Kavgacı maymunların arasını kasırga düzeltti

Maymun Adası'ndaki Hint şebekleri, kasırgadan sonra daha büyük topluluklar kurmaya başladı (Ramon Espinosa/AP)
Maymun Adası'ndaki Hint şebekleri, kasırgadan sonra daha büyük topluluklar kurmaya başladı (Ramon Espinosa/AP)
TT

Kavgacı maymunların arasını kasırga düzeltti

Maymun Adası'ndaki Hint şebekleri, kasırgadan sonra daha büyük topluluklar kurmaya başladı (Ramon Espinosa/AP)
Maymun Adası'ndaki Hint şebekleri, kasırgadan sonra daha büyük topluluklar kurmaya başladı (Ramon Espinosa/AP)

Porto Riko'nun Cayo Santiago adasındaki Hint şebeklerinin, Maria Kasırgası'ndan sonra birbirleriyle daha iyi anlaştığı gözlemlendi. 

2017'de Porto Riko'yu vuran kasırga en az 3 bin kişinin ölümüne yol açmış ve Cayo Santiago'daki bitki örtüsünün yüzde 63'ünü yok etmişti. 

Adanın sakinleri olan Hint şebekleri kavurucu sıcaklara ağaç gölgeleri sayesinde dayandığından kasırganın sonuçları hayatlarını tehlikeye atmıştı. Uzmanlar agresif davranışlarıyla bilinen bu maymunların bu yüzden daha da kavgacı bir hal alacağını düşünse de gözlemler aksini ortaya koydu. 

Hint şebekleri, Maymun Adası diye de bilinen Cayo Santiago'ya 1938'de bilimsel araştırma için getirilmişti. Halihazırda bin kadar maymundan oluşan bir nüfusa sahip adada hayvanlar görevliler tarafından beslendiği için aralarında yemekten dolayı anlaşmazlık çıkmıyor.

Fakat en kavgacı primatlardan biri sayılan Hint şebekleri, ağaç gölgeleri için sürekli kavga ediyordu. Adadaki 38 derece civarındaki sıcaklıklar, güneşin altında kalan hayvanların ölümüne bile yol açabildiğinden kavgaların artması bekleniyordu.

Science adlı hakemli dergide perşembe günü yayımlanan çalışmada kasırga öncesi ve sonrasındaki verileri inceleyen ekip, Hint şebeklerinin saldırganlığının azaldığını tespit etti. 

Harvard Üniversitesi'nden Dr. Camille Testard, yazarları arasında yer aldığı araştırma hakkında "Gerçekten böyle bir şey beklemiyorduk" diyor. 

Bireyler daha rekabetçi olmak yerine sosyal ağlarını genişleterek daha az agresif hale geldi.

Araştırmacılar bu değişikliği, daha az kaynak kalması nedeniyle maymunların hayatta kalma şanslarını artırmak adına ağaçları paylaşmayı tercih etmesine bağlıyor.  

Dr. Testard, hayvanların çevresel zorluklara sosyal davranışlarında kalıcı değişikliklerle yanıt verebileceğini gösteren ilk çalışmalardan biri olmasıyla araştırmanın önem arz ettiğini söylüyor.

Bilim insanları kavga etmenin vücut sıcaklığını artırmasından dolayı Hint şebeklerinin bundan kaçındığını düşünüyor. Dr. Testard, "Aşırı sıcaklar sadece rahatsız etmekle kalmıyor, vücut sıcaklığının düşmemesi sağlık açısından da tehlikeli" ifadelerini kullanıyor.

Ayrıca havanın çok sıcak olmadığı zamanlarda da maymunların kasırga öncesine kıyasla daha büyük gruplar halinde vakit geçirdiği gözlemlendi. 

Öte yandan adadaki bütün maymunların bu barışçıl ortama katılmadığını aktaran araştırmacılar kavga çıkaran maymunların bunun bedelini ödediğini söylüyor. 

Cayo Santiago'daki Hint şebeği popülasyonunun genelindeki ölüm oranı değişmedi fakat  daha dostane ilişkiler kuran maymunların ölüm oranı yüzde 42 azaldı. Bu durum muhtemelen sıcaklıklardan korunabilmelerinden kaynaklanıyor. Dr. Testard şöyle diyor: 

Kimin, hangi sebeple öldüğü değişti.

