Hamilelikteki stresin sadece bir cinsiyette IQ düşüşüne neden olduğu bulundu

Gebelikteki stres, doğum veya düşük yapma korkusu gibi nedenlerden kaynaklanabiliyor (Pixabay)
Gebelikteki stres, doğum veya düşük yapma korkusu gibi nedenlerden kaynaklanabiliyor (Pixabay)
TT

Hamilelikteki stresin sadece bir cinsiyette IQ düşüşüne neden olduğu bulundu

Gebelikteki stres, doğum veya düşük yapma korkusu gibi nedenlerden kaynaklanabiliyor (Pixabay)
Gebelikteki stres, doğum veya düşük yapma korkusu gibi nedenlerden kaynaklanabiliyor (Pixabay)

Hamilelikteki stresin, bebeğin IQ'sunu düşürebildiği tespit edilirken, bilim insanları erkek çocukların bundan daha fazla etkilendiğini söylüyor. 

Stresin hamile kadınların düşük yapma ihtimalini artırabileceği gibi doğum sonrasında bebek üzerinde de olumsuz etkiler yaratabileceği biliniyor. Bazı çalışmalarda bu durumun çocuğun ileriki yaşlarında dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) veya depresyon yaşama riskini artırabileceği öne sürülüyor. 

Yeni çalışmadaysa fetüsün gelişimi için gerekli olduğu düşünülen stres hormonu kortizolun kız ve erkek çocuklarını nasıl etkilediği incelendi. Sonuçlar hamileliğin son dönemindeki stresin çocuğun IQ'sunu etkileyebildiğini gösteriyor.

11-14 Mayıs'ta İsveç'te düzenlenen 26. Avrupa Endokrinoloji Kongresi'nde sunulan araştırmada gebeliğinin son üç aylık dönemindeki 943 kadının kortizol ve bu hormonun etkisiz bir hali olan kortizon seviyeleri incelendi. 

Daha sonra psikologlar, bu çocuklar 7 yaşına geldiğinde IQ'larını ölçtü. Kız çocuk taşıyan annelerin daha fazla kortizol üretmesine karşın erkek çocuklar, IQ testlerinde kızlardan daha düşük puan aldı. 

Araştırmacılar bu durumun, plasentadaki bir enzimin kortizolü kortizona çevirmesinden kaynaklandığını düşünüyor. Çalışmanın başyazarı Dr. Anja Fenger Dreyer şöyle diyor

 Sonuçlarımız, kız çocuklarının plasentadaki 11β-HSD2 enziminin aktivitesi tarafından daha fazla korunabildiğini, erkeklerinse doğum öncesinde annenin fizyolojik kortizolüne karşı daha savunmasız olabileceğini gösteriyor.

Bilim insanları ayrıca annenin kanında değil, idrarındaki kortizon seviyesi yüksek olduğunda kız çocuklarının IQ testinde daha iyi bir sonuç aldığını saptadı.  

Danimarka'daki Odense Üniversite Hastanesi'nden aynı artaştırma ekibi, geçen yıl yayımladıkları bir çalışmada gebeliğin son üç ayında yüksek seviyede kortizol salgılandığında çocukların bir ila üç yaşında konuşma ve dil becerilerinin daha fazla geliştiğini kaydetmişti. 

İki çalışmanın sonuçlarını karşılaştıran Dr. Fenger Dreyer, anne karnında kortizole maruz kalmanın bilişsel gelişimde geçici bir etkisi olabileceğini söylüyor:

Ayrıca önceki çalışmamızda küçük çocukların kelime dağarcığının ebeveynler tarafından bildirildiği, bu çalışmadaysa çocuğun IQ'sunun eğitimli psikologlar tarafından değerlendirildiği de dikkate alınmalı.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, Neuroscience News, Healthline, National Library of Medicine



Ryan Reynolds, Marvel'ın Deadpool ve Wolverine tavsiyesini paylaştı

"Deadpool & Wolverine" (Marvel Studios)
"Deadpool & Wolverine" (Marvel Studios)
TT

Ryan Reynolds, Marvel'ın Deadpool ve Wolverine tavsiyesini paylaştı

"Deadpool & Wolverine" (Marvel Studios)
"Deadpool & Wolverine" (Marvel Studios)

Ryan Reynolds, Marvel patronu Kevin Feige'in kendisine verdiği ve Deadpool & Wolverine'i çekerken aklından çıkmayan tavsiyeyi paylaştı.

Filmle gişede muazzam başarı elde eden aktör, yapımcı ve ortak yazar, Disney'in kendisinden 15 dereceli (15 yaş altındakilerin ancak bir ebeveyn eşliğinde izleyebileceği içerik -çn.) filmden çıkarmasını istediği "tüm filmde bir satır olduğunu" söyledi ancak bunun ne olduğuna dair sessiz kaldı. Ancak stüdyonun bunu istemekte "haklı" olduğuna inandığını belirtti.

Reynolds, 2018 yapımı Deadpool 2'nin ardından gelen filmi yapmasının neden bu kadar uzun sürdüğünü açıklayarak, üzerinden iki ay geçen vizyona girişini değerlendirdi.

17 Eylül Salı günü New York'ta Fast Company İnovasyon Festivali'nde toplanan izleyicilere "Bu filmlerden birini yapmayalı 6 yıl olmuştu çünkü kontrolü bırakamıyorsunuz, her sahne bir şey yapmalı ya da bir şey hissettirmeli" dedi.

Marvel Sinematik Evreni (MSE) kapsamında gösterime giren filmleri denetleyen Feige'nin "akıldan çıkmayan" sözleri bu baskıyı daha da artırmış.

Reynolds, "Kulağa çok bilgiççe gelen ve muhtemelen sesli söylenmemesi gereken bir şey söyledi ama aslında, tuhaf bir şekilde, yaratıcılık kaynağı görevi gördü" dedi ve ekledi:

'Her sahneyi harika yap' dedi. Ben de 'Sağ ol Kev. Kulağa hoş geliyor' dedim.

Aktör, filmin prodüksiyonu devam ederken Feige'in sözlerinin "aklından çıkmadığını", çünkü bir şeyi "harika" yapmanın "zor" olduğunu söyledi.

Reynolds ayrıca Marvel'ın sahibi olan Disney'in "her sayfada kırmızı kalemli bir avukat gibi" davranacağından endişe ettiğini ama aslında Marvel ve Disney'in "harika ortaklar" olduğunu söyledi.

Film muazzam bir hit haline gelirken, pek çok eleştirmen meta esprilerin ve beklenmedik kameoların "sıkıcı" hale geldiğinden şikayet etti ve The Independent, filmin izleyicisini "kullandığını" savundu.

Ancak Reynolds bu görüşe katılmıyor ve kalabalığa filmin "insanların bu deneyimden, en azından, içeri girdiklerinden biraz daha iyi bir şekilde çıkması ve en fazla da sadece mutlu olup bu seyir zevkini hissetmesi için tasarlandığını" söyledi.

Filmi seyirciyle birlikte izlemeninse "hayatının zirve anı" olduğunu belirtti.

Independent Türkçe