30 yıllık araştırma 70 yaşında sağlıklı olmak için yenmesi gerek gıdaları ortaya koydu

Harvard Üniversitesi'nden bilim insanları, 100 bin kişinin verisini inceledi

Pek çok bilim insanı sağlıklı bir yaşam için meyve ve sebze tüketiminin önemini vurguluyor (Pexels)
Pek çok bilim insanı sağlıklı bir yaşam için meyve ve sebze tüketiminin önemini vurguluyor (Pexels)
TT

30 yıllık araştırma 70 yaşında sağlıklı olmak için yenmesi gerek gıdaları ortaya koydu

Pek çok bilim insanı sağlıklı bir yaşam için meyve ve sebze tüketiminin önemini vurguluyor (Pexels)
Pek çok bilim insanı sağlıklı bir yaşam için meyve ve sebze tüketiminin önemini vurguluyor (Pexels)

30 yıllık araştırmanın sonuçları, 70 yaşında sağlıklı olmak için nasıl beslenilmesi gerektiğini gösterdi. 

Hastalıklardan uzak sağlıklı bir yaşam sürme üzerinde, tüketilen gıdaların yanı sıra fiziksel aktivite, sigara kullanımı ve sosyal hayat gibi etkenlerin de önemli bir rol oynadığı biliniyor. Orta yaşlı kişilerin 70'lerine kadar tükettiği gıdaları takip eden yeni bir araştırma, beslenmenin ne kadar etkili olduğunu ortaya koydu. 

Amerikan Beslenme Derneği'nin 29 Haziran - 2 Temmuz'da düzenlenen yıllık toplantısında dün sunulan araştırmada yaklaşık 106 bin kişinin 30 yıllık verisi incelendi. 

En az 39 yaşında olan katılımcıları içerek çalışma 1986'da başladı. Katılımcılar 4 yılda bir, beslenme alışkanlıklarıyla ilgili kapsamlı bir ankete cevap verdi. 

Harvard Üniversitesi'nden araştırmacılar katılımcıların beslenme biçimlerini, yüksek besin değerine sahip 8 diyet üzerinden değerlendirdi.  

2016'ya gelindiğinde katılımcıların yaklaşık yarısının öldüğü ve sadece yüzde 9'unun sağlıklı yaşlandığı kaydedildi. Araştırmacılar hastalığı olmayan, fiziksel ve bilişsel sağlığı iyi durumda, en az 70 yaşındaki kişileri sağlıklı yaşlanmış olarak kabul etti. 

Genel olarak meyve, sebze, tam tahıl, doymamış yağ, kuruyemiş, baklagil ve az yağlı süt ürünlerini daha fazla tüketenlerin iyi yaşlanma ihtimalinin daha yüksek olduğu gözlemlendi. 

Daha çok trans yağ, sodyum, kırmızı ve işlenmiş et tüketen kişilerin sağlıklı yaşlanma olasılığıysa daha düşük çıktı.

Araştırmacılar sağlıklı beslenen kişilerin yaşlanınca fiziksel açıdan iyi durumda olma ihtimalinin yüzde 43 ila 84 daha yüksek olduğunu kaydetti. Çalışmanın başyazarı Anne-Julie Tessier bulguları şöyle değerlendiriyor:

Bu, orta yaşlarda yediklerinizin ne kadar iyi yaşlandığınız üzerinde önemli bir rol oynayabileceğine işaret ediyor.

Analizlerinde fiziksel aktivite, sigara ve alkol kullanımı, sosyoekonomik durum gibi faktörleri de hesaba kattıklarını söyleyen Tessier şöyle ekliyor:

Fiziksel aktivite gibi sağlığı etkilediği bilinen diğer bazı faktörleri de göz önüne aldıktan sonra bile, orta yaştaki sağlıklı beslenme alışkanlıklarıyla daha sonra sağlıklı bir yaşam sürme arasındaki ilişkinin gücü karşısında şaşırdık.

Öte yandan yeni araştırmanın, çoğu beslenme çalışması gibi katılımcıların kendi aktarımlarına dayanması gibi sınırlamaları var. 

Yine de sonuçlar, beslenmenin sağlıklı yaşlanmayla ilişkisini gösteren diğer bulgularla uyuşuyor. Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden Dr. Lawrence Appel yer almadığı araştırma hakkında "Bu, yaşamın erken dönemlerinde sağlıklı beslenme davranışlarını onlarca yıl sonra daha iyi bir sağlık durumuyla ilişkilendiren diğer çalışmalar kervanına katılıyor" diyor. 

