Yatmadan önce ekrana bakmak sanıldığı kadar zararlı mı?

Uzmanlar uyku sağlığına yönelik tavsiyelerini paylaştı.

Bilim insanlarına göre teknolojik cihaz kullanımıyla uyku arasındaki dengenin sağlanmasında herkes için geçerli tek bir formül yok (Unsplash)
Bilim insanlarına göre teknolojik cihaz kullanımıyla uyku arasındaki dengenin sağlanmasında herkes için geçerli tek bir formül yok (Unsplash)
TT

Yatmadan önce ekrana bakmak sanıldığı kadar zararlı mı?

Bilim insanlarına göre teknolojik cihaz kullanımıyla uyku arasındaki dengenin sağlanmasında herkes için geçerli tek bir formül yok (Unsplash)
Bilim insanlarına göre teknolojik cihaz kullanımıyla uyku arasındaki dengenin sağlanmasında herkes için geçerli tek bir formül yok (Unsplash)

Bilim insanlarına göre yatmadan önce ekran başında vakit geçirmek zannedildiği kadar zararlı olmayabilir.

ABD'nin tanınmış gazetelerinden Wall Street Journal'a konuşan klinik psikolog Shelby Harris, "Tek başına teknolojinin daima sorun yaratmadığı daha net anlaşılmaya başlandı" dedi.

Harris, teknolojik cihazların kullanımı ve sağlıklı uyku arasında denge sağlanabilmesi için kişiye göre farklı yöntemler belirlenmesi gerektiğini söyledi. 

Klinik psikolog Michael Gradisar ve ekibinin 2014'te yayımladığı bir çalışmada, iPad'lerde farklı ışık ayarlarıyla gençlerin uykuya dalma süresi arasındaki ilişki incelenmişti.  

Gradisar, bu çalışmada parlaklık ayarları arasında ciddi bir farkın ortaya çıkmadığına dikkat çekti. Parlak ekranı kullanan gençlerin uykuya dalması, loş ekranı kullananlara göre ortalama 3,3 dakika daha uzun sürdü.

Uzmanlar, özellikle telefon, tablet ve bilgisayar gibi cihazların ekranından çıkan mavi ışığın, uykuyu düzenleyen sirkadiyen ritmi zannedildiği kadar bozmadığını belirtti.

Gelişimsel psikoloji alanında çalışan Royette Dubar, "Mavi ışığın zararına dair kanıtlar, eskiden düşündüğümüz kadar sağlam değil" dedi. 

Geçen yıl yapılan bir çalışmada da mavi ışık filtreli gözlüklerin, göz sağlığı açısından ciddi bir yararı olmadığı tespit edilmişti.

Uzmanlar, ekran başında vakit geçirmenin uyku düzenini olumsuz etkilememesi için birtakım tavsiyeler de paylaştı. 

Amerikan Uyku Tıbbı Akademisi'nden Shalini Paruthi, kişilerin uyku alışkanlıklarına dair bir günlük tutmasının faydalı olacağını söyledi. Burada hangi teknolojik cihazın ne kadar süreyle kullanıldığına, uyku kalitesine ve uyanılınca hissedilen duygulara dair gözlemlere yer verilmesini tavsiye etti. 

Paruthi, yatma zamanının istikrarlı şekilde sürdürülebilmesi için alarm kurulmasının da önemli olduğunu belirtti.

Uyku hijyeni üzerine çalışan Dr. Michelle Jonelis, doğal gün ışığına maruz kalmanın uyku dengesini korumaya fayda sağladığını söyledi.

Kaliforniya Üniversitesi'nden Aric Prather, yatmadan önce zihni aşırı uyaracak içeriklerden uzak durulmasını önerdi. 

Independent Türkçe, Wall Street Journal, CNN



Ünlü oyuncu 16 Emmy ödüllü dizideki ikonik rolü nasıl aldığını anlattı

Jon Hamm, Mad Men sona erdikten sonra profesyonel manada hangi adımı atacağını bilemediğini söylüyor (AMC)
Jon Hamm, Mad Men sona erdikten sonra profesyonel manada hangi adımı atacağını bilemediğini söylüyor (AMC)
TT

Ünlü oyuncu 16 Emmy ödüllü dizideki ikonik rolü nasıl aldığını anlattı

Jon Hamm, Mad Men sona erdikten sonra profesyonel manada hangi adımı atacağını bilemediğini söylüyor (AMC)
Jon Hamm, Mad Men sona erdikten sonra profesyonel manada hangi adımı atacağını bilemediğini söylüyor (AMC)

Televizyon tarihinin en etkileyici karakterlerinden biri olan Don Draper'ın gizemli havası, karakteri bu kadar unutulmaz kılan unsurlardan biriydi. Ancak bu atmosferin oluşması, Mad Men'in yaratıcısı Matthew Weiner'ın, o dönemde pek tanınmayan bir ismi başrole yerleştirme konusundaki ısrarı sayesinde mümkün oldu. 

Şu sıralar Apple TV+ dizisi Your Friends and Neighbors'da rol alan Jon Hamm, Weiner'ın Don Draper rolünü kendisine vermek için yapımcıları ikna etmeye çalışırken nasıl zorlu bir süreç yaşadığını konuk olduğu Awards Chatter podcast'ine anlattı. 

Hamm'e göre, Weiner dizinin ruhunu anlatırken, oyuncunun tanınmıyor olmasının bir eksiklik değil, aksine bir avantaj olduğunu vurgulamış.

54 yaşındaki Hamm, "Matthew, yöneticilere 'Bu dizinin olayı, kimsenin bu adamın kim olduğunu bilmemesi' dedi" ifadelerini kullandı: 

Düşünsenize, Rob Lowe gibi biri bu rolde olsaydı. O zaman 'Aa, Rob Lowe dizisiymiş bu' derdiniz. Bu yüzden benim bilinmiyor olmam işime yaradı.

Yine de AMC yöneticilerini, Hamm'i 16 Emmy ödüllü dizinin başrolüne koymaya ikna etmek kolay olmamış. Hamm, rolü almadan önce 6 ya da 7 kez seçmelere katıldığını ve nihayetinde New York'a, AMC yöneticileriyle son görüşme için çağrıldığını söyledi.

O süreci anlatan Hamm, "Yönetim kademesinde, 'Gerçekten kimsenin tanımadığı bu çocuğu mu dizimizin başrolüne koyacağız? Bu, kanal tarihimizin ilk orijinal dizisi' gibi hararetli tartışmalar olmuş" dedi: 

O dönemin genel yaklaşımı, bilinen, kredisi olan bir ismi başrole koymaktı.

Neyse ki New York'taki son toplantıda rol resmen Hamm'e teklif edildi. Hamm, karakterin ruhunu anlamasını sağlayan kişisel bir deneyimi de paylaştı. Özellikle kendi babasının, Don Draper'la benzer yanları olduğunu fark ettiğini anlattı.

Hamm, "Babamda da Don'da olduğu gibi sürekli bir melankoli hali vardı" dedi:

Bir sürü şeye sahip oluyorsun, ayrıcalığın, erişimin, her şeyin var. Ama neden mutlu değilsin? Bence bu da diziyi ayakta tutan duygulardan biriydi.

Jon Hamm şu sıralar Amanda Peet ve Olivia Munn'la başrolü paylaştığı Your Friends and Neighbors'ta oynuyor. Dizinin yeni bölümleri her cuma Apple TV+’ta izleyiciyle buluşuyor.

Independent Türkçe, IndieWire, Fox2Now, Awards Chatter