İki ayda 7,5 ay gençleştiren diyet

Tamamen bitkisel beslenmenin sağlık etkileri üzerinde henüz tam bir görüş birliği sağlanmış değil (Pexels)
Tamamen bitkisel beslenmenin sağlık etkileri üzerinde henüz tam bir görüş birliği sağlanmış değil (Pexels)
TT

İki ayda 7,5 ay gençleştiren diyet

Tamamen bitkisel beslenmenin sağlık etkileri üzerinde henüz tam bir görüş birliği sağlanmış değil (Pexels)
Tamamen bitkisel beslenmenin sağlık etkileri üzerinde henüz tam bir görüş birliği sağlanmış değil (Pexels)

İki ay boyunca vegan beslenmenin, biyolojik yaşı geriye sarabileceği bulundu. 

Hücrelerin işlevindeki gerilemeyi ifade eden biyolojik yaş, kronolojik yaştan farklı olarak tersine çevrilebiliyor. Biyolojik yaşı hesaplamanın kesin bir yolu olmasa da bilim insanları DNA'daki bazı değişimleri inceleyerek hücrelerin yaşlanmasını değerlendiriyor. 

ABD'deki Stanford Üniversitesi'nden araştırmacılar yeni bir çalışmada kısa süre vegan beslenmenin biyolojik yaşı nasıl etkilediğini araştırdı. 

Et, yumurta, süt ve süt ürünleri gibi hayvansal gıdaların tüketilmediği vegan beslenme gittikçe yaygınlaşırken bu yaşam tarzının sağlık üzerindeki etkilerine yönelik çalışmalar da artıyor. 

BMC Medicine adlı hakemli dergide bugün (29 Temmuz) yayımlanan çalışmada, ortalama yaşı 40 olan 21 ikiz kardeş 8 hafta boyunca takip edildi. 

Bu süre zarfında ikizlerin biri vegan, diğeri de hepçil beslendi. Çalışmanın ilk yarısında kendilerine hazırlanan yiyecekleri tüketen katılımcılar, son 4 haftada kendi yemeklerini hazırladı. 

Araştırmacılar hem kan testleri yaparak hem de DNA metilasyonunu ölçerek bu beslenme biçimlerinin etkilerini analiz etti. 

Kimyasal bir değişim olan DNA metilasyonu, metil grubu diye bilinen bilinen bir molekülün DNA'ya veya proteinlere eklenerek gen ifadesini engelleme veya tetikleme sürecini ifade ediyor.

Çalışmanın başında ikiz kardeşlerin değerleri yakınken, vegan beslenenlerin 8 hafta sonunda biyolojik yaşının ortalama 0,63 yıl, yani yaklaşık 7,5 ay gerilediği kaydedildi. Bazı katılımcılardaysa neredeyse bir yıl gerileme saptandı.

Ayrıca vegan beslenmenin kalp, hormon, karaciğer, enflamatuar ve metabolik sistemler gibi çeşitli sistemlerin yaşındaki azalmayla bağlantılı olduğu görüldü.

Bu grubun, biyolojik yaşlanma hızında da bir miktar düşüş görülürken çalışmanın başyazarı Dr. Varun Dwaraka şöyle diyor:

Bu durum, bu kişilerin yaşlandığı her yıla karşılık vücutlarının genellikle beklenenden biraz daha az yaşlandığına işaret ediyor.

Öte yandan çalışma süresince vegan beslenen katılımcıların, hepçil beslenenlerden ortalama 2 kilo daha fazla zayıfladığı görüldü. 

Araştırmacılar biyolojik yaştaki değişimi vegan beslenmenin değil, kilo kaybının sağlamış olabileceğini belirtiyor. 

Dr. Dwaraka "Bu çalışmada vegan beslenmenin hangi yönlerinin, DNA metilasyonunda gözlemlenen değişikliklere katkı sağladığını tam olarak belirlemek mümkün değil" diyerek ekliyor:

Çalışma, bu beslenme biçimlerindeki belirli besinleri veya gıda gruplarını ayırmadan bunları (vegan ve hepçil) genel olarak karşılaştırmak üzere tasarlandı.

Bulguların başka çalışmalarla tutarlı olduğunu söyleyen ekip, yine de bunlara temkinli yaklaşılmasını vurguluyor. 

