Mutluluk uzmanı, verimli tatilin püf noktalarını paylaştı

Yazıda, sıradan tatil anlayışını değiştirerek yeni deneyimlere açılmanın önemi vurgulandı (Unsplash)
Yazıda, sıradan tatil anlayışını değiştirerek yeni deneyimlere açılmanın önemi vurgulandı (Unsplash)
TT

Mutluluk uzmanı, verimli tatilin püf noktalarını paylaştı

Yazıda, sıradan tatil anlayışını değiştirerek yeni deneyimlere açılmanın önemi vurgulandı (Unsplash)
Yazıda, sıradan tatil anlayışını değiştirerek yeni deneyimlere açılmanın önemi vurgulandı (Unsplash)

Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), iyi bir tatil için bilimsel araştırmalarla desteklenen püf noktalarını paylaştı. 

Mutluluk algısı ve tüketim alışkanlıkları üzerine araştırmalar yürüten ABD'deki Carnegie Mellon Üniversitesi'nden Jeff Galak'ın yazısında, verimli bir tatil için tavsiyeler yer aldı.

Yaklaşımınızı değiştirin

Galak, bir şey ne kadar çok tüketilirse ondan alınan keyfin de aynı ölçüde azaldığına işaret ederek, tatilcilerin aktivitelerini bunu göz önünde bulundurarak planlaması gerektiğini belirtti. 

2009, 2011 ve 2012'deki araştırmalarından yola çıkan akademisyen, aktivitelerde keyif düşüşünü önlemek için tatilcilere, bir etkinlik çok hoşlarına gitse bile bunu sürekli tekrar etmemelerini önerdi. 

Galak, her aktiviteye ayrı bir gün ayırmak yerine günün farklı saatlerini çeşitli etkinliklerle geçirmenin daha verimli olacağını belirterek, "Çeşitliliği ne kadar çok artırırsanız, herhangi bir deneyimden aldığınız keyifte o kadar az düşüş yaşarsınız" ifadelerini kullandı.

Yazıda ayrıca farklı etkinlikler arasında dinlenme süresi bırakmanın da zihin ve beden sağlığı açısından önemli olduğuna işaret edildi. 

Seçenekler arasında kaybolmayın

Tatilde birçok konaklama, tur paketi, restoran ve gezilecek yer seçeneği olduğunu yazan Galak, tüm bunların kapsamlı bir karşılaştırmasını yaparak plan hazırlamanın tüketici olabileceğini belirtti. 

Akademisyen, her seçeneği değerlendirip en iyiyi yapmaya çalışmanın, beklenmedik durumlar karşısında hızlı bir pişmanlıkla sonuçlanabileceğini ifade etti. 

Tatilcilere "aşırı seçim yükünden" uzak durmaları, bazen fazla derinlemesine araştırma yapmadan planlamalarını tamamlamaları tavsiyesinde bulunuldu.

Konfor alanınızdan çıkın

Galak, tatillerde sadece olumlu deneyimler yaşamaya ve iyi anılar biriktirmeye çalışmanın da bir noktadan sonra seyahat planlarını tektipleştirebileceğini belirtti.

Akademisyen, "Taksi yerine toplu taşımaya binin. En güzel otelde kalmak yerine daha ucuz bir yer seçin. Telefonunuzu otelde bırakın ve gezinirken biraz kaybolun" ifadelerini kullandı. 

Galak, burada temel amacın tanıdık ve konforlu deneyimlerden uzaklaşarak tatil deneyimini daha farklı kılmak için işin içine biraz zorluk ve olumsuzluk katmak olduğunu yazdı.

Tatile dair genel yaklaşımlara karşı çıkan araştırmacı, tavsiyelerini şöyle özetledi: 

Çok fazla planla uğraşmayın, sevdiğiniz şeyleri daha az yapın, eğlenmeye ara verin ve aslında sizin için rahatsız edici olabilecek şeyleri yapmaya yönelin. İzlenecek en akıllıca yöntemi unutun ve tam tersini benimseyin.

