ABD'de kürtaj kısıtlamaları tehlikeli yöntemlere başvurulmasına yol açıyor

Kadınlar alkol aldıklarını, kendi karınlarına vurduklarını veya vücutlarına cisimler soktuklarını bildirdi

Kürtaj hakları protestocuları 24 Haziran 2022'de Iowa'nın Des Moines kentinde, Roe-Wade kararı iptal edilerek ülke çapında kürtaja erişimi sonlandırdıktan sonra bir gösteriye katılıyor. Yüksek Mahkeme'nin iki yıl önceki kararının ardından daha fazla kadın hamileliklerini sonlandırmak için tehlikeli yöntemlere başvuruyor (AP)
Kürtaj hakları protestocuları 24 Haziran 2022'de Iowa'nın Des Moines kentinde, Roe-Wade kararı iptal edilerek ülke çapında kürtaja erişimi sonlandırdıktan sonra bir gösteriye katılıyor. Yüksek Mahkeme'nin iki yıl önceki kararının ardından daha fazla kadın hamileliklerini sonlandırmak için tehlikeli yöntemlere başvuruyor (AP)
TT

ABD'de kürtaj kısıtlamaları tehlikeli yöntemlere başvurulmasına yol açıyor

Kürtaj hakları protestocuları 24 Haziran 2022'de Iowa'nın Des Moines kentinde, Roe-Wade kararı iptal edilerek ülke çapında kürtaja erişimi sonlandırdıktan sonra bir gösteriye katılıyor. Yüksek Mahkeme'nin iki yıl önceki kararının ardından daha fazla kadın hamileliklerini sonlandırmak için tehlikeli yöntemlere başvuruyor (AP)
Kürtaj hakları protestocuları 24 Haziran 2022'de Iowa'nın Des Moines kentinde, Roe-Wade kararı iptal edilerek ülke çapında kürtaja erişimi sonlandırdıktan sonra bir gösteriye katılıyor. Yüksek Mahkeme'nin iki yıl önceki kararının ardından daha fazla kadın hamileliklerini sonlandırmak için tehlikeli yöntemlere başvuruyor (AP)

Bir araştırma, ABD Yüksek Mahkemesi'nin iki yıl önce ülke çapında kürtaja erişimi kaldıran kararından sonra daha fazla kadının hamileliğini sonlandırmak için tehlikeli yöntemlere başvurduğunu ortaya çıkardı.

Araştırmacılar, Haziran 2022'de mahkeme Roe-Wade kararını iptal ettikten sonra hamileliğini kendi başına sonlandırmaya çalıştığını bildiren üreme çağındaki kadınların yüzde 2,4'ten yüzde 3,3'e çıktığını keşfetti.

Salı günü hakemli tıp dergisi JAMA'da yayımlanan çalışma, kadınların kullandığını bildirdiği yöntemler arasında bitki yeme, alkol alma, kendi karnına vurma, vücuduna bir cisim yerleştirme ve ağır eşyalar kaldırmanın bulunduğunu aktardı.

Araştırma, daha sonra bazı kadınlarda ağrı, kanama ve ateş de dahil olmak üzere tıbbi müdahale gerektiren komplikasyonlar görüldüğünü belirtti. Diğer vakalarda kadınlar klinikte kürtaj yaptırdı veya hamileliğini sürdürdü.

Araştırmanın ortak yazarı, San Francisco'daki California Üniversitesi'nde epidemiyolojist olan Dr. Lauren Ralph, The Associated Press'e "Elimizdeki veri, kürtaja erişimi zorlaştırmanın insanların kürtaja daha az istek veya ihtiyaç duyduğu anlamına gelmediğini gösteriyor" dedi.

Anketi yanıtlayanlardan bazıları reçetesiz alınabilen ilaçlar kullandığını bildirdi. Bazıları, sağlık sisteminin dışında temin ettikleri acil doğum kontrol haplarıyla misoprostol ve mifepriston kürtaj haplarını kullandı.

