İki ayda 7,5 ay gençleştiren diyet

Tamamen bitkisel beslenmenin sağlık etkileri üzerinde henüz tam bir görüş birliği sağlanmış değil (Pexels)
Tamamen bitkisel beslenmenin sağlık etkileri üzerinde henüz tam bir görüş birliği sağlanmış değil (Pexels)
TT

İki ayda 7,5 ay gençleştiren diyet

Tamamen bitkisel beslenmenin sağlık etkileri üzerinde henüz tam bir görüş birliği sağlanmış değil (Pexels)
Tamamen bitkisel beslenmenin sağlık etkileri üzerinde henüz tam bir görüş birliği sağlanmış değil (Pexels)

İki ay boyunca vegan beslenmenin, biyolojik yaşı geriye sarabileceği bulundu. 

Hücrelerin işlevindeki gerilemeyi ifade eden biyolojik yaş, kronolojik yaştan farklı olarak tersine çevrilebiliyor. Biyolojik yaşı hesaplamanın kesin bir yolu olmasa da bilim insanları DNA'daki bazı değişimleri inceleyerek hücrelerin yaşlanmasını değerlendiriyor. 

ABD'deki Stanford Üniversitesi'nden araştırmacılar yeni bir çalışmada kısa süre vegan beslenmenin biyolojik yaşı nasıl etkilediğini araştırdı. 

Et, yumurta, süt ve süt ürünleri gibi hayvansal gıdaların tüketilmediği vegan beslenme gittikçe yaygınlaşırken bu yaşam tarzının sağlık üzerindeki etkilerine yönelik çalışmalar da artıyor. 

BMC Medicine adlı hakemli dergide bugün (29 Temmuz) yayımlanan çalışmada, ortalama yaşı 40 olan 21 ikiz kardeş 8 hafta boyunca takip edildi. 

Bu süre zarfında ikizlerin biri vegan, diğeri de hepçil beslendi. Çalışmanın ilk yarısında kendilerine hazırlanan yiyecekleri tüketen katılımcılar, son 4 haftada kendi yemeklerini hazırladı. 

Araştırmacılar hem kan testleri yaparak hem de DNA metilasyonunu ölçerek bu beslenme biçimlerinin etkilerini analiz etti. 

Kimyasal bir değişim olan DNA metilasyonu, metil grubu diye bilinen bilinen bir molekülün DNA'ya veya proteinlere eklenerek gen ifadesini engelleme veya tetikleme sürecini ifade ediyor.

Çalışmanın başında ikiz kardeşlerin değerleri yakınken, vegan beslenenlerin 8 hafta sonunda biyolojik yaşının ortalama 0,63 yıl, yani yaklaşık 7,5 ay gerilediği kaydedildi. Bazı katılımcılardaysa neredeyse bir yıl gerileme saptandı.

Ayrıca vegan beslenmenin kalp, hormon, karaciğer, enflamatuar ve metabolik sistemler gibi çeşitli sistemlerin yaşındaki azalmayla bağlantılı olduğu görüldü.

Bu grubun, biyolojik yaşlanma hızında da bir miktar düşüş görülürken çalışmanın başyazarı Dr. Varun Dwaraka şöyle diyor:

Bu durum, bu kişilerin yaşlandığı her yıla karşılık vücutlarının genellikle beklenenden biraz daha az yaşlandığına işaret ediyor.

Öte yandan çalışma süresince vegan beslenen katılımcıların, hepçil beslenenlerden ortalama 2 kilo daha fazla zayıfladığı görüldü. 

Araştırmacılar biyolojik yaştaki değişimi vegan beslenmenin değil, kilo kaybının sağlamış olabileceğini belirtiyor. 

Dr. Dwaraka "Bu çalışmada vegan beslenmenin hangi yönlerinin, DNA metilasyonunda gözlemlenen değişikliklere katkı sağladığını tam olarak belirlemek mümkün değil" diyerek ekliyor:

Çalışma, bu beslenme biçimlerindeki belirli besinleri veya gıda gruplarını ayırmadan bunları (vegan ve hepçil) genel olarak karşılaştırmak üzere tasarlandı.

Bulguların başka çalışmalarla tutarlı olduğunu söyleyen ekip, yine de bunlara temkinli yaklaşılmasını vurguluyor. 

Ayrıca katılımcı sayısının azlığı çalışmanın önemli bir sınırlılığı. Bilim insanları beslenme biçimi, kilo ve biyolojik yaş arasındaki ilişkinin yanı sıra vegan beslenmenin uzun vadeli etkisini inceleyen daha fazla araştırma yapılması gerektiğini söylüyor.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, New Atlas, BMC Medicine



6 yaşındaki çocuk, 60 bin yıllık Neandertal baltası buldu

El baltası, Orta Paleolitik'in son dönemine ait (Emma Witten)
El baltası, Orta Paleolitik'in son dönemine ait (Emma Witten)
TT

6 yaşındaki çocuk, 60 bin yıllık Neandertal baltası buldu

El baltası, Orta Paleolitik'in son dönemine ait (Emma Witten)
El baltası, Orta Paleolitik'in son dönemine ait (Emma Witten)

Birleşik Krallık'taki küçük bir çocuk sahilde oyun oynarken onbinlerce yıllık bir el baltası buldu.

İngiltere'nin Batı Sussex bölgesinde yaşayan Ben Witten, üç yıl önce Shoreham Sahili'nde oyun oynarken parlak bir şey gözüne çarpmış.

O zaman 6 yaşında olan Witten, diğer taşlardan çok faklı görünen bu parçayı alıp evine götürerek üç yıl boyunca odasında tutmuş.

BBC'nin aktardığı üzere birkaç hafta önce Worthing Müzesi'nde'ki Taş Devri sergisini gezerken evindeki nesnenin bunlara benzediğini fark etmiş.

Witten'ın parçayı müzeye götürmesiyle bunun bir el baltası olduğu ortaya çıktı. Müze, baltanın 40 bin ila 60 bin yıl önce "Neandertaller tarafından yapıldığının neredeyse kesin" olduğunu ifade ediyor.

Modern insanların en yakın akrabalarından Neandertallerin soyu, henüz bilinmeyen bir nedenden dolayı yaklaşık 40 bin yıl önce tükenmişti.

Worthing Müzesi Arkeoloji Küratörü James Sainsbury, Fox News'a yaptığı açıklamada "Ziyaretçiler düzenli olarak yerel bölgeden bulgular getiriyor" diyerek ekliyor: 

Bunlar çoğunlukla diğer çakmaktaşı aletler ya da Roma eserleri oluyor ama bu, 10 yılı aşkın bir süredir bana gösterilen en eski eser.

Sainsbury ayrıca Neandertal baltalarına da epey nadir rastlandığını söylüyor.

Eseri sergilenmek üzere müzeye ödünç veren 9 yaşındaki Witten, "Onu tutmak istedim ama orada kalmasının bende olmasından daha iyi olacağını düşündüm" diyor.

Sainsbury, "Ben gelecek şubata kadar baltayı bize ödünç verdi" diyerek daha sonra eserin çocuğa geri verileceğini ifade ediyor.

Independent Türkçe, BBC, Fox News