NASA, yıldızlarda görülmemiş bir davranışı gözlemledi

Yıldız oluşum sürecine ışık tutuyor

NASA, JWST görselinin sol üstünde görülen gaz jetlerinin "bir fırtına sırasında yağan sulusepken gibi aynı yönde" olduğunu belirtiyor (NASA/ESA/CSA)
NASA, JWST görselinin sol üstünde görülen gaz jetlerinin "bir fırtına sırasında yağan sulusepken gibi aynı yönde" olduğunu belirtiyor (NASA/ESA/CSA)
TT

NASA, yıldızlarda görülmemiş bir davranışı gözlemledi

NASA, JWST görselinin sol üstünde görülen gaz jetlerinin "bir fırtına sırasında yağan sulusepken gibi aynı yönde" olduğunu belirtiyor (NASA/ESA/CSA)
NASA, JWST görselinin sol üstünde görülen gaz jetlerinin "bir fırtına sırasında yağan sulusepken gibi aynı yönde" olduğunu belirtiyor (NASA/ESA/CSA)

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu (JWST), yeni doğan yıldızlarda daha önce görülmemiş bir davranışı yakaladı. Bulgular, gökbilimcilerin uzun süredir tahmin ettiği fakat hiç gözlemlemediği bir olguyu doğruluyor. 

JWST, Dünya'dan yaklaşık 1300 ışık yılı uzaktaki Serpens Bulutsusu'ndaki yeni doğan bir grup yıldızın aynı yöne doğru gaz jeti püskürdüğünü gözlemledi. 

Yıldız evriminin en erken aşamasını ifade eden önyıldızlarda böyle fışkırmalar normal olmasına karşın farklı yıldızların aynı doğrultuda gaz püskürdüğü hiç görülmemişti. 

Bulgularını Astrophysical Journal adlı hakemli dergide yayımlayan ekip, bu davranışın şans eseri gerçekleşmediği görüşünde. 

Araştırmacılar bu yıldızların muhtemelen bulutsu içinde yakın dönemlerde ve aynı iplikçik boyunca oluştuğu için fışkırttıkları gazın aynı yöne gittiğini düşünüyor. İplikçikler, evrendeki yoğun gaz duvarlarını ifade ediyor. 

Bilim insanları bu iplikçiğin sınırlarını belirleyen güçlü manyetik alanın, yıldızlardan fışkıran gaz jetlerinin yönünü etkilemiş olabileceğini düşünüyor. 

NASA'nın yaptığı açıklamada araştırmanın yazarlarından Klaus Pontoppidan "Gökbilimciler bulutlar çökerek yıldızları meydana getirince yıldızların aynı yönde dönme eğiliminde olacağını uzun zamandır varsayıyordu" diyor

Fakat bu daha önce bu kadar doğrudan görülmemişti. Bu hizalanmış, uzun yapılar yıldızların doğumunun temel yolunun tarihsel kaydı.

Araştırmacılar yıldızlardan fışkıran gaz jetlerinin nispeten genç, 200 ila 1400 yaşında olduğunu tahmin ediyor. 

Zaman içinde yıldızların başka gökcisimleriyle etkileşime girmesi eksenlerini etkileyerek gaz jetlerinin yönünü değiştirecek. Gökbilimcilerin bugüne kadar hiç aynı yönde gaz jeti gözlemlememesinin nedeni bu olabilir.  

Araştırmacılar bundan sonra Serpens Bulutsusu'nun kimyasal yapısını incelemeyi planlıyor. 1 ila 2 milyon yaşındaki bulutsuda çok sayıda genç yıldız var. Bilim insanları yıldız oluşumuna dair yeni bulgular edinmeyi amaçlarken, Güneş Sistemi gibi oluşumların nasıl meydana geldiği de aydınlatılabilir.

