Uzayda mahsur kalan NASA astronotlarından ilk açıklama

En erken temmuz sonunda dönebilirler

Boeing Starliner'ın, şirketin Elon Musk'a ait SpaceX'le girdiği NASA'yla işbirliği rekabetinde önemli bir kilometre taşı olması bekleniyordu (NASA)
Boeing Starliner'ın, şirketin Elon Musk'a ait SpaceX'le girdiği NASA'yla işbirliği rekabetinde önemli bir kilometre taşı olması bekleniyordu (NASA)
TT

Uzayda mahsur kalan NASA astronotlarından ilk açıklama

Boeing Starliner'ın, şirketin Elon Musk'a ait SpaceX'le girdiği NASA'yla işbirliği rekabetinde önemli bir kilometre taşı olması bekleniyordu (NASA)
Boeing Starliner'ın, şirketin Elon Musk'a ait SpaceX'le girdiği NASA'yla işbirliği rekabetinde önemli bir kilometre taşı olması bekleniyordu (NASA)

Boeing Starliner aracındaki sorunlar yüzünden geçici olarak Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (UUİ) mahsur kalan iki NASA astronotu, istasyondan basına yaptıkları ilk açıklamada eve dönebileceklerine emin olduklarını söyledi.

Astronot Butch Wilmore "Uzay aracının bizi sorunsuz bir şekilde eve getireceğine dair içimde iyi bir his var" dedi.

NASA astronotlarını UUİ'ye taşımak üzere özel şirketlerle çalışan Ticari Mürettebat Programı'nın (The Commercial Crew Program) bir parçası olan Starliner 5 Haziran'da fırlatıldı ve aracın ay sonunda Dünya'ya geri dönmesi planlanıyordu.

Fakat uzay istasyonuna yolculuk sırasında araçtaki helyum sızıntıları ve itici sorunları, dönüşü geçici bir süre için geciktirdi.

Halihazırda NASA ve Boeing, New Mexico'daki White Sands Füze Alanı'nda Starliner'ın tasarımıyla ilgili testler yürütüyor.

Wilmore testlerden bahsederken "Başarısızlık bir seçenek değil mantrasını duymuşsunuzdur, o yüzden hâlâ buradayız" diye ekledi.

Yaptığımız testlerin bizi doğru cevaplara ve geri dönmek için ihtiyaç duyduğumuz verilere ulaştıracağına güveniyoruz.

Boeing'den Mark Nappi, Starliner'ın hemen acil bir şekilde dönebileceğine inandığı halde "Boşlukları doldurmak ve bu testi yaparak emin olmak istiyoruz" dedi.

Yetkililer dönüş tarihinin verilere bağlı olduğunu söyledi.

Ticari Mürettebat Programı'ndan Steve Stich çarşamba günü "Bazı veriler olumlu bir şekilde temmuz sonunu mümkün gösteriyor ama veriyi takip ederek adım adım ilerleyeceğiz" dedi.

NASA'yla dönüş uçuşuna hazırlık değerlendirmesi de dahil olmak üzere istasyondan ayırma ve iniş öncesindeki süreçlerimizi sistemli bir şekilde yürüteceğiz. Bu gayet standart bir prosedür.

Starliner'ın, Boeing'in Elon Musk'a ait SpaceX'le girdiği NASA'yla işbirliği rekabetinde önemli bir kilometre taşı olması bekleniyordu.

Proje başlatıldığında, programın yıllarca gerisinde kalmış ve bütçeyi 1,5 milyon dolar aşmıştı bile ve Starliner'ın sorunları, arızalanan uçaklar yüzünden geçen aylarda Boeing'in ticari uçuş işinde yaşadığı mahcubiyetlere ve muhbirlerin, şirketin güvenliği ve kalite kontrol prensiplerine dair büyük sorularına bir yenisini ekledi.

