Bilim insanları aralıklı oruçla ilgili 4 miti çürüttü

Kalori hesabı yapmadan kilo verdiren diyet sağlıklı mı?

Bazı uzmanlar aralıklı oruçta protein alımını gün içine yaymayı öneriyor (Unsplash)
Bazı uzmanlar aralıklı oruçta protein alımını gün içine yaymayı öneriyor (Unsplash)
TT

Bilim insanları aralıklı oruçla ilgili 4 miti çürüttü

Bazı uzmanlar aralıklı oruçta protein alımını gün içine yaymayı öneriyor (Unsplash)
Bazı uzmanlar aralıklı oruçta protein alımını gün içine yaymayı öneriyor (Unsplash)

Son yıllarda popülarite kazanan aralıklı oruç genellikle kilo vermek isteyenlerin tercih ettiği bir diyet. Bu beslenme biçiminde kişiler ya haftanın belli günleri çok düşük kalori alıyor ve diğer günler istediğini tüketiyor ya da günün belli saatleri hiçbir şey yemeyip geri kalan zamanda serbest bir şekilde besleniyor. 

Healthline'da yer alan bir yazıya göre aralıklı oruç genellikle sağlıklı kabul edilse de bazı sıkıntılara yol açıyor. Sağlıklı yaşam sitesinde bu diyetin baş ağrısı, yorgunluk ve sindirim sorunlarını beraberinde getirebileceği belirtiliyor. 

Bu yıl yapılan bir araştırmada da aralıklı orucun kalp hastalıklarından ölme riskini büyük ölçüde artırabileceği bulunmuştu. 

ABD'deki Chicago Illinois Üniversitesi Kinesiyoloji ve Beslenme bölümünde öğretim üyesi olan Krista Varady, aralıklı oruç üzerine 20 yıldır çalıştığını belirterek "Ortalıkta pek çok yanlış bilgi var. Ancak bu fikirler bilime değil, sadece kişisel görüşlere dayanıyor" diyor.

Varady, Nature Reviews Endocrinology adlı hakemli dergi için ekip arkadaşlarıyla birlikte kaleme aldığı yazıda bu yanlış bilgilerin 4'üne dair doğruları açıkladı. Araştırmacılar kendilerinin veya başka bilim insanlarının yürüttüğü çalışmalara dayanarak bu mitleri çürüttü.

1. Kötü beslenmeye yol açmıyor

Varady ve diğer araştırmacılar aralıklı oruçta alınan şeker, doymuş yağ ve kafein gibi maddelerin miktarının değişmediğini söylüyor. 

Ayrıca karbonhidrat ve proteinin de bu diyeti uygulamadan önceki zamanla yakın miktarlarda tüketildiğini belirten bilim insanları, bunun kötü beslenmeye yol açmadığı görüşünde. 

Öte yandan böyle beslenmeye karar veren kişilerin, aldıkları besinleri dikkatle takip etmesinde fayda var. 

Varady, Medical News Today'e yaptığı açıklamada "Aralıklı oruç, kilo verme ve kişinin genel sağlığını iyileştirmede fayda sağlayacak güçlü bir araç olabilir" ifadelerini kullanıyor.

2. Yeme bozukluklarına neden olmuyor

Nature Reviews Endocrinology'de yayımlanan yazıda incelenen çalışmalarda, aralıklı oruç uygulayan kişilerin yeme bozukluğu geliştirdiği gözlemlenmedi. 

Öte yandan araştırmacılar, yeme bozukluğu geçmişi olan kişilerin bu diyeti uygulamamasını tavsiye ediyor. 

Ayrıca ergenlik çağındaki obezite hastalarının aralıklı oruca başlaması durumunda doktorların yakın takipte olması gerektiğini söylüyorlar. Bilim insanları, yeme bozukluğu açısından bu yaş grubunun yüksek bir risk altında olduğunu söylüyor. 

3. Büyük miktarda kas kütlesi kaybına yol açmıyor

Araştırmacılar yağsız kas kütlesi kaybının, aralıklı oruçta diğer diyetlerden fazla olmadığını belirtiyor. 

Kilo vermek için uygulanan bu diyetlerde egzersiz yaparak ve protein tüketimini artırarak yağsız kas kütlesi kaybını önlemek mümkün. 

4. Seks hormonlarını etkilemiyor

Bilim insanları yaygın yanlış kanılardan birinin de aralıklı orucun seks veya üreme hormonlarını etkilediği düşüncesi olduğunu söylüyor. 

Fakat araştırmalar bu diyetin östrojen, testosteron veya diğer ilgili hormonlarda bir değişikliğe yol açmadığını gösteriyor. 

Varady, bu 4 konuyla ilgili araştırmaların sonucu karşısında şaşırmadığını söyleyerek aralıklı orucun genel anlamda sağlıklı olduğunu ifade ediyor. 

