Bollywood, demokrasi ve laiklik savunuculuğundan muhafazakarlığa nasıl kaydı?

Bollywood, dünyanın en büyük film sektörü konumunda (Reuters)
Bollywood, dünyanın en büyük film sektörü konumunda (Reuters)
TT

Bollywood, demokrasi ve laiklik savunuculuğundan muhafazakarlığa nasıl kaydı?

Bollywood, dünyanın en büyük film sektörü konumunda (Reuters)
Bollywood, dünyanın en büyük film sektörü konumunda (Reuters)

Amerikan medya kuruluşu CNN, Hindistan Başbakanı Narendra Modi yönetimi altında Bollywood'un nasıl muhafazakarlaştığını inceledi.

Haberde, yılda 1500 ila 2 bin film üretilen devasa sinema sektörünün "ülkenin kültürü, kimliği ve ekonomisi üzerinde büyük etkisi olduğu" belirtildi.

Ancak eskiden laik ve demokratik değerleri temsil eden Hint sinemasının, son 10 yılda Modi'nin liderliğindeki radikal sağcı Hindistan Halk Partisi'nin (BJP) politikaları doğrultusunda muhafazakar bir çizgiye kaydığı öne sürüldü.  

Mumbai'de yaşayan film eleştirmeni ve gazeteci Tanul Thakur, Müslümanlar başta olmak üzere dini azınlıkları yok sayan yapımların Modi döneminde arttığını savunarak şunları söyledi: 

Popüler Hint sinemasındaki bu büyük değişimi, filmlerin sadece hükümetin çizgisine uymakla kalmayıp, aynı zamanda giderek daha korkunç hale geldiğini ilk elden gördüm. Siyasetin, sinemaya bu kadar etki ettiğine, Hindistan'daki dini azınlıkların ve her türlü anlatı çeşitliliğinin bu kadar bariz şekilde görmezden gelindiğine tanıklık etmek çok endişelendirici.

Haberde, 2022 yapımı Kashmir Files (Kashmir Dosyaları) ve 2023 yağımı Kerala Story (Kerala Hikayesi) filmlerinin, stereotip tasvirlerle Müslümanları kötülediği ve dini gerilimi körüklediği gerekçesiyle eleştiri topladığına dikkat çekildi. 

İktidarın filmleri doğrudan fonlamadığı fakat Modi'nin her iki filmden de övgüyle söz ettiği hatırlatıldı. Ayrıca BJP kontrolündeki bazı eyaletlerde polislere ve kamu görevlilerine filmleri mesai saatlerinde izlemeleri için izin verildiğine işaret edildi.

Kashmir Files'ın yönetmeni Vivek Agnihotri, 2022'de CNN'e verdiği söyleşide "Müslümanları eleştiren bir film yapmadım" demişti.

Kerala Story'nin yönetmeni Sudipto Sen ise geçen yıl yerel medyaya yaptığı açıklamada İslamofobi eleştirilerini reddederek filmde DEAŞ'ı hedef aldığını savunmuştu. 

Haberde, BJP'nin radikal sağcı politikalarıyla güçlenen Hindu milliyetçilerinin, iktidarı eleştiren veya "hassas konulara" giren filmlere tepki gösterdiğine de işaret edildi. 

2020'de çıkan Netflix yapımı A Suitable Boy'da (Uygun Erkek), Hindu tapınağında Müslüman bir erkeğin genç bir Hindu kadını öptüğü sahnenin muhafazakarlardan büyük eleştiri topladığı hatırlatıldı. 

Aynı platformda 2023'te yayımlanan Annapoorani de "dini hassasiyetlerle uyuşmadığı" gerekçesiyle tepki çekmişti. Netflix bunun ardından filmi platformdan kaldırmıştı. Radikal sağcı düşünce Vishva Hindu Parishad kuruluşu, platformun kararını "zafer" diye nitelemişti.

Independent Türkçe, CNN, Guardian



Müzikal yıldızından tartışmalı öneriye destek: Sinemada şarkı söyleyin

Wicked bir pop yıldızının başrol oynadığı filmler arasında gişedeki en iyi başlangıcı yapmayı başardı (Universal)
Wicked bir pop yıldızının başrol oynadığı filmler arasında gişedeki en iyi başlangıcı yapmayı başardı (Universal)
TT

Müzikal yıldızından tartışmalı öneriye destek: Sinemada şarkı söyleyin

Wicked bir pop yıldızının başrol oynadığı filmler arasında gişedeki en iyi başlangıcı yapmayı başardı (Universal)
Wicked bir pop yıldızının başrol oynadığı filmler arasında gişedeki en iyi başlangıcı yapmayı başardı (Universal)

Hit Broadway müzikali Wicked'in film uyarlaması, 22 Kasım'da vizyona girerek tartışmalı bir soruyu yeniden tedavüle soktu: Sinemada seyircilerin şarkı söylemesi uygun mu?

Film vizyona girmeden önce bazı sinemalar, şarkılara eşlik edilebileceği özellikle belirtilen seanslarda olmadıkları sürece seyircilerden sessiz kalmalarını istemişti. 

ABD'deki bazı sinemalarda filmin gösteriminden önce yayımlanan kısa bir tavsiye videosunda "AMC Sinemaları'nda sessizlik altın değerinde. Konuşmak yok. Mesajlaşmak yok. Şarkı söylemek yok. Ağlamak yok. Flört etmek yok. Kesinlikle isim takmak da yok. Filmlerin büyüsünün tadını çıkarın" denmişti.

Ancak filmin başrollerini ünlü şarkıcı Ariana Grande'yle paylaşan Cynthia Erivo bu tartışmanın karşı cephesinde saf tutuyor. 

Yeşil teni nedeniyle yanlış anlaşılan ve gerçek gücünü henüz keşfetmemiş genç bir kadın olan Elphaba'yı canlandıran 37 yaşındaki aktris, konuyla ilgili soruyu dün katıldığı bir podcast'te yanıtladı:

Bence iyi, benim bununla bir sorunum yok. Bu zamana kadar kendimiz söyledik, artık herkesin katılma zamanı geldi. Müthiş bir şey.

Daha önce Dwayne Johnson da seslendirme kadrosunda yer aldığı Moana 2 için "Şarkı söyleyin! Alnınızın teriyle para kazanıp bir bilet aldınız, müzikale gittiniz ve ona kapıldınız. Şarkı söyleyin" yorumunu yapmıştı. 

Amerikan sinemalarının bazıları bu talebe Noel'de yanıt verecek. Kuzey Amerika'daki bine yakın sinemada şarkılara eşlik edilebilecek seanslar açılacak. 

Wicked ilk hafta sonunda ABD ve Kanada sinemalarında 114 milyon dolar hasılat elde etmeyi başardı. Universal Pictures filminin ilk bölümü, uluslararası gişelerde 50,2 milyon dolara ulaşarak toplamda 164,2 milyon dolarlık küresel hasılat elde etti.

Ancak Wicked ve Gladyatör 2'nin (Gladiator II) çifte prömiyeri, Barbenheimer'ın açılış hafta sonundaki başarısını geçemedi. Barbie ve Oppenheimer'ın çifte gösterimi, ABD'de 244 milyon dolar kazanırken Wickedator 169,5 milyon dolarda kaldı.

Independent Türkçe, Variety, Rolling Stone