Kavuran sıcaklar yeni bir tatil trendi yarattı

Birleşmiş Milletler'e göre 2050'de Avrupa nüfusunun yarısı, yaz aylarında yüksek riskli sıcak dalgasına maruz kalacak (Reuters)
Birleşmiş Milletler'e göre 2050'de Avrupa nüfusunun yarısı, yaz aylarında yüksek riskli sıcak dalgasına maruz kalacak (Reuters)
TT

Kavuran sıcaklar yeni bir tatil trendi yarattı

Birleşmiş Milletler'e göre 2050'de Avrupa nüfusunun yarısı, yaz aylarında yüksek riskli sıcak dalgasına maruz kalacak (Reuters)
Birleşmiş Milletler'e göre 2050'de Avrupa nüfusunun yarısı, yaz aylarında yüksek riskli sıcak dalgasına maruz kalacak (Reuters)

Hava sıcaklıklarının artması, yaz tatiline giden turistlerin rotalarını değiştirmesine neden oldu. 

Fransız haber ajansı AFP, İtalya ve İspanya gibi sıcak dalgasıyla boğuşan yerler yerine İskandinav ülkelerinin tercih edildiğini aktardı.

İspanya'ya bağlı Kanarya Adaları'ndaki Tenerife'de yaşayan Cati Padilla, sıcaktan kaçmak için Norveç'e gittiğini söyledi.

Seyahat şirketi Visit Sweden'ın Almanya'da yaptırdığı ankette, her 5 kişiden 2'sinin Avrupa'daki sıcak dalgası nedeniyle seyahat planlarını değiştirerek, daha serin ülkeleri tercih ettiği ortaya kondu.

Brüksel merkezli Avrupa Seyahat Komisyonu'nun Guardian'la paylaştığı bilgilere göreyse Avrupalıların yüzde 76'sı tatil planlarını iklim krizine göre şekillendiriyor. 

Visit Sweden'ın yöneticisi Susanne Andersson "serin tatil" adını verdikleri bu değişimle ilgili şunları söyledi: 

Serin tatil sadece havayla ilgili değil. Hem havanın biraz daha serin olduğu hem de çok fazla insanın gitmediği yerlere seyahat etmeyi içeriyor.

Britanyalı turist Pam ise artık Akdeniz kıyılarında deniz tatili yapmanın cazip gelmediğini belirterek şu ifadeleri kullandı: 

Şezlonga oturup kitap okumak, kalkmak, gidip bir şeyler yemek ve tekrar şezlonga dönmek artık ilgimi çekmiyor. Bir yerleri ziyaret etmeyi, o yerlerin tarihini keşfetmeyi ve güzel manzaralara bakmayı tercih ederim.

Fransa'da öğretmenlik yapan Mathilde Martin de "Yükselen sıcaklıklar tüm planları değiştirdi" dedi. 

Martin, tatile genelde Fransa'nın güneyine veya İtalya'ya gittiğini fakat bu yıl Birleşik Krallık'ı ziyaret edeceğini söyledi.

Finlandiya'nın Laponya bölgesinin merkezi Rovaniemi'de geçen yıl bir gecelik konaklama sayısında yüzde 29 artış yaşandı. 

Bölgede turizmden sorumlu yetkililerden Sanna Karkkainen, "Burada 'serin tatili' hissedebilirsiniz.  Bu trendin asıl etkisi Avrupa'nın orta ve güney kesimlerindeki sıcak yazlarla birlikte ortaya çıktı" dedi. 

Diğer yandan yetkililer, turist akınıyla birlikte yaşanacak sorunlardan da endişeleniyor. 

Norveç'teki Stranda'nın eski Belediye Başkanı Jan Ove Tryggestad, 300 kişinin yaşadığı Hellesylt köyüne geçen yıl 6 bin kişiyi taşıyan bir tur gemisinin demirlediğini söyledi. Tryggestad, "Bizim asıl endişemiz aynı anda çok fazla turistin gelmesi" dedi.