Ayrıca katılımcı sayısının azlığı çalışmanın önemli bir sınırlılığı. Bilim insanları beslenme biçimi, kilo ve biyolojik yaş arasındaki ilişkinin yanı sıra vegan beslenmenin uzun vadeli etkisini inceleyen daha fazla araştırma yapılması gerektiğini söylüyor.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, New Atlas, BMC Medicine



Tek bir stresli olay bile tekrarlayan saç dökülmesini tetikleyebiliyor

Bir doktor, saç ekimi hastasının kafa derisine saç çizgisi işaretleri çiziyor (AFP)
Bir doktor, saç ekimi hastasının kafa derisine saç çizgisi işaretleri çiziyor (AFP)
TT

Tek bir stresli olay bile tekrarlayan saç dökülmesini tetikleyebiliyor

Bir doktor, saç ekimi hastasının kafa derisine saç çizgisi işaretleri çiziyor (AFP)
Bir doktor, saç ekimi hastasının kafa derisine saç çizgisi işaretleri çiziyor (AFP)

Yeni bir çalışma, kişinin hayatında tek bir stresli olay yaşamasının bile tekrarlayan saç dökülmesine yol açmaya yetebileceğini öne sürüyor.

Harvard Üniversitesi'nden araştırmacılar, stresli bir olay sırasında saç folikülleri öldüğünde, vücudun bağışıklık sisteminin gelecekte benzer nitelikteki olaylarda daha fazla saç folikülüne saldırmaya hazırlandığını keşfetti.

Stresin, bağışıklık sisteminin işleyişi de dahil, sağlığı etkilediği geniş çapta biliniyor.

Öte yandan tek bir stresli deneyimin farklı dokulara nasıl zarar verebileceği yeterince anlaşılmayan bir konu.

Özellikle akut bir stres atağının kalıcı etkiler bırakıp bırakamayacağı belirsizliğini koruyor.

Daha önceki bazı araştırmalar, stresin saç folikülleri üzerinde hem ani hem de uzun vadeli etkileri olabileceğini ima etmişti.

Bilim insanları, farelerde stresin saç dökülmesini tetikleyebileceğini ve bağışıklık sisteminin T hücrelerini hızla harekete geçirerek gelecekte tekrarlayan saç dökülmesine neden olabileceğini söylüyor.

Araştırmacılar farelerde güçlü bir akut stresin, "savaş ya da kaç" tepkisi için kalp atışını ve kas gücünü artıran sempatik sinir sistemini aşırı aktive ettiğini söylüyor.

Bu da daha sonra fare bağışıklık sisteminin, saç foliküllerine saldırabilen CD8+ T hücrelerini harekete geçiriyor.

Araştırmacılar ilk stres geçtikten sonra bile bu T hücrelerinin sonraki iltihaplanmada, tekrarlayan saç dökülmesine neden olabileceğini belirtiyor.

Hakemli dergi Cell'de yayımlanan çalışmada, "Bulgularımız, tek bir akut stres atağının anında hasara yol açtığını ve bunu yaparken nadir otoreaktif CD8+ T hücrelerini aktive edip genişleterek dokuyu gelecekteki bağışıklık saldırılarına hazırladığını gösteriyor" diye yazıyorlar.

Dolayısıyla tek bir akut stres atağı anında zarar verebilir ve bunu yaparken aynı dokuyu gelecekteki hasara yatkın hale getirebilir.

Bilim insanları, vücudun bu tür bir bağışıklık tepkisiyle, metabolik açıdan maliyetli ancak yeri doldurulabilir hücreleri feda ederek hayati kök hücreleri koruduğundan şüpheleniyor.

Araştırmacılar farelerin vücudunun, tehdit altındayken bazı saç foliküllerini feda ederek tehlike geçtikten sonra dokuyu yenileyen kök hücreleri koruyabileceğini söylüyor.

Bu, "kritik stres tepkileri için sınırlı kaynakları korumak adına stratejik bir uzlaşma" anlamına gelebilir.

Bilim insanları şu sonuca varıyor:

Özetle, çalışmamız stresin dokulara hem akut bir şekilde hem de zaman içinde nasıl zarar verdiğini ortaya koyuyor. Bu mekanizmalar, alopesi areata'nın (saçkıran) başlangıcını ve stresle sıklıkla ilişkilendirilmesini açıklamaya katkı sağlayabilir.

Bilim insanları bulguların, karmaşık nedenlere sahip multipl skleroz, tip 1 diyabet ve lupus gibi hastalıkların da daha iyi anlaşılmasına da fayda sunabileceğini belirtiyor.

Bilim insanları, insan dokularında stres kaynaklı saç dökülmesi üzerine daha fazla araştırma yapılmasının, bu rahatsızlıkların ardındaki karmaşık nedenlerin daha iyi belirlemeye yardımcı olabileceğini umuyor.

Independent Türkçe


Uykusuzluk tedavisinde savaş sanatı kullanılabilir

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Uykusuzluk tedavisinde savaş sanatı kullanılabilir

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bir araştırma, tai chi'nin uykusuzluğu yönetmek için mükemmel bir egzersiz olabileceğini ortaya koydu.