Mifepriston, kullanımı güvenli olan ve bu sene Yüksek Mahkeme'deki bir davada itiraz edilen bir kürtaj ilacı. Ülkenin en yüksek mahkemesi geçen ay davayı düşürerek itirazı bir süreliğine sonlandırmıştı. Fakat Axios, halihazırda bazı Cumhuriyetçi yasa koyucularının yeni bir dava açmaya yemin ettiğini bildiriyor.

Araştırmada yer almayan Pittsburghlü bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanı Dr. Grace Ferguson, çalışma için "bunca zamandır yaptığımız açıklamayı (doğruluyor): Eğer resmi kurumlarda (kürtaj) yaptırmayı zorlaştırırsanız, insanlar gayriresmi yollarla yapar" dedi.

Dobbs-Jackson kararının ardından kürtaj, hepsi Cumhuriyetçilerin kontrolünde olan 14 eyalette birkaç istisna dışında tamamen yasaklanmıştı. Bu, pek çok kişinin hayati tehlike taşıyan hamilelikleri sürdürmeye zorlandığı anlamına geliyor.

34 yaşındaki Breanna Cecil daha önce The Independent'a, Tennessee'de gelecekte çocuk sahibi olma yetisini ortadan kaldıran bir hamilelik için kürtaj talebinin reddedildiğini anlatmıştı.

Geçen aylarda Cecil, The Independent'a "Tennesse eyaleti benim doğurganlığımı elimden aldı" demişti.

(Eyaletteki yasa koyucular) yürürlüğe soktuğu bu korkunç yasalarla aile sahibi olma yani kendi biyolojik aileme sahip olma şansımı elimden aldı.

Diğerleri, eyalet dışındaki en yakın kürtaj kliniğine yüzlerce kilometre seyahat etmek zorunda kalmıştı.

Axios, güneydeki bazı county'lerde (sözcük anlamı kontluk; ABD ve BK’de yer alan Türkiye’de karşılığı olmayan idari birim -çn.) yaşayanların 1126 kilometreden daha fazla yol aşması gerektiğini aktarıyor. Roe-Wade kaldırılmadan bir yıl önce, Haziran 2021'de yalnızca 216 county'de yaşayanlar bu mesafeyi katetmek zorundaydı.
Independent Türkçe



İlk kez bir Antik Mısırlının tam genomu çözüldü

Üç boyutlu taramayla yüzü oluşturulan kişinin, ileri yaşlarda hayatını kaybettiği saptandı (Caroline Wilkinson/Liverpool John Moores Üniversitesi)
Üç boyutlu taramayla yüzü oluşturulan kişinin, ileri yaşlarda hayatını kaybettiği saptandı (Caroline Wilkinson/Liverpool John Moores Üniversitesi)
TT

İlk kez bir Antik Mısırlının tam genomu çözüldü

Üç boyutlu taramayla yüzü oluşturulan kişinin, ileri yaşlarda hayatını kaybettiği saptandı (Caroline Wilkinson/Liverpool John Moores Üniversitesi)
Üç boyutlu taramayla yüzü oluşturulan kişinin, ileri yaşlarda hayatını kaybettiği saptandı (Caroline Wilkinson/Liverpool John Moores Üniversitesi)

Bilim insanları ilk kez bir Antik Mısırlının tüm genomunu diziledi. Yaklaşık 4 bin 500 yıl önce yaşayan adamın kalıntıları, antik uygarlıktan gelen en eski genetik veriyi de sunuyor.

Uzmanlar, bölgenin sıcak iklimi DNA'nın kolayca bozunmasına yol açtığı için Antik Mısır'dan genetik kayıtlar bulmanın epey zorlu bir iş olduğunu söylüyor. Ayrıca bu toplumda yaygın olan mumyalama da yumuşak dokuları muhafaza etmesine karşın DNA'nın düzgün bir şekilde korunmasını engelliyor.

Bugüne kadar Antik Mısır'dan sadece üç kişinin genomunun bir kısmı dizilenmişti. Ayrıca bu kişiler uygarlığın daha geç dönemlerinde yaşamıştı. 

Bulguları önde gelen hakemli dergi Nature'da dün (2 Temmuz) yayımlanan çalışmadaysa, bu örneklerden en az bin yıl daha önceye ait bir genom ilk kez tamamen dizilendi. 