Öte yandan bu yazıda ele alınan veya alınmayan etkilerin, kişiden kişiye farklılık göstermesi muhtemel. Çalışmada yer almayan diyetisyen Monique Richard, aralıklı oruç diyeti yapmak isteyen kişilerin kayıtlı bir diyetisyen veya beslenme uzmanıyla görüşmesini öneriyor.

Richard ayrıca aralıklı orucun uygulanma biçimine de dikkat edilmesini vurguluyor:

Aralıklı oruç çeşitleri; ideal sindirim, organ fonksiyonları, psikolojik ve bilişsel sağlık gibi açılardan ters etki yaratabileceğinden, 'her istenenin yeneceği bir gün' gibi uygulanmamalı.

Independent Türkçe, Science Daily, Medical News Today, Nature Reviews Endocrinology, Healthline



Jenna Ortega, hayranlarına TikTok trendine son vermeleri için yalvardı

Hayranlar oyuncak bebeklerin saçını ters çeviriyor (AFP/TikTok/JuneIsWack)
Hayranlar oyuncak bebeklerin saçını ters çeviriyor (AFP/TikTok/JuneIsWack)
TT

Jenna Ortega, hayranlarına TikTok trendine son vermeleri için yalvardı

Hayranlar oyuncak bebeklerin saçını ters çeviriyor (AFP/TikTok/JuneIsWack)
Hayranlar oyuncak bebeklerin saçını ters çeviriyor (AFP/TikTok/JuneIsWack)

Jenna Ortega, bir TikTok trendinin mağazaları çileden çıkarmasının ardından hayranlarının Wednesday pelüş oyuncakları hırpalamaması için yalvardı.  

Wednesday'in karakteristik koyu renkli okul üniformasına ve simsiyah örgülerine sahip pelüş bebekler, doğaüstü dizinin son fragmanının ardından ilgi görmeye başladı.

Addams Ailesi'nin (Addams Family) spin-off'unda, psişik güçlere sahip donuk bir genç kız olan Wednesday Addams, bir cinayetin gizemini çözmeye çalışıyor.

Jenna Ortega, Kasım 2022'de yayına girdiğinde rekorlar kıran diziye ismini veren karakteri oynuyor. Wednesday karakteri daha önce 1960'lardaki dizide Lisa Loring ve sonrasında 1991 yapımı uzun metrajda Christina Ricci tarafından canlandırılmıştı.

TikTok kullanıcıları, mağazalara girip pelüş oyuncaklarla uğraşıyor. Bebeğin saçını ters çevirerek karakterin alnı açık ve kel görünmesine yol açıyorlar.

23 yaşındaki oyuncu, bir sepet dolusu yumurta kafalı Wednesday pelüş bebeği görünce devreye girmek zorunda kalarak hayranlarına bu davranışa son vermeleri için çağrı yaptı.

Büyük harflerle ve sert bir üslupla yazılmış posterde "Wednesday'in saçını ters çevirmeyin, mağazayı terk etmeniz istenecektir" yazıyordu.

Ortega, bu videoya yorum yaparak "Lütfen yapmayın" diye rica etti.

Hayranlar yorumlarda eğlendi ve Fanta, Play-Doh ve La Roche Posay gibi markalar şakalaşmaya dahil oldu.  Cilt bakım firması "Bebekler bile bundan sıkılmış gibi görünüyor" yazdı.

Bir hayran da "Bu Wednesday değil, Perşembe (Wednesday, çarşamba anlamına geliyor -çn.)" diye espri yaptı.

Geçen ay, Netflix yeni bir sahne arkası fragmanı yayımlayarak dizinin ikinci sezonunun "daha büyük ve daha çarpık" olacağına söz vermişti.

@dumbwaystodie hair holds memories @Billy #wednesdayaddams #wednesdaytoy ♬ escape - Kilgore Doubtfire

 

Videoda karakteri "Hadi oyuncak bebeklerle oynayalım" diye espri yaparken Ortega "Size daha fazlasını gösterirsek gözleriniz kanardı ve ben o kadar bonkör değilim" diyor.

Netflix henüz resmi bir çıkış tarihi açıklamadı fakat dizinin çekimlerinin, ilk sezondaki asıl konumu Romanya'dan farklı olarak İrlanda'da yapılması bekleniyor. Deadline, hayranlara dizinin en erken 2025'te gösterime gireceğini aktarmıştı.

zascdvrgt
Ortega, trende son vermesi için hayranlara yalvardı (TikTok/JuneIsWack)

Dizinin yeni sezonu hakkında Variety'ye konuşan Ortega şöyle demişti:

Dizinin korku yönüne biraz daha odaklanmak istediğimize karar verdik. Çünkü bu çok neşeli ve bunun gibi vampirler, kurt adamlar, süper güçler içeren bir dizide kendini çok ciddiye almak istemiyorsun.

Ortega "Wednesday için herhangi bir romantik partnerden de vazgeçiyoruz, bu da gerçekten harika" diye eklemişti.
Independent Türkçe