Kavgacı maymunların arasını kasırga düzeltti

Maymun Adası'ndaki Hint şebekleri, kasırgadan sonra daha büyük topluluklar kurmaya başladı (Ramon Espinosa/AP)
Maymun Adası'ndaki Hint şebekleri, kasırgadan sonra daha büyük topluluklar kurmaya başladı (Ramon Espinosa/AP)
TT

Kavgacı maymunların arasını kasırga düzeltti

Maymun Adası'ndaki Hint şebekleri, kasırgadan sonra daha büyük topluluklar kurmaya başladı (Ramon Espinosa/AP)
Maymun Adası'ndaki Hint şebekleri, kasırgadan sonra daha büyük topluluklar kurmaya başladı (Ramon Espinosa/AP)

Porto Riko'nun Cayo Santiago adasındaki Hint şebeklerinin, Maria Kasırgası'ndan sonra birbirleriyle daha iyi anlaştığı gözlemlendi. 

2017'de Porto Riko'yu vuran kasırga en az 3 bin kişinin ölümüne yol açmış ve Cayo Santiago'daki bitki örtüsünün yüzde 63'ünü yok etmişti. 

Adanın sakinleri olan Hint şebekleri kavurucu sıcaklara ağaç gölgeleri sayesinde dayandığından kasırganın sonuçları hayatlarını tehlikeye atmıştı. Uzmanlar agresif davranışlarıyla bilinen bu maymunların bu yüzden daha da kavgacı bir hal alacağını düşünse de gözlemler aksini ortaya koydu. 

Hint şebekleri, Maymun Adası diye de bilinen Cayo Santiago'ya 1938'de bilimsel araştırma için getirilmişti. Halihazırda bin kadar maymundan oluşan bir nüfusa sahip adada hayvanlar görevliler tarafından beslendiği için aralarında yemekten dolayı anlaşmazlık çıkmıyor.

Fakat en kavgacı primatlardan biri sayılan Hint şebekleri, ağaç gölgeleri için sürekli kavga ediyordu. Adadaki 38 derece civarındaki sıcaklıklar, güneşin altında kalan hayvanların ölümüne bile yol açabildiğinden kavgaların artması bekleniyordu.

Science adlı hakemli dergide perşembe günü yayımlanan çalışmada kasırga öncesi ve sonrasındaki verileri inceleyen ekip, Hint şebeklerinin saldırganlığının azaldığını tespit etti. 

Harvard Üniversitesi'nden Dr. Camille Testard, yazarları arasında yer aldığı araştırma hakkında "Gerçekten böyle bir şey beklemiyorduk" diyor. 

Bireyler daha rekabetçi olmak yerine sosyal ağlarını genişleterek daha az agresif hale geldi.

Araştırmacılar bu değişikliği, daha az kaynak kalması nedeniyle maymunların hayatta kalma şanslarını artırmak adına ağaçları paylaşmayı tercih etmesine bağlıyor.  

Dr. Testard, hayvanların çevresel zorluklara sosyal davranışlarında kalıcı değişikliklerle yanıt verebileceğini gösteren ilk çalışmalardan biri olmasıyla araştırmanın önem arz ettiğini söylüyor.

Bilim insanları kavga etmenin vücut sıcaklığını artırmasından dolayı Hint şebeklerinin bundan kaçındığını düşünüyor. Dr. Testard, "Aşırı sıcaklar sadece rahatsız etmekle kalmıyor, vücut sıcaklığının düşmemesi sağlık açısından da tehlikeli" ifadelerini kullanıyor.

Ayrıca havanın çok sıcak olmadığı zamanlarda da maymunların kasırga öncesine kıyasla daha büyük gruplar halinde vakit geçirdiği gözlemlendi. 

Öte yandan adadaki bütün maymunların bu barışçıl ortama katılmadığını aktaran araştırmacılar kavga çıkaran maymunların bunun bedelini ödediğini söylüyor. 

Cayo Santiago'daki Hint şebeği popülasyonunun genelindeki ölüm oranı değişmedi fakat  daha dostane ilişkiler kuran maymunların ölüm oranı yüzde 42 azaldı. Bu durum muhtemelen sıcaklıklardan korunabilmelerinden kaynaklanıyor. Dr. Testard şöyle diyor: 

Kimin, hangi sebeple öldüğü değişti.

Independent Türkçe, New York Times, BBC, Science



Yıldız aktristen heyecanlandıran sinyal: Beni ara

Gillian Anderson'ın The Crown'da sergilediği Margaret Thatcher performansı beğeni toplamıştı (AFP)
Gillian Anderson'ın The Crown'da sergilediği Margaret Thatcher performansı beğeni toplamıştı (AFP)
TT

Yıldız aktristen heyecanlandıran sinyal: Beni ara

Gillian Anderson'ın The Crown'da sergilediği Margaret Thatcher performansı beğeni toplamıştı (AFP)
Gillian Anderson'ın The Crown'da sergilediği Margaret Thatcher performansı beğeni toplamıştı (AFP)

Günahkarlar (Sinners) adlı yeni projesiyle hem eleştirmenleri hem de seyircileri heyecanlandıran Ryan Coogler, X-Files'ı devam ettirmeye hazırlanıyor. 

1993-2002'de 9 sezon boyunca çekilen The X-Files, iki film ve bir spinoff'un yanı sıra 2016 ve 2018'de iki sezonla geri dönmüştü. 

Seride FBI ajanı Fox Mulder'ı canlandıran David Duchovny, başrolleri meslektaşı Dana Scully'yi oynayan Gillian Anderson'la paylaşıyordu. 

Ancak yeni projenin yeni kadro ve hikayeler üzerinden yürüyeceği tahmin ediliyor. 

ITV1'deki This Morning programına katılan Gillian Anderson'a Coogler'ın X-Files'ı soruldu:

Onunla konuştum ve 'Eğer biri bunu başaracaksa sen tam olarak bu iş için biçilmiş kaftansın. En iyi dileklerim seninle. Beni ara' dedim.

56 yaşındaki aktrise X-Files dünyasına dönüp dönmeyeceği sorusu yöneltildiğinde "Bir noktada telefon çalar ve doğru bir zamanda iyi bir teklif gelirse, belki" yanıtını verdi. 

38 yaşındaki Amerikalı yönetmen de geçen ay Anderson'la temasa geçip geçmediği sorusunu cevaplandırmıştı. 

10 Ekim'de vizyona girmesi beklenen Tron: Ares'in çekimlerini bitirirken onunla konuştuğunu söyleyen yönetmen, "O muhteşem" demişti.

Rocky dünyasını 2015'te Creed'le yeniden canlandıran Coogler, Black Panther serisiyle de başarı göstermişti. 

Eleştirmenlerin Günahkarlar'a yönelik ilk tepkileri de, iki kere Oscar'a aday gösterilen Coogler'ın beklentileri karşıladığını gösteriyor. 18 Nisan'da vizyona giren korku filmi, eleştiri derleme sitesi Rotten Tomatoes'da yüzde 98 beğeni oranı elde etti. Bu, yönetmenin kariyerindeki en yüksek skor. 

Independent Türkçe, Hollywood Reporter, Variety