Zihin-beden egzersizi dengeyi, gücü ve esnekliği artırmaya yardımcı olsa da araştırmacılar, kronik uykusuzluk çeken orta yaşlı ve yaşlı kişiler için konuşma terapisine benzer faydalar sağladığını söylüyor.

Birleşik Krallık'ta halkın yaklaşık üçte biri, kardiyovasküler hastalıklar, ruhsal bozukluklar ve bilişsel bozukluk risklerinin artmasıyla bağlantılı bir uyku bozukluğu olan insomniayla mücadele ediyor.

Bilişsel davranışçı terapi (BDT), stres ve endişeyi yönetmeye yardımcı olabileceği için kronik uykusuzlukta tercih edilen tedavi yöntemidir. Ancak terapistlerin yüksek maliyetleri ve düşük müsaitlikleri nedeniyle erişim genellikle sınırlı.

Düzenli egzersizin vücudun rahatlamasına ve daha iyi uyumasına yardımcı olduğu biliniyor ancak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Servisi (NHS), uykusuz gecelere neden oluyorsa yatmadan 90 dakika önce çok enerjik aktivitelerden kaçınılmasını öneriyor. Çalışmanın yazarları buna karşılık tai chi'nin stresi azaltabilen bütünsel bir egzersiz biçimi olduğunu açıklıyor.

Çalışmanın yazarları, "Tai chi, fiziksel, psikolojik, duygusal, ruhsal ve davranışsal bileşenleri bütünleştiren bütünsel bir zihin-beden uygulaması ve stresi, depresif belirtileri ve bilişsel aşırı uyarılmayı azalttığı gösterildi" dedi.

BMJ tarafından yayımlanan, Hong Kong Üniversitesi tarafından yapılan çalışmada, tai chi ve bilişsel davranışçı terapi (BDT) karşılaştırıldı. Veriler, kronik uykusuzluk teşhisi konmuş 50 yaş ve üzeri 200 Çinli yetişkinden toplandı.

Katılımcılar yardımsız yürüyebiliyordu, uykuyu etkileyebilecek kronik rahatsızlıkları yoktu, düzenli aerobik veya zihin-beden egzersizlerine katılmıyorlardı, daha önce BDT-I tedavisi almamışlardı ve vardiyalı çalışmıyorlardı.

Grubun yarısı tai chi uygularken, diğer yarısı haftada iki kez birer saat olmak üzere toplam 24 seans uykusuzluk için BDT terapisi aldı.

Üç aylık müdahalelerde ve 12 aylık takipte algılanan uykusuzluk şiddetindeki değişimi değerlendirmek için İnsomnia Şiddeti İndeksi (ISI) kullanıldı. Bu indeks, uykuya dalma ve uykuda kalma zorluğu, çok erken uyanma ve tekrar uykuya dalamama gibi semptomların puanlanması ve günlük yaşam üzerindeki etkisine dayanıyordu.

Çalışmanın başlangıcında, her iki grupta da uykusuzluk şiddeti orta düzeydeydi. Üçüncü ayda, tai chi grubunda ISI puanlarında 6,67, BDT grubunda 11,19 puanlık düşüş görüldü.

15 ay sonra tai chi ve BDT gruplarında sırasıyla 9,51 ve 10,18 puanlık düşüş görüldü. Her iki yöntem de yaşam kalitesi, uyku ve ruh sağlığı üzerinde olumlu etki gösterdi.

Yazarlar, tai chi'nin olumlu etkilerinin kısmen katılımcıların müdahalelerin bitiminden sonra uygulamayı sürdürmelerinden kaynaklanabileceğini kabul ediyor ve tai chi'nin faydalarının farklı demografik özelliklere sahip diğer ülke veya bölgelere uygulanıp uygulanamayacağını belirlemek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.

Ancak araştırmacılar şu sonuca vardı:

Çalışmamız, orta yaşlı ve ileri yaştaki yetişkinlerde kronik uykusuzluğun uzun vadeli yönetimi için tai chi'nin alternatif bir tedavi yaklaşımı olduğunu destekliyor.

