Hamilelikteki stresin sadece bir cinsiyette IQ düşüşüne neden olduğu bulundu

Gebelikteki stres, doğum veya düşük yapma korkusu gibi nedenlerden kaynaklanabiliyor (Pixabay)
Gebelikteki stres, doğum veya düşük yapma korkusu gibi nedenlerden kaynaklanabiliyor (Pixabay)
TT

Hamilelikteki stresin sadece bir cinsiyette IQ düşüşüne neden olduğu bulundu

Gebelikteki stres, doğum veya düşük yapma korkusu gibi nedenlerden kaynaklanabiliyor (Pixabay)
Gebelikteki stres, doğum veya düşük yapma korkusu gibi nedenlerden kaynaklanabiliyor (Pixabay)

Hamilelikteki stresin, bebeğin IQ'sunu düşürebildiği tespit edilirken, bilim insanları erkek çocukların bundan daha fazla etkilendiğini söylüyor. 

Stresin hamile kadınların düşük yapma ihtimalini artırabileceği gibi doğum sonrasında bebek üzerinde de olumsuz etkiler yaratabileceği biliniyor. Bazı çalışmalarda bu durumun çocuğun ileriki yaşlarında dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) veya depresyon yaşama riskini artırabileceği öne sürülüyor. 

Yeni çalışmadaysa fetüsün gelişimi için gerekli olduğu düşünülen stres hormonu kortizolun kız ve erkek çocuklarını nasıl etkilediği incelendi. Sonuçlar hamileliğin son dönemindeki stresin çocuğun IQ'sunu etkileyebildiğini gösteriyor.

11-14 Mayıs'ta İsveç'te düzenlenen 26. Avrupa Endokrinoloji Kongresi'nde sunulan araştırmada gebeliğinin son üç aylık dönemindeki 943 kadının kortizol ve bu hormonun etkisiz bir hali olan kortizon seviyeleri incelendi. 

Daha sonra psikologlar, bu çocuklar 7 yaşına geldiğinde IQ'larını ölçtü. Kız çocuk taşıyan annelerin daha fazla kortizol üretmesine karşın erkek çocuklar, IQ testlerinde kızlardan daha düşük puan aldı. 

Araştırmacılar bu durumun, plasentadaki bir enzimin kortizolü kortizona çevirmesinden kaynaklandığını düşünüyor. Çalışmanın başyazarı Dr. Anja Fenger Dreyer şöyle diyor

 Sonuçlarımız, kız çocuklarının plasentadaki 11β-HSD2 enziminin aktivitesi tarafından daha fazla korunabildiğini, erkeklerinse doğum öncesinde annenin fizyolojik kortizolüne karşı daha savunmasız olabileceğini gösteriyor.

Bilim insanları ayrıca annenin kanında değil, idrarındaki kortizon seviyesi yüksek olduğunda kız çocuklarının IQ testinde daha iyi bir sonuç aldığını saptadı.  

Danimarka'daki Odense Üniversite Hastanesi'nden aynı artaştırma ekibi, geçen yıl yayımladıkları bir çalışmada gebeliğin son üç ayında yüksek seviyede kortizol salgılandığında çocukların bir ila üç yaşında konuşma ve dil becerilerinin daha fazla geliştiğini kaydetmişti. 

İki çalışmanın sonuçlarını karşılaştıran Dr. Fenger Dreyer, anne karnında kortizole maruz kalmanın bilişsel gelişimde geçici bir etkisi olabileceğini söylüyor:

Ayrıca önceki çalışmamızda küçük çocukların kelime dağarcığının ebeveynler tarafından bildirildiği, bu çalışmadaysa çocuğun IQ'sunun eğitimli psikologlar tarafından değerlendirildiği de dikkate alınmalı.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, Neuroscience News, Healthline, National Library of Medicine



Beklenen Stephen King uyarlamasından ilk fragman: "John Wick ve Squid Game buluşuyor"