Kahire'nin güneyindeki Nuwayrat köyünde 1900'lerin başında bulunan kalıntılar, kayaya oyulmuş bir mezarın içine yerleştirilmiş bir çömlek kabın içindeydi.

Liverpool John Moores Üniversitesi'nden Dr. Adeline Morez Jacobs liderliğindeki araştırmacılar, 4 bin 500 ila 4 bin 800 yıl önce yaşamış kişinin kemiklerini inceledi. Ayrıca dişinden aldıkları örneklerle genomunu dizileyen ekip, Antik Mısırlı hakkında eşsiz bilgiler elde etti.

VFDGH
Adamın kalıntılarını içeren çömlek 1902'de keşfedilmişti (Garstang Arkeoloji Müzesi/Liverpool Üniversitesi)

İlk piramitler inşa edilirken yaşayan kişinin kalıntıları, 44-64 yaşında ölen bir erkek olduğuna işaret ediyor. Makalenin yazarlarından Joel Irish, MÖ 2855 ila 2570'de hayatını kaybeden adam hakkında "Öldüğünde muhtemelen 60'lı yaşlarındaydı, ki bu o dönem için inanılmaz derecede ileri bir yaş" diyor.

Bilim insanları kişinin genetik materyalinin yüzde 80'inin beklendiği gibi Kuzey Afrika kökenine sahip olduğunu tespit etti. Ancak yüzde 20'si, Batı Asya ve Mezopotamya bölgesindeki insanlara dayanıyordu.

Araştırmacılar Antik Mısır ve Mezopotamya halkları arasında bir ilişki olduğunu uzun zamandır düşünüyordu. Arkeolojik bulgular bu etkileşime güçlü kanıtlar sunsa da bugüne kadar genetik bir veri elde edilememişti. 

Harvard Üniversitesi'nden Iosif Lazaridis, yer almadığı çalışmanın bulguları hakkında "Bu örnek bize, bu kadar erken bir tarihte Mısır'da çoğunlukla Kuzey Afrikalı soyundan gelen ancak Mezopotamya'dan da bir miktar soy katkısı olan insanlar olduğunu söylüyor" diyor: 

Bu coğrafi açıdan mükemmel derecede mantıklı.

Araştırmacılar bulunan kemiklerde artrit ve osteoporoz belirtilerinin yanı sıra yaşamının büyük bölümünde aşağı baktığını ve öne doğru eğildiğini gösteren işaretler tespit etti. Ayrıca kollarını uzun süre önünde tuttuğunu, ağır malzemeler taşıdığını ve sert yüzeylere oturduğunu gösteren bulgulara rastlandı. 

Ekip bu verilere dayanarak bu kişinin ağır işçilik yaptığı ve muhtemelen çömlekçi olduğu sonucuna vardı. Irish çömlekçi çarkının da Mısır'a bu dönemde geldiğini söyleyerek ekliyor:

Öte yandan bir çömlekçiye genellikle böyle üst sınıf bir cenaze töreni düzenlenmez. Belki de olağanüstü yetenekli ya da başarılı olduğu için sosyal statüsü yükselmişti.

Bilim insanları Antik Mısır ve Mezopotamya ilişkisine ışık tutan yeni çalışmanın sadece tek bir genom örneğine dayandığına ve daha fazla kanıt bulmayı beklediklerine değiniyor. Bu sayede iki bölgede yakın zamanda ortaya çıkan yazının kökenlerini ve farklı toplumlar arasındaki göçleri daha iyi anlamayı umuyorlar.

Makalenin ortak yazarı Dr. Linus Girdland-Flink "Bu, insan genetik varyasyonu bulmacasının sadece bir parçası: Bugüne kadar yaşamış her insan ve onların genomu bu bulmacanın benzersiz bir parçasını oluşturuyor" diyerek ekliyor:

Hiçbir zaman herkesin genomunu dizileyemeyeceğiz ancak insanlık tarihinde bugün kim olduğumuzu şekillendiren önemli olayları doğru bir şekilde yeniden yapılandırmak için dünyanın dört bir yanından yeterince çeşitli örnek toplamayı umuyoruz.

Independent Türkçe, CNN, New Scientist, Nature