Beyin yaşlanmasını yavaşlatan besinler belirlendi

Uzmanlar Akdeniz diyetinin bağışıklığı güçlendirdiği ve kronik hastalıklara yakalanma riskini düşürdüğünü söylüyor (Unsplash)
Uzmanlar Akdeniz diyetinin bağışıklığı güçlendirdiği ve kronik hastalıklara yakalanma riskini düşürdüğünü söylüyor (Unsplash)
TT

Beyin yaşlanmasını yavaşlatan besinler belirlendi

Uzmanlar Akdeniz diyetinin bağışıklığı güçlendirdiği ve kronik hastalıklara yakalanma riskini düşürdüğünü söylüyor (Unsplash)
Uzmanlar Akdeniz diyetinin bağışıklığı güçlendirdiği ve kronik hastalıklara yakalanma riskini düşürdüğünü söylüyor (Unsplash)

Bilim insanları beynin yaşlanmasını yavaşlatan besinleri belirledi. Bulgular büyük ölçüde Akdeniz diyetiyle uyuşuyor. 

Sebze ve meyve ağırlıklı Akdeniz diyetinin, Alzheimer ve bunama riskinin düşmesi ve sağlıklı bir beyinle ilişkisi daha önceki çalışmalarda ortaya konmuştu. 

Nature Aging adlı bilimsel dergide salı günü yayımlanan çalışmadaysa, spesifik olarak hangi besinlerin beyin yaşlanması üzerinde olumlu etki yarattığı saptandı. 

65 ila 75 yaşındaki 100 kişinin beslenme biçimini inceleyen araştırmacılar, sıkça yapıldığı gibi katılımcıların aktarımına dayanarak değil, kan örneklerini analiz ederek besin seyivelerini ölçtü. 

Daha sonra katılımcılara bilişsel testler uygulandı ve MR taraması yapıldı. Bilim insanları bu kişilerde hızlı ve yavaş olmak üzere iki tür beyin yaşlanması gözlemledi. 

Balık ve zeytinyağındaki yağ asitleri, ıspanak ve bademdeki E vitamini gibi antioksidanlar, havuç ve balkabağındaki karotenoid ve yumurta sarısı ve soya fasulyesindeki kolin gibi besinlerin, beyin yaşlanmasının yavaş olduğu kişilerin beslenme profilinde öne çıktığı görüldü.

Araştırmacılar bu profilin, Akdeniz diyetindekine çok yakın besinleri içerdiğini söylüyor. Sebze ve meyvenin yanı sıra tam tahıllar ve zeytinyağı açısından zengin bu beslenme biçiminde balık ve peynir de ortalama miktarlarda yeniyor. Kırmızı ve işlenmiş etse çok kısıtlı miktarda tüketiliyor. 

Çalışmayı yürüten nörolog Aron Barbey bulguları şöyle değerlendiriyor: 

Bu sonuçlar, sözkonusu faydalı besinler bakımından zengin gıdaları merkeze alan Akdeniz diyetinin sağlık üzerindeki olumlu etkilerini ortaya koyan kapsamlı araştırmalarla da uyumlu.

Barbey, yeni çalışmanın hem kan örneklerine dayanması hem de detaylı bir bilişsel değerlendirme yapması açısından önemini vurguluyor.

Öte yandan bilim insanı, gözleme dayalı bu bulgularının doğrulanması için başka araştırmalar yapılması gerektiğinin de altını çiziyor. 

Geçen yıl yayımlanan ve katılımcıların 12 yıl boyunca takip edildiği bir çalışmada da benzer sonuçlara ulaşılmış ve Akdeniz diyeti, bilişsel gerilemenin yavaşlamasıyla ilişkilendirilmişti. 

Yeni araştırmayı yürüten ekip beslenme ve beyin yaşlanması arasındaki bağlantıyı daha iyi keşfetmek adına klinik çalışmalar yürütmeyi planlıyor.

Bu araştırmalar Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıklar açısından önem arz ederken, beslenme biçiminde yapılacak ufak tefek değişikliklerle riskin düşürülmesi mümkün olabilir.

