Hamilelikteki stresin sadece bir cinsiyette IQ düşüşüne neden olduğu bulundu

Gebelikteki stres, doğum veya düşük yapma korkusu gibi nedenlerden kaynaklanabiliyor (Pixabay)
Gebelikteki stres, doğum veya düşük yapma korkusu gibi nedenlerden kaynaklanabiliyor (Pixabay)
TT

Hamilelikteki stresin sadece bir cinsiyette IQ düşüşüne neden olduğu bulundu

Gebelikteki stres, doğum veya düşük yapma korkusu gibi nedenlerden kaynaklanabiliyor (Pixabay)
Gebelikteki stres, doğum veya düşük yapma korkusu gibi nedenlerden kaynaklanabiliyor (Pixabay)

Hamilelikteki stresin, bebeğin IQ'sunu düşürebildiği tespit edilirken, bilim insanları erkek çocukların bundan daha fazla etkilendiğini söylüyor. 

Stresin hamile kadınların düşük yapma ihtimalini artırabileceği gibi doğum sonrasında bebek üzerinde de olumsuz etkiler yaratabileceği biliniyor. Bazı çalışmalarda bu durumun çocuğun ileriki yaşlarında dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) veya depresyon yaşama riskini artırabileceği öne sürülüyor. 

Yeni çalışmadaysa fetüsün gelişimi için gerekli olduğu düşünülen stres hormonu kortizolun kız ve erkek çocuklarını nasıl etkilediği incelendi. Sonuçlar hamileliğin son dönemindeki stresin çocuğun IQ'sunu etkileyebildiğini gösteriyor.

11-14 Mayıs'ta İsveç'te düzenlenen 26. Avrupa Endokrinoloji Kongresi'nde sunulan araştırmada gebeliğinin son üç aylık dönemindeki 943 kadının kortizol ve bu hormonun etkisiz bir hali olan kortizon seviyeleri incelendi. 

Daha sonra psikologlar, bu çocuklar 7 yaşına geldiğinde IQ'larını ölçtü. Kız çocuk taşıyan annelerin daha fazla kortizol üretmesine karşın erkek çocuklar, IQ testlerinde kızlardan daha düşük puan aldı. 

Araştırmacılar bu durumun, plasentadaki bir enzimin kortizolü kortizona çevirmesinden kaynaklandığını düşünüyor. Çalışmanın başyazarı Dr. Anja Fenger Dreyer şöyle diyor

 Sonuçlarımız, kız çocuklarının plasentadaki 11β-HSD2 enziminin aktivitesi tarafından daha fazla korunabildiğini, erkeklerinse doğum öncesinde annenin fizyolojik kortizolüne karşı daha savunmasız olabileceğini gösteriyor.

Bilim insanları ayrıca annenin kanında değil, idrarındaki kortizon seviyesi yüksek olduğunda kız çocuklarının IQ testinde daha iyi bir sonuç aldığını saptadı.  

Danimarka'daki Odense Üniversite Hastanesi'nden aynı artaştırma ekibi, geçen yıl yayımladıkları bir çalışmada gebeliğin son üç ayında yüksek seviyede kortizol salgılandığında çocukların bir ila üç yaşında konuşma ve dil becerilerinin daha fazla geliştiğini kaydetmişti. 

İki çalışmanın sonuçlarını karşılaştıran Dr. Fenger Dreyer, anne karnında kortizole maruz kalmanın bilişsel gelişimde geçici bir etkisi olabileceğini söylüyor:

Ayrıca önceki çalışmamızda küçük çocukların kelime dağarcığının ebeveynler tarafından bildirildiği, bu çalışmadaysa çocuğun IQ'sunun eğitimli psikologlar tarafından değerlendirildiği de dikkate alınmalı.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, Neuroscience News, Healthline, National Library of Medicine



Squid Game final sezonuyla üç günde rekor kırdı

Netflix'in küresel fenomene dönüşen dizisi Squid Game, sadece 6 ay gibi kısa bir sürede final sezonuyla geri döndü (Netflix)
Netflix'in küresel fenomene dönüşen dizisi Squid Game, sadece 6 ay gibi kısa bir sürede final sezonuyla geri döndü (Netflix)
TT

Squid Game final sezonuyla üç günde rekor kırdı

Netflix'in küresel fenomene dönüşen dizisi Squid Game, sadece 6 ay gibi kısa bir sürede final sezonuyla geri döndü (Netflix)
Netflix'in küresel fenomene dönüşen dizisi Squid Game, sadece 6 ay gibi kısa bir sürede final sezonuyla geri döndü (Netflix)

Netflix'in bugüne kadar en çok izlenen dizisi Squid Game, final sezonuyla platformda yeni bir rekor daha kırdı. Geçen cuma günü yayına giren üçüncü ve son sezon, ilk üç gününde 60,1 milyon izlenmeye ulaşarak platformun haftalık en çok seyredilenler listesinde zirveye yerleşti.

Bu etkileyici açılışla birlikte Squid Game'in üçüncü sezonu, yayın devinin tüm zamanların en popüler İngilizce dışı dizileri arasında 9. sırada yer alıyor.

Karşılaştırmak gerekirse, 26 Aralık Perşembe günü yayımlanan ikinci sezon, ilk 4 gününde 68 milyon izlenmeye ulaşmıştı. Bu rakam, 2022'de yayımlanan Jenna Ortega'lı Wednesday'in kırdığı 50,1 milyonluk rekoru geride bırakarak Netflix tarihindeki en güçlü çıkış olmuştu.

İkinci sezon, prömiyerinin ardından hızla Netflix'in tüm zamanların en çok izlenen İngilizce dışı dizileri listesine 7. sıradan girmişti.

Final sezonunda Lee Jung-jae tarafından canlandırılan Gi-hun, ölümcül oyunun içine bir kez daha girerek Front Man'le hesaplaşmaya ve insanlığın değerini kanıtlamaya çalışıyor.

Squid Game, ilk sezonuyla 13 haftada 265,2 milyon izlenmeyle Netflix'in hâlâ en çok izlenen dizisi olma unvanını koruyor. 

İkinci sezon 192,6 milyon izlenmeyle İngilizce dışı diziler arasında ikinci sırada yer alırken; üçüncü sezon, yalnızca ilk haftasında 9. sıraya yerleşmiş durumda. 

Dizinin final bölümlerinin yükselişini sürdürmesi halinde gelecek hafta ilk 5'e girmesi ve ardından yükselişini sürdürmesi bekleniyor.

Independent Türkçe, Variety, Hollywood Reporter