ve civarındaki coğrafyada yaşayan üç akbaba türünün yaklaşık yüzde 97'sinin yok olduğu bildirilmişti.

Independent Türkçe, Guardian



Ayakta alkışlanan Tom Cruise: 100 yaşıma kadar durmayacağım

Tom Cruise, ABD’nin en gelişmiş IMAX salonlarından AMC Lincoln Square’deki kalabalığa "Bu hikaye son 30 yılın doruk noktası" dedi (Paramount Pictures)
Tom Cruise, ABD’nin en gelişmiş IMAX salonlarından AMC Lincoln Square’deki kalabalığa "Bu hikaye son 30 yılın doruk noktası" dedi (Paramount Pictures)
TT

Ayakta alkışlanan Tom Cruise: 100 yaşıma kadar durmayacağım

Tom Cruise, ABD’nin en gelişmiş IMAX salonlarından AMC Lincoln Square’deki kalabalığa "Bu hikaye son 30 yılın doruk noktası" dedi (Paramount Pictures)
Tom Cruise, ABD’nin en gelişmiş IMAX salonlarından AMC Lincoln Square’deki kalabalığa "Bu hikaye son 30 yılın doruk noktası" dedi (Paramount Pictures)

Geçen hafta Cannes'da dünya prömiyerini yapan Mission: Impossible - Son Hesaplaşma (Mission: Impossible – The Final Reckoning), yolculuğunu sürdürüyor. Serinin 8. filmi, dün gece (18 Mayıs) New York'ta izleyiciyle buluştu. Ayakta alkışlanan filmin ardından Tom Cruise, "Burada olmak ve sizleri eğlendirmek benim için büyük bir onur ve ayrıcalık" diye konuştu.

62 yaşındaki Cruise'un canlandırdığı Ethan Hunt karakteriyle son kez izleyici karşısına çıkacağı açıklanan film, adından da anlaşılacağı üzere serinin finali olarak lanse ediliyor. Kırmızı halıda Hollywood Reporter'a konuşan Cruise, "Bu gerçekten final! Boşuna 'final' denmedi" ifadelerini kullandı.

İki yıl önce verdiği bir röportajda 80 yaşındaki Harrison Ford'un kariyerinden ilham aldığını ve aynı yaşa kadar Görevimiz Tehlike filmleri çekmek istediğini söyleyen Cruise, bu sözünün hatırlatılması üzerine gülerek şu yanıtı verdi: 

Aslında ben filmleri 80'lerime kadar değil, 100 yaşıma kadar çekmeye devam edeceğim demiştim. Asla durmayacağım. Aksiyon da yapacağım, drama da, komedi de. Hepsi beni heyecanlandırıyor.

1996'da başlayan ve yaklaşık 30 yıla yayılan Görevimiz Tehlike serisine dönüp baktığında en çok neyin onu mutlu ettiğinin sorulması üzerine ise Cruise şöyle konuştu:

Bunu seçmek çok zor çünkü o kadar fazla şey oldu ki... Çalıştığım yönetmenler, ekipler, farklı kültürler... Hem hikaye anlatıcılığı hem yaşam hem liderlik hem karakter hem de sinema adına öğrendiğim ve hâlâ öğrenmeye devam ettiğim her şey... Gerçekten çok ayrıcalıklı hissediyorum ve sinema yapmayı, hikaye anlatmayı çok seviyorum.

Son Hesaplaşma'nın oyuncu kadrosunda Hayley Atwell, Simon Pegg, Pom Klementieff, Greg Tarzan Davis ve Angela Bassett gibi isimler yer alıyor.

Yönetmen koltuğunda serinin 4. kez aynı isme teslim edildiği Christopher McQuarrie, galada Cruise için "Her zaman açık, her zaman oyunda. Bir şeyi anlamasa bile hemen içine dalıyor. Hem harika bir öğretmen hem de öğrenmeye açık bir öğrenci" ifadelerini kullandı.

Mission: Impossible - Son Hesaplaşma, bu cuma vizyona girecek.

Independent Türkçe, Hollywood Reporter, Variety