Independent Türkçe, Science Alert, Newsweek, Nature Aging



Kült dizi 22 yıl sonra dönüyor: Oscarlı yönetmen çekecek

Amerikalı oyuncu Sarah Michelle Gellar, Joss Whedon tarafından yaratılan fantastik dizide oynamaya başladığında henüz 19 yaşındaydı (The WB)
Amerikalı oyuncu Sarah Michelle Gellar, Joss Whedon tarafından yaratılan fantastik dizide oynamaya başladığında henüz 19 yaşındaydı (The WB)
TT

Kült dizi 22 yıl sonra dönüyor: Oscarlı yönetmen çekecek

Amerikalı oyuncu Sarah Michelle Gellar, Joss Whedon tarafından yaratılan fantastik dizide oynamaya başladığında henüz 19 yaşındaydı (The WB)
Amerikalı oyuncu Sarah Michelle Gellar, Joss Whedon tarafından yaratılan fantastik dizide oynamaya başladığında henüz 19 yaşındaydı (The WB)

Buffy the Vampire Slayer'ın 7 sezonluk yayın hayatını tamamlamasının üzerinden 20 yıldan fazla zaman geçti ancak sevilen doğaüstü drama geri dönmeye hazırlanıyor. 

Kaynaklara göre yeni dizi, Hulu'dan pilot bölüm siparişi almaya çok yaklaştı. 

Buffy Summers rolüyle dönüyor

Devam dizisinde Sarah Michelle Gellar'ın canlandırdığı ikonik Buffy Summers rolüyle geri dönmesi bekleniyor. 

Kendisini uzun süredir bir Buffy hayranı diye tanımlayan Oscar ödüllü yönetmen Chloé Zhao, dizinin pilot bölümünü çekecek. Senaryo ise Natasha Lyonne'un sevilen komedisi Poker Face'in yazarları Nora ve Lilla Zuckerman'a emanet.

42 yaşındaki Çinli yönetmen Zhao, 2020 yapımı filmi Nomadland'le En İyi Yönetmen dalında Akademi Ödülü'nü kazanmıştı.

Kaynaklar, yeni Buffy dizisinin daha genç bir Avcı'ya odaklanacağını ve Gellar'ın canlandırdığı Buffy Summers'ın olayların odağında yer almayacağını belirtiyor. 

Dizinin mitolojisine göre aynı anda yalnızca bir Avcı olabiliyordu ancak final sezonunda yüzlerce potansiyel Avcı'nın güçlerinin uyanmasıyla bu kural bozulmuştu.

Pilot bölüm siparişinin ötesinde, dizinin senarist ekibi kurulma aşamasında. Bu da Hulu ve stüdyoların projeyi bir diziye dönüştürme konusunda büyük beklentilere sahip olduğunu gösteriyor. 

İkonik dizinin diğer yıldızları da dönebilir

İlk Buffy dizisinin oyuncu kadrosundan başka isimlerin geri dönüp dönmeyeceği henüz net değil ancak Deadline, bu ihtimalin güçlü göründüğünü yazıyor.

Buffy Evreni'nin bir sonraki bölümü olarak tanımlanan bu yeni uyarlamanın yönetici yapımcılığını Gellar, Zhao, Nora ve Lilla Zuckerman üstlenirken, ilk dizinin yapımcıları Gail Berman, Fran ve Kaz Kuzui de projeye dahil oluyor. 

Buffy'nin yaratıcısı Joss Whedon, 1992 yapımı filme de imza atmıştı ancak bu projede yer almayacak. 

Whedon, 2021'de karşılaştığı çok sayıda toksik davranış iddiasının ardından Hollywood'da herhangi bir projede çalışmadı.

Buffy evrenindeki üçüncü dizi

Pilot bölüm diziye dönüşürse bu, Buffy evrenindeki üçüncü dizi olacak. 

Buffy the Vampire Slayer, 1997-2001'de WB kanalında 5 sezon yayımlandıktan sonra UPN'e geçerek iki sezon daha devam etmişti. 

Yan dizi Angel ise 1999'dan 2004'e kadar WB'de 5 sezon boyunca ekranlara gelmişti.

47 yaşındaki Gellar, 2023'e kadar Buffy'yi yeniden canlandırma fikrine sıcak bakmadığını söylemişti. Ancak geçen yıl aralık ayında, rol aldığı Dexter'ın öncül dizisi Original Sin'in tanıtımını yaparken bu fikre açık olduğunu ifade etmişti.

"Hep 'hayır' derdim ama..."

"Komik, çünkü hep 'hayır' derdim çünkü o kendi baloncuğunun içinde ve çok mükemmel" diyen Gellar, sözlerine şöyle devam etmişti: 

Ama Sex and the City ve Dexter'ı izleyip bunu yapmanın yolları olduğunu fark edince, 'belki' diye düşünmeye başlıyorsunuz.

Kaynaklara göre, Gellar'ın bu açıklamaları yaptığı dönemde yeni Buffy dizisi için görüşmeler başlamıştı. Bu görüşmelerin halihazırda son aşamalarına gelindiği belirtiliyor.

Independent Türkçe, Deadline, Variety, Hollywood Reporter