ABD'deki Mount Sinai Hastanesi'nden, yeni çalışmada yer almayan Dr. R. Sean Morrison da sağlıklı yaşlanmanın yolunu şöyle açıklıyor:

Uzun zamandır bildiğimiz gibi sağlıklı yaşlanmanın temelinde sağlıklı beslenmek, egzersiz yapmak, tütün ürünlerinden uzak durmak, güneş kremi kullanmak, yeterince uyumak ve sosyal faaliyetlere katılmak yatıyor.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, NBC News, Amerikan Beslenme Derneği



Jenna Ortega, hayranlarına TikTok trendine son vermeleri için yalvardı

Hayranlar oyuncak bebeklerin saçını ters çeviriyor (AFP/TikTok/JuneIsWack)
Hayranlar oyuncak bebeklerin saçını ters çeviriyor (AFP/TikTok/JuneIsWack)
TT

Jenna Ortega, hayranlarına TikTok trendine son vermeleri için yalvardı

Hayranlar oyuncak bebeklerin saçını ters çeviriyor (AFP/TikTok/JuneIsWack)
Hayranlar oyuncak bebeklerin saçını ters çeviriyor (AFP/TikTok/JuneIsWack)

Jenna Ortega, bir TikTok trendinin mağazaları çileden çıkarmasının ardından hayranlarının Wednesday pelüş oyuncakları hırpalamaması için yalvardı.  

Wednesday'in karakteristik koyu renkli okul üniformasına ve simsiyah örgülerine sahip pelüş bebekler, doğaüstü dizinin son fragmanının ardından ilgi görmeye başladı.

Addams Ailesi'nin (Addams Family) spin-off'unda, psişik güçlere sahip donuk bir genç kız olan Wednesday Addams, bir cinayetin gizemini çözmeye çalışıyor.

Jenna Ortega, Kasım 2022'de yayına girdiğinde rekorlar kıran diziye ismini veren karakteri oynuyor. Wednesday karakteri daha önce 1960'lardaki dizide Lisa Loring ve sonrasında 1991 yapımı uzun metrajda Christina Ricci tarafından canlandırılmıştı.

TikTok kullanıcıları, mağazalara girip pelüş oyuncaklarla uğraşıyor. Bebeğin saçını ters çevirerek karakterin alnı açık ve kel görünmesine yol açıyorlar.

23 yaşındaki oyuncu, bir sepet dolusu yumurta kafalı Wednesday pelüş bebeği görünce devreye girmek zorunda kalarak hayranlarına bu davranışa son vermeleri için çağrı yaptı.

Büyük harflerle ve sert bir üslupla yazılmış posterde "Wednesday'in saçını ters çevirmeyin, mağazayı terk etmeniz istenecektir" yazıyordu.

Ortega, bu videoya yorum yaparak "Lütfen yapmayın" diye rica etti.

Hayranlar yorumlarda eğlendi ve Fanta, Play-Doh ve La Roche Posay gibi markalar şakalaşmaya dahil oldu.  Cilt bakım firması "Bebekler bile bundan sıkılmış gibi görünüyor" yazdı.

Bir hayran da "Bu Wednesday değil, Perşembe (Wednesday, çarşamba anlamına geliyor -çn.)" diye espri yaptı.

Geçen ay, Netflix yeni bir sahne arkası fragmanı yayımlayarak dizinin ikinci sezonunun "daha büyük ve daha çarpık" olacağına söz vermişti.

@dumbwaystodie hair holds memories @Billy #wednesdayaddams #wednesdaytoy ♬ escape - Kilgore Doubtfire

 

Videoda karakteri "Hadi oyuncak bebeklerle oynayalım" diye espri yaparken Ortega "Size daha fazlasını gösterirsek gözleriniz kanardı ve ben o kadar bonkör değilim" diyor.

Netflix henüz resmi bir çıkış tarihi açıklamadı fakat dizinin çekimlerinin, ilk sezondaki asıl konumu Romanya'dan farklı olarak İrlanda'da yapılması bekleniyor. Deadline, hayranlara dizinin en erken 2025'te gösterime gireceğini aktarmıştı.

zascdvrgt
Ortega, trende son vermesi için hayranlara yalvardı (TikTok/JuneIsWack)

Dizinin yeni sezonu hakkında Variety'ye konuşan Ortega şöyle demişti:

Dizinin korku yönüne biraz daha odaklanmak istediğimize karar verdik. Çünkü bu çok neşeli ve bunun gibi vampirler, kurt adamlar, süper güçler içeren bir dizide kendini çok ciddiye almak istemiyorsun.

Ortega "Wednesday için herhangi bir romantik partnerden de vazgeçiyoruz, bu da gerçekten harika" diye eklemişti.
Independent Türkçe