36 yaşındaki Amerikalı aktör Glen Powell, 2022'de gişe canavarı Top Gun: Maverick'teki rolüyle küresel şöhrete kavuştu (Paramount Pictures)
36 yaşındaki Amerikalı aktör Glen Powell, 2022'de gişe canavarı Top Gun: Maverick'teki rolüyle küresel şöhrete kavuştu (Paramount Pictures)
TT

Beklenen Stephen King uyarlamasından ilk fragman: "John Wick ve Squid Game buluşuyor"

36 yaşındaki Amerikalı aktör Glen Powell, 2022'de gişe canavarı Top Gun: Maverick'teki rolüyle küresel şöhrete kavuştu (Paramount Pictures)
36 yaşındaki Amerikalı aktör Glen Powell, 2022'de gişe canavarı Top Gun: Maverick'teki rolüyle küresel şöhrete kavuştu (Paramount Pictures)

Hit Man, Senden Başka (Anyone but You) ve Kasırgalar (Twisters) gibi filmlerdeki başarılı performanslarının ardından Glen Powell, Koşan Adam'ın (The Running Man) Edgar Wright'ın yönettiği yeniden çevriminde başrolü üstlenerek yıldızlığını pekiştiriyor.

Stephen King'in 1982 tarihli romanından uyarlanan ve 1987'de Arnold Schwarzenegger'ın başrolünde sinemaya aktarılan Koşan Adam, distopik bir toplumda geçen kanlı bir yarışmayı konu alıyor. "Koşucular" adı verilen yarışmacılar, "Avcılar" denen profesyonel katillerden kaçarak hayatta kalmaya çalışıyor.

Filmin resmi özetine göre yarışmacılar, profesyonel suikastçılardan kaçarken her hareketleri, kan dökülmesini isteyen bir izleyici kitlesine canlı yayınla aktarılıyor. 

Hayatta kalınan her günle birlikte nakit ödül de artıyor. Hasta kızını kurtarmak isteyen Ben Richards, yarışmanın acımasız yapımcısı Dan Killian'ın ısrarıyla oyuna katılmayı kabul ediyor. Ancak Ben'in isyanı, içgüdüleri ve kararlılığı onu halkın favorisi haline getiriyor. Reytingler arttıkça tehlike de büyüyor ve Ben, yalnızca Avcılar'ı değil, onun düşüşünü izlemek için ekran başına kilitlenen tüm bir ulusu alt etmek zorunda kalıyor.

Dün Gece Soho'da (Last Night in Soho) sonrasında yeniden yönetmen koltuğuna geçen Wright, bu filmde de kendine has enerjik ve stilize anlatımıyla karşımıza çıkıyor.

Stephen King uyarlamasının merakla beklenen ilk fragmanı yayımlandı. GamesRadar "fragman izleyicilere John Wick, Suikast Treni (Bullet Train) ve Squid Game'in harmanlanmış bir versiyonunu vaat ediyor" diye yazıyor.

Kısa fragmanda Glen Powell'ın canlandırdığı Ben Richards'la ilk kez karşılaşıyoruz. İşsiz ve maddi sıkıntılarla boğuşan Ben, ailesini bir sağlık krizinden kurtarmak için çareyi bu ölümcül yarışmaya katılmakta buluyor. 

Oyuncu kadrosunda Powell'a Josh Brolin, Katy O'Brian, Daniel Ezra, Karl Glusman, Michael Cera ve William H. Macy gibi isimler eşlik ediyor. Filmin senaryosunu Wright, Michael Bacall'la birlikte kaleme aldı.

Wright, daha önce yaptığı açıklamalarda 1987 yapımı filmin romana sadık kalmadığını belirtmiş ve kendi versiyonunun esere çok daha bağlı olacağını söylemişti.

Koşan Adam, 7 Kasım'da sinemalarda gösterime girecek.

Independent Türkçe, GamesRadar, Variety