Independent Türkçe, Guardian, AFP



Tamponlardaki "yüksek risk" ortaya kondu

Araştırmacılar 16 metalin tamponlarda kayda değer seviyede bulunduğunu saptadı (Unsplash)
Araştırmacılar 16 metalin tamponlarda kayda değer seviyede bulunduğunu saptadı (Unsplash)
TT

Tamponlardaki "yüksek risk" ortaya kondu

Araştırmacılar 16 metalin tamponlarda kayda değer seviyede bulunduğunu saptadı (Unsplash)
Araştırmacılar 16 metalin tamponlarda kayda değer seviyede bulunduğunu saptadı (Unsplash)

Regl ürünü olarak kullanılan tamponların kurşun ve arsenik gibi zararlı maddeler içerdiği tespit edildi. 

Türkiye'de regl olan kişiler çoğunlukla ped tercih etse de tampon kullanımı da azımsanmayacak seviyede. Konuşmamız Gerek Derneği'nin 2022 tarihli bir araştırmasında bu oranın yaklaşık yüzde 20 olduğu bulunmuştu.  

ABD'li araştırmacılar bu hijyenik ürünlerin ne kadar hijyenik veya sağlıklı olduğuna dair yeterince araştırma yapılmamasından yola çıkarak kapsamlı bir çalışma yürüttü. 

Bilim insanları Eylül 2022 - Mart 2023 döneminde ABD, Birleşik Krallık ve Yunanistan'daki dükkanlardan ve iki büyük internet satıcısından toplam 14 markanın tamponlarını satın aldı. En çok satın alınan tamponları tercih eden araştırmacılar toplam 30 ürünü inceledi. 

Ürünlerin 16 ayrı metali içerip içermediğini test eden ekip, bulgularını Environment International adlı bilimsel dergide çarşamba günü yayımlanan makalede paylaştı. 

Analiz sonucunda 16 metale de kısmen rastlanırken; arsenik, kadmiyum, krom, kurşun ve vanadyumunsa bütün ürünlerde bulunduğu ortaya çıktı. Bilim insanları kurşun, kadmiyum ve arseniğin yüksek oranlarda görüldüğünü saptadı. 

Araştırmacılar kendilerini en çok endişelendiren bulgunun, bütün ürünlerde kurşun çıkması olduğunu söylüyor. Kurşuna herhangi bir seviyede maruz kalmanın zararlı olduğuna dikkat çeken ekip, bu metalin kana karışmasının ciddi sağlık sorunları yaratacağını belirtiyor. 

Kemiklerde depolanan kurşun; beyin, kalp ve böbrekler gibi kritik organları etkilemesinin yanı sıra üreme ve gelişimle ilgili sorunlara da yol açabiliyor. 

İnorganik arsenik kansere, kadmiyum da böbrek sorunlarına neden olurken bu iki metal kalp ve damar hastalıklarıyla ilişkilendiriliyor. Çalışmanın kıdemli yazarı Kathrin Schilling bulguları şöyle değerlendiriyor:

Zehirli metaller her yerde bulunmasına ve bunlara düşük seviyelerde her an maruz kalmamıza rağmen çalışmamız, metallerin menstrüel ürünlerde de yer aldığını ve bu ürünleri kullanan kadınların bunlara maruz kalma açısından daha yüksek risk altında olabileceğini açıkça gösteriyor.

Öte yandan araştırmacılar endişelenmek için erken olduğunu vurguluyor. Zararlı metallerin regl kanına karıştığına dair henüz bir bulgu yok. Yeni çalışmaların bu metallerin yaratabileceği tehlikelere ışık tutması bekleniyor. 

Ekip zehirli metallerin bu ürünlere çeşitli yollarla girmiş olabileceğini ifade ediyor. Örneğin tampon üretiminde kullanılan pamuk, metalleri toprak ve sudan emmiş olabilir. Kalsiyum, kobalt, krom, bakır, nikel ve çinko gibi metallerinse mikropları önleme veya kokuyu bastırma amacıyla eklenmesi muhtemel.

Makalenin başyazarı Jenni Shearston "Üreticilere, ürünlerini metaller ve özellikle de zehirli metaller açısından test etme gerekliliği getileceğini umuyorum" diyor:

Halkın bu yönde bir çağrı yaptığını ya da tampon ve diğer menstrüel ürünlere daha iyi etiketler konmasını talep ettiğini görmek heyecan verici olur.

Independent Türkçe, New Atlas, Daily Mail, Environment International, Konuşmamız Gerek Derneği