Independent Türkçe


James Cameron: "Warner Bros.'u Netflix'in alması facia olur"

Nisan 2024'te Paris'te fotoğraflanan James Cameron, Netflix'in Warner Bros. Discovery'yi satın almasının sinema filmlerine zarar vereceğini iddia etti (AF)
Nisan 2024'te Paris'te fotoğraflanan James Cameron, Netflix'in Warner Bros. Discovery'yi satın almasının sinema filmlerine zarar vereceğini iddia etti (AF)
TT

James Cameron: "Warner Bros.'u Netflix'in alması facia olur"

Nisan 2024'te Paris'te fotoğraflanan James Cameron, Netflix'in Warner Bros. Discovery'yi satın almasının sinema filmlerine zarar vereceğini iddia etti (AF)
Nisan 2024'te Paris'te fotoğraflanan James Cameron, Netflix'in Warner Bros. Discovery'yi satın almasının sinema filmlerine zarar vereceğini iddia etti (AF)

James Cameron, Netflix'in Warner Bros. Discovery'yi satın almasının Hollywood için bir "facia" olacağını düşünüyor.

Terminatör (The Terminator), Titanik (Titanic) ve Avatar'ın arkasındaki 71 yaşındaki sinemacı, sinematik film izleme deneyiminin uzun süredir savunucusu.

Warner Bros. Discovery (WBD), yakın zamanda yaklaşık 50 milyar dolar değerle satışa çıkarıldı. Eğlence devinin bünyesinde CNN, HBO, DC Studios ve amiral gemisi Warner Bros. film stüdyosu da dahil birçok tanınmış marka var.

CEO'su Ted Sarandos liderliğindeki Netflix, Paramount Skydance ve Comcast'ın yanı sıra WBD'yi satın almaya çalıştığı bildirilen şirketlerden biri.

Cameron, Puck'a verdiği yeni röportajda Netflix'in yayın modelini eleştirerek şunları söyledi:

Netflix tam bir facia olurdu. Üzgünüm Ted ama aman Tanrım. Sarandos, sinema filmlerinin öldüğünü açıkça söyledi. Bu bir kandırmaca. 'Filmi bir hafta gösterime sokacağız. 10 gün gösterime sokacağız. Akademi Ödülleri için değerlendirilmeye hak kazanacağız'. Bence bu özünde çürümüş bir düşünce.

Cameron şöyle devam etti:

Bir film sinema için çekilmeli ve Akademi Ödülleri sinema anlamına gelmiyorsa benim için hiçbir şey ifade etmiyor. Bence bu bir tür el koyma ve korkunç bir şey.

Dijital yayın platformlarının Hollywood'daki gücü hakkında daha kapsamlı konuşan Cameron, şunları ekledi:

Dijital yayın platfomları çılgınca paralar harcayarak, birinci sınıf yetenekleri cezbederek ve ardından da desteği keserek sanatsal bir temele oturtuldu, değil mi? Yani artık bütçeler eskisinin yarısı veya üçte biri. Dune: Çöl Gezegeni (Dune), Wicked, Avatar gibi [daha yüksek bütçeli] filmler dijital yayın için onay almıyor. Ayrıca mevcut büyük şirketlerin sinema kanadından da onay almıyorlar. Arada sıkışıp kaldılar.

Eylülde, Skydance Media'yla yeni birleşen Paramount'un, medya holdingini satın almak için çoğunlukla nakit ödemeli bir teklif vermeye hazırlandığı yönündeki haberlerin ardından Warner Bros. Discovery hisseleri yaklaşık yüzde 30 fırlamıştı.

Satış haberinin duyurulmasının ardından Warner Bros. Discovery hisse senedi fiyatı yüzde 11 daha arttı ve şirketin o dönemdeki değeri 50 milyar dolardı.

Warner Bros. Discovery Başkanı ve CEO'su David Zaslav basına yaptığı açıklamada şunları söyledi:

Stratejik girişimlerimizi ilerletmek, stüdyolarımızı sektör liderliğine geri döndürmek ve HBO Max'i küresel ölçekte yaygınlaştırmak suretiyle, günümüzün gelişen medya ortamında başarılı olmak için işimizi konumlandırmak adına önemli adımlar atmaya devam ediyoruz. Şirketi Warner Bros. ve Discovery Global olmak üzere iki ayrı, lider medya şirketine bölmeye hazırlanmak gibi cesur bir adım attık çünkü bunun ileriye dönük en iyi yol olduğuna inanıyorduk.

Sözlerine şöyle devam etti:

Portföyümüzün önemli değerinin piyasadaki diğer aktörler tarafından giderek daha fazla takdir görmesi şaşırtıcı değil. Birçok taraftan ilgi gördükten sonra, varlıklarımızın tam değerini ortaya çıkarmak için en iyi yolu belirlemek üzere stratejik alternatifleri kapsamlı bir şekilde incelemeye başladık.

Netflix, Paramount Skydance ve Comcast'ten ilk teklifleri alan Warner Bros. Discovery, iyileştirilmiş ikinci tur teklifleri için 1 Aralık'ı son tarih olarak belirledi.

Independent Türkçe