Independent Türkçe, New York Times, BBC, Science



Kan donduran Netflix dizisi savcılığı harekete geçirdi

1990'da görülen davada Lyle (soldaki) ve Erik Menendez, avukatları Leslie Abramson'la (sağda) otururken böyle görüntülenmişti (AP)
1990'da görülen davada Lyle (soldaki) ve Erik Menendez, avukatları Leslie Abramson'la (sağda) otururken böyle görüntülenmişti (AP)
TT

Kan donduran Netflix dizisi savcılığı harekete geçirdi

1990'da görülen davada Lyle (soldaki) ve Erik Menendez, avukatları Leslie Abramson'la (sağda) otururken böyle görüntülenmişti (AP)
1990'da görülen davada Lyle (soldaki) ve Erik Menendez, avukatları Leslie Abramson'la (sağda) otururken böyle görüntülenmişti (AP)

Ryan Murphy'nin tartışmalı dizisi Canavarlar: Lyle ve Erik Menendez'in Hikayesi (Monsters: The Lyle and Erik Menendez Story), yayında olduğu ikinci haftada da zirveyi kimseye kaptırmayarak bir numarada yer alırken ABD yargısı da harekete geçti.

Los Angeles Bölge Savcısı George Gascon, dün açıklama yaparak dizinin konu aldığı kardeşlerin istismar edildiği bilgisinin kendileri için yeni bir kanıt olduğunu söyledi.

Gascon, Erik Menendez'in cinayetlerden 8 ay önce yazdığı öne sürülen bir mektubun ve 1980'lerde çıkış yapan Menudo adlı müzik grubunun bir üyesinin Jose Menendez'i istismar ettiği iddiasının ele alındığını da açıkladı. 

Los Angeles Bölge Savcılığının soruşturması, Menendez kardeşlerin yeniden yargılanması ve serbest bırakılmasıyla sonuçlanabilir.

Gascon düzenlediği basın toplantısında şöyle dedi:

Bu bilgilere inanıp inanmamaya henüz hazır değiliz ama size şunu söylemek için buradayız: Bize sunulanı yeniden değerlendirmeye yönelik bir ahlaki ve etik zorunluluğu taşıyoruz.

Menendez kardeşler geçen sene dilekçe vererek cezalarının iptal edilmesini istemişti. 

Avukatları Mark Geragos, Gascon'un yaklaşımını "cesur bir adım" olarak tanımlayıp şu ifadeleri kullandı:

Savcılık çevrelerinin seveceği bir karar olmayabilir ama son 10-15 yılda büyük mesafe katettiğimizi söyleyebilirim. Bence şu an mantıklı herhangi birisinin bu davaya bakınca dışarıda olmaları gerektiğini düşüneceği bir noktadayız.

Netflix dizisinin yaratıcılarından Ryan Murphy, Erik Menendez'in kendisini "kötü niyetli" diye niteleyip "Murphy korkunç anlatısını, aşağılık ve dehşet verici karakter tasvirleri ve cesaret kırıcı iftiralarla şekillendiriyor" demesine de yanıt verdi:

Bence Menendez kardeşlere ne yaşadıklarını anlatmaları için bir platform sağladık. Ailesinin diziyi bu kadar öfkeyle karşılamasını ironik buluyorum. Hep dediğim gibi ikinci duruşma berbattı. Mahkemede adil yargılanmadılar.

Yayın hayatına 19 Eylül'de başlayan dizi, ebeveynleri José ve Mary Louise "Kitty" Menendez'i 1989'da öldürdükleri için hüküm giyen kardeşler Lyle ve Erik'in davasını anlatıyor.

Cinayet sırasında Lyle 21, Erik ise 18 yaşındaydı. 1996'da televizyonda gösterilen davalarında kardeşler hem anne hem de babaları tarafından cinsel istismara uğradıklarını vurgulayarak meşru müdafaa savunmasına gitmişti. 

Savcılarsa ikilinin ailelerinin milyon dolarlık serveti için bu cinayetleri işlediğini öne sürmüştü. 

Dava müebbet hapis cezasıyla sonuçlanmıştı.

Independent Türkçe, Variety, Hollywood Reporter, Reuters