İlk insanlar Güney Amerika'ya sanılandan çok daha önce gitmiş

Devasa armadilloları kesmişler

Araştırmacılar Güney Amerika'da yaşayan ilk insanların armadillonun etini tükettiğini düşünüyor (Dr. Damián Voglino, Museo de Ciencias Naturales A. Scasso)
Araştırmacılar Güney Amerika'da yaşayan ilk insanların armadillonun etini tükettiğini düşünüyor (Dr. Damián Voglino, Museo de Ciencias Naturales A. Scasso)
TT

İlk insanlar Güney Amerika'ya sanılandan çok daha önce gitmiş

Araştırmacılar Güney Amerika'da yaşayan ilk insanların armadillonun etini tükettiğini düşünüyor (Dr. Damián Voglino, Museo de Ciencias Naturales A. Scasso)
Araştırmacılar Güney Amerika'da yaşayan ilk insanların armadillonun etini tükettiğini düşünüyor (Dr. Damián Voglino, Museo de Ciencias Naturales A. Scasso)

İlk insanların armadillonun devasa akrabalarını kestiği ortaya çıktı. Arjantin'de elde edilen bulgular, Güney Amerika'daki insan yerleşiminin sanılandan çok önce başladığına işaret ediyor.

Afrika kıtasından onbinlerce yıl önce ayrılan modern insanların Amerika'ya ne zaman ulaştığı uzun zamandır tartışma konusu. Genel kabul gören görüş 16 bin yıl önceyi işaret etse de son yıllarda ortaya çıkan arkeolojik kanıtlar bu teoriye meydan okuyor.

Örneğin geçen yıl yapılan bir araştırmada Brezilya'da 25 bin yıllık takılar bulunması, insanların kıtaya çok daha önce yerleşmeye başladığını göstermişti.

Hakemli bilimsel dergi PLOS One'da dün yayımlanan bir çalışmada da Brezilya'daki bulguları destekleyen kanıtlar sunuldu. 

Araştırmada Arjantin'deki Reconquista Nehri'nin kıyısında bulunan Glyptodont adlı canlının fosilleri incelendi. 

Soyu tükenmiş bir armadillo türü olan hayvanın, gövdesinin çoğunu kaplayan büyük, kemikli bir kabuğu vardı. Bilim insanları bugünkü armadilloların yakın akrabası olan canlının, yaklaşık 300 kilogram ağırlığında ve kuyruğuyla beraber 180 santimetre uzunluğunda olduğunu söylüyor. 

Fosilleri inceleyen araştırmacılar, hayvanın kuyruğu, leğen kemiği ve vücudundaki ağır zırhın üzerinde kesme izleri tespit etti. Bunların taş aletlerle yapılmış başka izlere benzediği ve muhtemelen hayvanın etli bölgelerini hedef aldığı kaydedildi. 

Aynı tortuda bulunan başka kemiklere radyokarbon tarihleme yöntemini uygulayan ekip, armadillonun 21 bin ila 25 bin yıllık olduğunu saptadı. 

Araştırmacılara göre bulgular, insanların Güney Amerika'ya sanılandan daha önce geldiğini gösteren diğer kanıtları destekliyor. Çalışmanın ortak yazarı Miguel Eduardo Delgado şu ifadeleri kullanıyor:

İnsanların kıtaya ilk girdiği tarihe dair en muhtemel zaman, 21 bin ila 25 bin yıl önce ya da daha önce. Güney Amerika'da insanlar ve megafauna arasındaki etkileşim bizim düşündüğümüzden çok daha önce gerçekleşmiş.

Yeni çalışmada incelenen fosiller aynı zamanda insanların büyük memelilerle etkileşimine dair en eski kanıtlardan birini sunuyor. 

Bu dönemde Dünya, Son Buzul Maksimum adlı bir süreçten geçiyordu. 26 bin yıl önceden 19 bin yıl önceye kadar süren bu dönemde Kuzey Amerika'nın büyük kısmı buz tabakalarıyla kaplıydı. 

Böyle bir durumda insanların buzların üzerinden geçip Amerika'ya gelmesi pek muhtemel görünmüyor. 2021'de New Mexico'da keşfedilen yaklaşık 21 bin yıllık ayak izleri de bu dönemlerde kıtaya giriş yapıldığı düşüncesini destekliyor. 

Son Buzul Maksimum döneminin soğuk ve kurak koşullarına değinen Delgado, yeni bulgular hakkında şöyle diyor:

Bu gerçek, insanların böyle bir dönemi tanımlayan zorlu ortamlara başarıyla uyum sağladığını gösteriyor.

Independent Türkçe, Popular Science, CNN, PLOS One, Arkeofili



Kraliçe Camilla'dan Gisèle Pelicot'ya destek mektubu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Kraliçe Camilla'dan Gisèle Pelicot'ya destek mektubu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Kraliçe Camilla, toplu tecavüz mağduru Fransız Gisèle Pelicot'ya destek mektubu gönderdi.

Britanya kraliyet ailesinin mührünü taşıyan zarf, kendisine tecavüz eden erkeklere ve eşine karşı verdiği mücadelenin ardından Pelicot'ya gelen binlerce destek mektubundan biri.

Pelicot'nun avukatı Antoine Camus, Le Monde'a, "Mücadelesini Britanya kraliyet ailesine duyurmayı başardığını görmek onu çok şaşırttı, duygulandırdı ve epey gururlandırdı" diye konuştu.

Eşi kendisine uyuşturucu vermek, düzinelerce yabancıyı kendisine tecavüz etmesi için tutmak ve bunu filme almak suçlarından hapse atılan Pelicot, tecavüz kültürüne karşı cesaret sembolüne dönüştü. Geçen sonbaharda Fransa'da üç ay süren toplu tecavüz davasında 51 erkek toplam 428 yıl hüküm giymişti. Emekli elektrikçi Pelicot en üst sınırdan 20 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.

72 yaşındaki Pelicot, Fransa'nın güneydoğusundaki Mazan köyünde görülen davada cesur bir şekilde kimliğini açıklamayı tercih etmişti.

Buckingham Sarayı özel mektubun içeriği hakkında yorum yapmayı reddetti. Ancak Newsweek'in haberine göre Camilla'nın, Pelicot'nun mücadelesinden "son derece etkilendiği" ve onun "onurunu ve cesaretini" takdir etmek istediği belirtildi.

Mektup, Pelicot'nun Dünya Kadınlar Günü münasebetiyle The Independent'la paylaştığı güçlü mesajda cinsel şiddet mağdurlarına "asla yalnız olmayacaklarını" söylemesinin ardından geldi.

The Independent'ın 2025'in en etkili kadını seçtiği Pelicot, hâlâ adalet mücadelesi veren mağdurlara, özellikle de bunu yalnız ve "karanlıkta" yapanlara dikkat çekti.

Le Monde'a göre Mazan davasının sona ermesinin üzerinden birkaç ay geçti ancak Pelicot'nun avukatları Camus ve Stéphane Babonneau, kendisine her hafta bir koli dolusu mektup göndermeye devam ettiklerini söylüyor.

Le Monde'a konuşan Babonneau, "Davanın sona ermesinden beri bu konuyu düşünmek zorunda kalmadığım, bu konuda bir mesaj almadığım ve yakınımdaki biriyle bu konuyu konuşmadığım bir gün bile olmadı" dedi.

Camus, her hafta gelen düzinelerce mektupla ilgili şunları ekledi:

Bu insanları görmezden gelemeyiz... Bunları Gisèle'e iletiyoruz ve onun adına herkese teşekkür ediyoruz.

Independent Türkçe