Independent Türkçe, Wall Street Journal 



Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
TT

Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)

Bilincin beynin hangi bölümünde olduğunu araştıran bilim insanları ilginç sonuçlara ulaştı. 

Kişinin kendisini, etrafını, deneyimlerini, duygularını anlamasını sağlayan bilinç, insan varlığının temel bileşenlerinden biri. 

Bilim insanları uzun zamandır bilincin beynin hangi bölümünde, nasıl meydana geldiğini anlamaya çalışıyor. Pek çok fikir ortaya atılırken halihazırda 30'a yakın teori olduğu tahmin ediliyor. 

Bunlar arasında en çok öne çıkan ikisiyse Küresel Çalışma Alanı Teorisi (GWT) ve Bütünleşik Bilgi Teorisi (IIT). Bunlardan ilki bilincin, beynin ön kısmında olduğunu ve buradaki kilit bölgeler duyusal bilgileri tüm beyne yaydığında bilinçli deneyimin ortaya çıktığını savunuyor. 

IIT ise beyindeki bilginin son derece entegre ve bütünleşik olduğunu ve bu şekilde bilinçli bir deneyimin mümkün olduğunu öne sürüyor.

Önde gelen hakemli dergi Nature'da 1 Mayıs Perşembe günü yayımlanan çalışmada bilim insanları, bu iki teoriyi test ederek hangisinin geçerli olduğunu bulmaya çalıştı. Bulgular, ikisinin de yetersiz olduğuna işaret ediyor. 

Max Planck Enstitüsü'nden Dr. Lucia Melloni ve ekip arkadaşları, ABD, Avrupa ve Çin'deki 12 laboratuvarda 256 kişiye çeşitli görüntüleri izleterek beyinlerindeki elektrik ve manyetik aktiviteyi ve kan akışını ölçtü. 

Katılımcıların bilinçli farkındalığını ölçmek için onlara çeşitli yüzler, nesneler ve semboller gösterildi. Katılımcılar ekranda belirli görüntüler belirdiğinde bir düğmeye bastı. Ekip katılımcıların beynini üç farklı yöntem kullanarak izledi.

Bulgular bilincin, beynin düşünmeyle ilişkili ön kısmından ziyade, görme ve işitmeyle bağlantılı duyusal bölgeleri içeren arka kortekste ortaya çıktığına işaret ediyor. 

Çalışma, beynin arka kısmındaki nöronlarla öndeki bölgeler arasındaki önemli bağlantılar saptasa da bilincin ana merkezinin arka kortekste olduğu fikrini destekliyor.

Araştırmada ayrıca IIT'nin öne sürdüğü gibi bilincin, beynin çeşitli bölümlerinin etkileşimi ve işbirliğiyle oluştuğunu destekleyen güçlü kanıtlar da bulunmadı. 

Makalenin başyazarlarından Christof Koch, "Burada kanıtlar kesinlikle arka korteks lehine. Bilinçli deneyimle ilgili bilgiler ön loblarda ya yoktu ya da arka kortekse kıyasla çok daha zayıftı" diyerek ekliyor: 

Bu durum, ön lobların zeka, yargılama, muhakemede kritik önem taşımasına karşın görme, bilinçli görsel algılama gibi konularda kritik bir rol oynamadığı fikrini destekliyor.

Araştırmacılar yeni çalışmanın komadaki veya bitkisel hayattaki hastalar açısından da önem taşıdığını ifade ediyor.  

Bu durumdaki hastalar birkaç gün boyunca yanıt vermediği zaman genellikle bilinçlerini kaybettikleri varsayılarak yaşam destek ünitesiyle bağları kesiliyor. Ancak geçen yıl yayımlanan bir çalışmada tepkisiz hastaların yaklaşık 4'te birinin bilinci olabileceği tespit edilmişti.

Bu araştırmaya gönderme yapan Koch "Bilincin beyindeki temelini bilmek, sinyal vermeden 'orada olmanın' bu gizli biçimini daha iyi saptamamızı sağlar" diyor. 

Independent Türkçe, Reuters, New York Times, SciTechDaily, Nature