Çığır açan yeni bir çalışma, plastik şişelerin son derece önemli bir kimyasal bileşenini daha yüksek tip 2 diyabet riskiyle ilişkilendiren kesin kanıtlar buldu.
Diabetes akademik dergisinde yayımlanan çalışma, plastik su şişeleri dahil yiyecek ve içecek ambalajlarının yapımında kullanılan BPA kimyasalının, vücudun şeker metabolizmasını düzenleyen insülin hormonuna duyarlılığı azaltabileceğini ortaya koydu.
Amerikan Diyabet Birliği'nin 2024 Bilimsel Oturumları'nda sunulacak bulgular, ABD Çevre Koruma Ajansı'na (EPA) şişelerde ve gıda kaplarında BPA'ya maruz kalmanın güvenli sınırlarını yeniden gözden geçirme çağrısını gerektiriyor.
Daha önceki çalışmalar plastik ve epoksi reçinelerin yapımında kullanılan Bisfenol A kimyasalının insanlarda hormonları bozabileceğini zaten göstermişti.
Araştırmalar BPA'yı diyabetle ilişkilendirmiş olsa da daha önce yapılan hiçbir çalışma bu kimyasalın insanlara uygulanmasının yetişkinlerde bu riski artırıp artırmadığını doğrudan değerlendirmemişti.
Kaliforniya Politeknik Eyalet Üniversitesi'nden bilim insanları yaptıkları açıklamada, "Bunlar, BPA uygulamasının tip 2 diyabet riskini artırabileceğine dair kanıt sağlayan ilk bulgular" dedi.
Çalışmada, araştırmacılar 40 sağlıklı yetişkin arasında rastgele seçim yaparak onlara plasebo ya da vücut ağırlıklarının kg'ı başına günde yaklaşık 50 mikrogram BPA verdi.
Bu BPA dozu halihazırda EPA tarafından güvenli olarak sınıflandırılan miktar.
BPA uygulananlar 4 gün sonra insüline daha az yanıt verirken, bu değişiklik plasebo grubu katılımcılarında görülmedi.
Araştırmacılar, "Bu sonuçlar, belki de ABD EPA güvenli dozunun yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini ve sağlık hizmeti sağlayıcılarının hastalara bu değişiklikleri önerebileceğini gösteriyor" uyarısında bulundu.
Araştırmacılar, paslanmaz çelik veya cam şişeler ve BPA içermeyen kutular kullanmak gibi yaklaşımlarla BPA maruziyetinin azaltılmasının diyabet riskini düşürebileceğini söyledi.
Plastik şişeler rahatlıkları nedeniyle tüm dünyada yaygın olarak kullanılıyor ancak giderek artan sayıda araştırma, kimyasal bileşenlerinin sağlık üzerindeki etkilerine ilişkin endişeleri artırıyor.
Eco-Environment & Health akademik dergisinde yakın zamanda yayımlanan bir başka çalışma, güneş ışığına maruz kalan plastik su şişelerinin zararlı kimyasallar salabileceğini ortaya koymuştu.
Bu araştırmada, güneş ışığına maruz kalan 6 tip plastik su şişesinden salınan uçucu organik bileşikler, yani VOC'ler değerlendirilmişti
Bazı şişe türlerinin, n-heksadekan gibi kansere neden olduğu bilinen kimyasallar da dahil epey toksik organik bileşikler saldığı ve ciddi sağlık risklerine işaret ettiği saptanmıştı.
Bu bulgular, bu zararlı kimyasallara maruziyetin azaltılmasını sağlamak için daha sıkı endüstri düzenlemeleri yapılması çağrısını gerektiriyor.
Amerikan Diyabet Birliği Bilimsel ve Tıbbi Baş Sorumlusu Robert Gabbay, "Bu, bilinçli halk sağlığı önerileri ve politikalarına duyulan ihtiyacı vurgulamanın sadece başlangıcı" dedi.
Independent Türkçe
