Mars'a yerleşmenin anahtarı gizemli çukurda saklı olabilir

Arsia Mons bölgesinde yeni keşfedilen delik, yeraltı mağara ağına bağlanıyor olabilir.

Arsia Mons'taki gizemli çukur (NASA)
Arsia Mons'taki gizemli çukur (NASA)
TT

Mars'a yerleşmenin anahtarı gizemli çukurda saklı olabilir

Arsia Mons'taki gizemli çukur (NASA)
Arsia Mons'taki gizemli çukur (NASA)

Gökbilimciler, Mars'ta yeni keşfedilen ve muhtemelen yeraltı mağaralarıyla bağlantılı olan bir çukurun Kızıl Gezegen'i kolonileştirmenin anahtarı olabileceğini söylüyor.

Birkaç metre genişliğindeki çukurun fotoğrafını, NASA'nın Mars Reconnaissance Orbiter aracı çekti.

Arizona Üniversitesi'nden araştırmacılar, görüntüleri analiz edip bir blog yazısında şunları yazdı:

Çukurlar jeolojik bakımdan yakın zamandaki tektonik veya volkanik aktiviteyi yansıtıyor olabilir. İlişkili mağaralar gelecekteki robotik keşiflerin hedefi olabilir.

Mars'ta, yaşam formlarına ev sahipliği yapabilecek, onları toz fırtınalarından ve etkili bir manyetik kalkanın ve Dünya'daki gibi kalın bir atmosferin yokluğundan kaynaklanan sert gezegen koşullarından koruyabilecek, Dünya'dakine benzer muazzam sayıda lav tüneli ağları bulunuyor.

Bilim insanları, eski lav tünellerinin çökmesiyle oluşan bu tür mağara ağlarının gelecekte astronotlar için muhtemel sığınaklar olabileceğini öne sürüyor.

Yeni keşfedilen çukur, binlerce kilometre genişliğinde volkanik bir düzlük olan Arsia Mons bölgesinde uyuyan bir volkanın yakınında bulunuyor.

Bu bölge Mars'ın geri kalanına göre ortalama 10 km kadar yüksek.

Bilim insanları bu bölgedeki çukurların Kızıl Gezegen'in volkanik geçmişinin kalıntıları olan yeraltı lav tünellerine açılabileceğinden şüpheleniyor.

Akan lavların dış yüzeyi soğuyup katılaştıkça ve içteki erimiş lavlar dışarı aktıkça, arkalarında tünel şeklinde bir yapı bıraktı.

Araştırmacılar Mars yüzeyinin altında birbirine bağlı olabilecek tünelleri bulmak için bir dizi teknik kullanıyor.

Örneğin, gezegenin çok sayıda volkana ev sahipliği yapan Tharsis ve Elysium bölgelerine ait mağara fotoğrafları kataloğunu değerlendirmek için yakın zamanda bir makine öğrenimi algoritması eğittiler.

Ancak yakın zamanda çekilen bir başka fotoğrafta gizemli Arisa Mons deliğinin aydınlatılmış bir yan duvarı görülüyor; bu da deliğin bir mağara girişi değil de silindirik bir çukur ya da bir silindir olabileceği anlamına geliyor.

Benzer çukurlar, Hawaii volkanlarının yakınında olduğu gibi Dünya'da da bulundu ve bunlar mağaralara veya lav tünellerine bağlanmıyor.

Araştırmacılar gelecekte Mars'a gönderilecek robotların çukurlar hakkında daha fazla bilgi sunmasını umuyor.

Independent Türkçe



Avrupa'da yazın gelmesiyle birlikte turizm karşıtı eylemler hız kazandı

Portekiz'in başkentindeki göstericiler "Lizbon, turistikleşmeye karşı" pankartı taşıdı (AP)
Portekiz'in başkentindeki göstericiler "Lizbon, turistikleşmeye karşı" pankartı taşıdı (AP)
TT

Avrupa'da yazın gelmesiyle birlikte turizm karşıtı eylemler hız kazandı

Portekiz'in başkentindeki göstericiler "Lizbon, turistikleşmeye karşı" pankartı taşıdı (AP)
Portekiz'in başkentindeki göstericiler "Lizbon, turistikleşmeye karşı" pankartı taşıdı (AP)

Turizmin olumsuz etkileri pazar günü Avrupa'nın pek çok yerinde protesto edildi. 

İspanya'da Barselona, İtalya'da Cenova, Portekiz'de Lizbon gibi farklı kentlerde sokaklara dökülen binlerce kişi, aşırı turizm yüzünden barınma maliyetlerinin arttığını ve çevrenin kirlendiğini haykırdı. 

Barselona'daki yürüyüşte turistlere su tabancasıyla ateş edildi. "Turizm bizden çalıyor" ve "Turistler eve dönün" gibi pankartlar açıldı. 

dfrgty
Barselona'daki protestoda eylemcilerin Sagrada Familia'ya gitmesi engellendi (AFP)

Cenova'daki göstericiler gürültülü bavullarla ses çıkardı. Roma ve Venedik gibi turistik merkezlerle aynı sorunları yaşamak istemediklerini belirterek kentin yöneticilerine gerekli düzenlemelerin yapılması için seslendiler. 

İspanya'nın Mayorka adasındaysa iki katlı turist otobüsü durduruldu. 

Aynı ülkenin kuzeyinde yer alan San Sebastián'daki eylemi düzenleyenlerden Asier Basurto, "Düşmanımız turistler değil, turizmin arkasına saklanıp yerel toplumun barınması ve hayatından çalan sömürücüler" dedi.

Basurto, turizme odaklanan yapısı nedeniyle kentin değiştiğini, bu yüzden gençlerin San Sebastián'dan uzaklaştığını ve şehrin bir turizm sahnesine dönüştüğünü ekledi.

İspanya'nın gayrısafi milli hasılasının yüzde 12'sinden fazlası turizmden geliyor. Mayorka, Minorka ve Ibiza gibi popüler adalarda yalnızca bir milyon civarında kişi yaşasa da 2024'te 15 milyonu aşkın yabancı turisti ağırladılar. 

Mayorka'daki eylem komitesinden Pere Joan Femenia, "Bu turizm modeli ekonomik refah getirmektense ev krizi gibi sorunlara yol açıyor" ifadesini kullandı. 

Göstericiler öğretmen, polis ve sağlık çalışanlarının, yüksek kira fiyatları yüzünden bu adalara taşınmak istemediğini de vurguladı. 

Independent Türkçe, New York Times, AP