Independent Türkçe



NASA, eski Mars aracına yeni numaralar öğretti

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA
TT

NASA, eski Mars aracına yeni numaralar öğretti

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA

Eski bir Mars keşif aracına yeni numaralar öğretebilir misiniz? NASA, cevabın açıkça "evet" olduğunu söylüyor.

Mars'a 13 yıl önce inen Curiosity, Kızıl Gezegen'de daha az pil gücü harcayarak bilimsel faaliyetler yürütmesine olanak tanıyan yeni kabiliyetler kazandı. Artık birden fazla görevi aynı anda yerine getirebiliyor.

Güney Kaliforniya'daki NASA Jet İtki Laboratuvarı'ndan Reidar Larsen, "Görevin başlarında daha çok temkinli ebeveynler gibiydik" dedi.

Sanki genç keşif aracımız olgunlaşıyor ve onun daha fazla sorumluluk üstleneceğine inanıyoruz. Çocukken tek seferde bir şey yapabiliyoruz ancak yetişkinliğimizde aynı anda birden fazla işi yapmayı öğreniyoruz.

Larsen, 6 tekerlekli gençleri için yeni kabiliyetler geliştiren mühendis grubuna liderlik etti.

Kurum, Curiosity'deki iyileştirmeler sonucunda keşif aracının enerji kaynağından en iyi şekilde yararlanacağını belirtti. Enerji kaynağı, Perseverance keşif aracının da kullandığı, radyoizotop termoelektrik jeneratör diye bilinen bir nükleer batarya.

Pildeki plütonyum bozunurken günlük güç bütçesini yöneten Curiosity, artık sürüş sırasında, robotik kolunu hareket ettirirken veya fotoğraf çekerken yerel bir yörünge aracıyla güvenli bir şekilde iletişim kurabiliyor.

Curiosity artık işini erken bitirirse uyumaya karar verebiliyor ve böylece ertesi gün için daha fazla enerji tasarrufu sağlıyor.

dfrgty
Geçen ay Mars'ta NASA'nın Curiosity keşif aracının arkasında görülen izler. 2011'den beri Kızıl Gezegen'de bulunan keşif aracı, yakın zamanda aynı anda birden fazla görev yapmayı öğrendi (NASA/JPL-Caltech)

Laboratuvar basın açıklamasında, "Tek bir aktiviteden sadece 10 veya 20 dakikalık tasarruf bile uzun vadede birikerek çok görevli radyoizotop termoelektrik üretecinin ömrünü uzatıyor ve ileride daha fazla bilim ve keşif için daha fazla kaynak sağlıyor" dedi.

Bu gelişmeler, geliştirilmiş sürüş kabiliyeti, Curiosity'nin "Mastcam" kameralarından birinde renkli filtre tekerleği olmadan panorama çekim yapabilme kabiliyeti, Curiosity'nin kol matkabının kaya ve regolit örnekleri toplaması için yeni bir yol ve keşif aracının tekerleklerindeki aşınma ve yıpranmayı azaltacak bir algoritma gibi diğer kabiliyetlerin geliştirilmesi için yıllarca süren çalışmalara dayanıyor.

dfrgty6u7
Curiosity, geçen ay mercan parçası şeklindeki bu kayayı inceledi. Görevi, Kızıl Gezegen'in geçmişte mikrobiyal yaşama uygun olup olmadığını belirlemek (NASA/JPL-Caltech/MSSS).

Keşif aracı, son zamanlarda milyarlarca yıl önce yeraltı suyu tarafından şekillendirildiğine inanılan sertleşmiş sırt oluşumlarını araştırıyor ve eski su akıntılarıyla rüzgarın biriktirdiği minerallerden oluşan kayalar buluyor.

Curiosity'nin proje bilimcisi Ashwin Vasavada bu yıl, "Sırtların neden bu kadar büyük desenler halinde sertleştiği ve neden sadece burada olduğu büyük bir gizem" demişti.

Yolculuğumuza devam ederken, sırtları ve mineral birleşimlerini inceleyerek bunların nasıl oluştuğuna dair fikrimizin doğruluğundan emin olacağız.

Independent Türkçe