Independent Türkçe, Live Science, NASA, Astrophysical Journal



Beşizleri olan Güney Koreli çifte 4,3 milyon TL destek

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP
TT

Beşizleri olan Güney Koreli çifte 4,3 milyon TL destek

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP

Güney Kore'de beşizleri olan bir çift, doğum yardımı kapsamında 170 milyon won (yaklaşık 4,3 milyon TL) aldı. Beşizler, dünyanın en düşük doğurganlık oranıyla boğuşan ülke için yüreklendirici bir haber.

Gyeonggi ilinden Kim Joon-yeong ve Sagong Hye-ran çifti 20 Eylül'de beşizlerin ebeveynleri olarak üç erkek ve iki kız çocuğunu kucakladı.

Straits Times'a göre bu, ülkenin ilk doğal beşiz doğumuydu.

1987 ve 2021'de kaydedilen daha önceki beşiz doğumlarda tıbbi döllenme kullanılmıştı.

Korea Joongang Daily'nin haberine göre, 31 yaşındaki Kim, çiftin fetüslere "Power Rangers" adlı çocuk programından ödünç alınmış bir gebelik takma adı olan "PangPang Rangers" adını verdiğini söyledi.

Ülkede beşizlerin nadiren dünyaya gelmesi, Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un onları "Power Rangers" diye adlandırıp hem ebeveynleri hem de sağlık personelini tebrik eden açıklamalarına neden oldu. Gazete ayrıca Yoon'un çifte kırmızı, turuncu, sarı, yeşil ve mavi olmak üzere 5 renkte bebek kıyafetleri ve doğum sonrası iyileşmeyi destekleyen bir gıda olan doğal olarak yetişmiş deniz yosunu içeren hediyeler gönderdiğini belirtti.

Bebekler geçen hafta cuma günü St. Mary's Hastanesi'nde sezaryen doğumla dünyaya geldi.

Doğu Asya ülkesi, ülkede hızla düşen doğum oranıyla mücadele ediyor ve insanları daha fazla çocuk sahibi olmaya teşvik etmek için programlar yürütüyor. Doğurganlık oranı 2022'de 0,78 gibi tarihi bir rakama gerileyerek dünya genelinde en düşük seviyeye inmiş ve yenilenme oranının epey altında kalmıştı.

Düşen doğum oranını "ulusal acil durum" diye niteliyen Başkan Yeol, "Düşük Doğum Oranıyla Mücadele Planlama Bakanlığı" kurulduğunu duyurdu.

Ailenin yaşadığı Dongducheon'un belediyesi, yıllık satışları 1 milyar wonun (yaklaşık 25,8 milyon TL) altında olan herhangi bir mağazada kullanılabilecek 15 milyon won (yaklaşık 385 bin TL) nakit kuponu sağlayacak. Bu kuponlar, şehrin ilk çocuk için 1 milyon won (yaklaşık 25 bin TL), ikinci çocuk için 1,5 milyon won (yaklaşık 38 bin TL), üçüncü çocuk için 2,5 milyon won (yaklaşık 65 bin TL) ve 4'üncü ve sonrası için 5 milyon won (yaklaşık 129 bin TL) sunan doğum teşvik paketinin bir parçası.

Ebeveynler ayrıca doğum sonrası bakım desteği olarak 3.5 milyon won (yaklaşık 90 bin TL) alacak.

Buna ek olarak, "İlk Buluşma Kuponu" adı verilen 14 milyon wonluk (yaklaşık 361 bin TL) tek seferlik bir ödemenin yanı sıra, her ikisi de zamana yayılmış olmak üzere toplam 85 milyon wonluk (yaklaşık 2,2 milyon TL) aylık ebeveyn ödeneği ve 47,5 milyon wonluk (yaklaşık 1,2 milyon TL) çocuk ödeneği alacaklar.

Güney Kore'nin demografik krizinden bir dizi faktör sorumlu tutuluyor ancak artan hayat pahalılığı ve düşen yaşam kalitesine yönelik hayal kırıklığı bunun başlıca nedeni olarak görülüyor.

Independent Türkçe