Zayıflama iğnelerinin yeni bir faydası keşfedildi

Zayıflama iğnelerinin uyku apnesi ve karaciğer hastalığı gibi sağlık sorunlarına iyi gelme potansiyeli de araştırılıyor (Unsplash)
Zayıflama iğnelerinin uyku apnesi ve karaciğer hastalığı gibi sağlık sorunlarına iyi gelme potansiyeli de araştırılıyor (Unsplash)
TT

Zayıflama iğnelerinin yeni bir faydası keşfedildi

Zayıflama iğnelerinin uyku apnesi ve karaciğer hastalığı gibi sağlık sorunlarına iyi gelme potansiyeli de araştırılıyor (Unsplash)
Zayıflama iğnelerinin uyku apnesi ve karaciğer hastalığı gibi sağlık sorunlarına iyi gelme potansiyeli de araştırılıyor (Unsplash)

Diyabet tedavisinde kullanılan zayıflama iğnesi Ozempic'in böbreklere de iyi geldiği bulundu.

İştahı bastıran bu tür zayıflama iğnelerinin kalp krizi ve felç riskini düşürebildiği daha önceki çalışmalarda bulunmuştu. Bu faydayı Ozempic ve Wegovy gibi iğnelerdeki semaglutid adlı bir bileşik sağlıyor. 

The New England Journal of Medicine adlı hakemli dergide yayımlanan yeni bir çalışmadaysa bu maddenin, tip 2 diyabet ve kronik böbrek hastalarında ciddi böbrek komplikasyonları, kalp sağlığı sorunları ve ölüm riskini azalttığı tespit edildi.

Ozempic'in üreticisi Novo Nordisk'in finanse ettiği çalışmada hem tip 2 diyabet hem de kronik böbrek hastalığından muzdarip 3 bin 533 kişi takip edildi. Hastaların neredeyse yarısı yaklaşık iki yıl boyunca her hafta düşük dozda semaglutid alırken diğerlerine de plasebo verildi.

Daha sonra katılımcıları yaklaşık 3,5 yıl boyunca takip eden araştırmacılar semaglutid alan hastaların böbrek fonksiyonlarını kaybetme, diyalize ya da böbrek nakline ihtiyaç duyma gibi ciddi bir sorun yaşama ihtimalinin yüzde 24 daha düşük olduğunu kaydetti. 

Bu grupta ayrıca kalp krizi gibi büyük bir kalp problemi ihtimalinin yüzde 18, herhangi bir sebepten ölme olasılığının da yüzde 20 daha düşük olduğu kaydedildi. 

Uzmanlar kronik böbrek hastalığının önde gelen nedenleri arasında diyabeti işaret ediyor. İleri seviyelerde böbreklerin işlevini düzgün yerine getirememesi kalp hastalığı ve felç riskini artırabiliyor. Mevcut tedavi yöntemleri hastalığı her zaman ortadan kaldıramıyor ve diyalize gerek duyulabiliyor.

Bu açıdan yeni çalışmanın umut verici bulguları olduğu söylenebilir. Çalışmanın yazarlarından Dr. Vlado Perkovic "İnsanların daha uzun yaşamasını sağlayabiliriz" diyor:

Bu ilacı kullanıma sunarak bu popülasyonun böbreğini, kalbini ve hayatını kurtarabiliriz ve bir tedavinin bunu yapabilmesi epey olağanüstü.

Öte yandan çalışmanın bazı kısıtlamaları var. Çalışmayı ilacın üreticisinin finanse etmesi bunlar arasında yer alırken, katılımcıların çoğu beyaz ve erkekti. Buna değinen araştırmacılar, kronik böbrek hastalığının farklı etnik kökenden kişiler üzerinde orantısız bir etki yarattığını belirtiyor. 

Ayrıca semaglutid bileşiğinin neden böbreklere iyi geldiği de bilinmiyor. Bilim insanları ilacın böbrek hastalığını kötüleştiren iltihaplanmayı azaltarak bunu başardığını tahmin etse de bunun doğrulanması için daha fazla çalışma yapılması gerekiyor.

Bazı doktorların semaglutidin uzun vadede risk yarabileceğine dair endişeleri de var.

Araştırma ekibi halihazırda zayıflama iğnelerindeki bu maddenin diyabet olmayan böbrek hastaları üzerinde de benzer etki yaratıp yaratmadığını araştırmayı planlıyor.

Independent Türkçe, Science Alert, New York Times, The New England Journal of Medicine, BBC Türkçe



Ünlü isimler, Instagram'daki yapay zeka aldatmacasına kandı

Sahte bir gönderi, Instagram'da yüzbinlerce kez paylaşıldı (Unsplash)
Sahte bir gönderi, Instagram'da yüzbinlerce kez paylaşıldı (Unsplash)
TT

Ünlü isimler, Instagram'daki yapay zeka aldatmacasına kandı

Sahte bir gönderi, Instagram'da yüzbinlerce kez paylaşıldı (Unsplash)
Sahte bir gönderi, Instagram'da yüzbinlerce kez paylaşıldı (Unsplash)

Bir dizi ünlü isim, Meta'nın yeni yapay zeka araçlarına dair endişeden istifade eden sahte bir Instagram mesajını yeniden paylaştı.

NFL yıldızı Tom Brady, aktör James McAvoy ve aktris Julianne Moore, viral olan "Güle Güle Meta AI" hikaye formatını paylaşarak teknoloji devinin yapay zekayı eğitmek için verilerinden faydalanmasını engelleyebileceğine inanan yüzbinlerce kişinin arasındaydı.

Metinde "Güle güle Meta AI. Lütfen bunu koymamızı bir avukatın tavsiye ettiğini dikkate alın, bunu yapmamanın yasal sonuçları olabilir" yazıyor.

Meta artık kamuya açık bir kuruluş olduğu için tüm üyeler benzer bir açıklama paylaşmalı. Eğer bu gönderiyi en az bir kez paylaşmazsanız Meta'nın bilgilerinizi ve fotoğraflarınızı kullanmasına izin verdiğiniz varsayılacak. Meta'ya veya başka birine kişisel verilerimi, profilimle ilgili bilgileri veya fotoğraflarımı kullanma izni vermiyorum.

Instagram, paylaşımı "sahte bilgi" diye işaretleyerek "Bu bilgi, başka bir gönderide bağımsız doğruluk kontrolcüleri tarafından değerlendirildi" diye ekledi.

cyjukı
Instagram'da viral olan sahte "Güle güle Meta AI" gönderisinin ekran görüntüsü (Ekran görüntüsü/Instagram)

Instagram ve Facebook’un sahibi Meta’nın, bu gönderi nedeniyle bilgilerinizi veya fotoğraflarınızı kullanmasını engelleyen bir yasal zorunluluk yok. Ancak bazı veri uygulamalarının dışında kalmak için seçenekler mevcut.

Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR) kapsamında, Birleşik Krallık veya Avrupa'da yaşayanların, Meta'nın kişisel verilerini topladığı ve işlediği şekillere itiraz etme hakkı bulunuyor.

Şirketin internet sitesindeki bir bölüm, kullanıcılara itirazın nasıl yapılabileceğini açıklayarak itiraz kabul edildiğinde Meta'nın karara uyacağını belirtiyor.

Meta'nın bilgi sayfasında şöyle aktarılıyor:

İtirazınızı değerlendirirken makul beklentiler, size, bize, diğer kullanıcılara veya üçüncü partilere fayda ve riskler, aynı amaca ulaşmak üzere daha az müdahaleci ve orantısız çaba gerektirmeyen imkanlar da dahil olmak üzere bir dizi unsuru göz önünde bulunduruyoruz.

Independent Türkçe