Sokak köpekleri düzenlemesi Batı basınında: "Hayırsızada'yı hatırlatıyor"

29 Temmuz'da Ankara'daki Kuğulu Park'ta toplanan eylemciler, "Yasayı geri çek" sloganlarıyla düzenlemeye tepki göstermişti (AP)
29 Temmuz'da Ankara'daki Kuğulu Park'ta toplanan eylemciler, "Yasayı geri çek" sloganlarıyla düzenlemeye tepki göstermişti (AP)
TT

Sokak köpekleri düzenlemesi Batı basınında: "Hayırsızada'yı hatırlatıyor"

29 Temmuz'da Ankara'daki Kuğulu Park'ta toplanan eylemciler, "Yasayı geri çek" sloganlarıyla düzenlemeye tepki göstermişti (AP)
29 Temmuz'da Ankara'daki Kuğulu Park'ta toplanan eylemciler, "Yasayı geri çek" sloganlarıyla düzenlemeye tepki göstermişti (AP)

Sahipsiz sokak köpeklerinin itlaf edilmesini öngören tartışmalı düzenlemenin TBMM'den geçmesi yabancı basında da yankı buldu. 

30 Temmuz'da yapılan oylamada "Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" 273 kabul ve 224 ret oyuyla TBMM'den geçti.

Düzenlemenin yasalaşması için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın tasarıyı imzalaması gerekiyor.

17 maddelik yeni düzenleme, belirli süre içinde sahiplendirilmeyen köpeklerin itlaf edilmesinin önünü açıyor. 

Fransız haber ajansı AFP, düzenlemenin "1910'da Osmanlı döneminde İstanbul'daki yaklaşık 60 bin sokak köpeğinin toplanıp Sivriada'ya terk edilmesiyle yaşanan trajediyi" hatırlattığı yorumunu yapıyor. Bu olayın ardından Sivriada halk arasında "Hayırsızada" olarak anılmaya başlanmıştı.

Haberde, tasarıda öngörülen kuralları uygulamayan belediye çalışanlarına iki yıla kadar hapis cezası verilebileceğine dikkat çekilirken, marttaki yerel seçimlerde İstanbul ve diğer büyük şehirleri kazanan Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) karara direndiğine işaret ediliyor. 

Türkiye'de 4 milyona yakın sokak köpeği olduğuna dikkat çekilen analizde CHP Genel Başkanı Özgür Özel'in yürütmeyi durdurma talebiyle düzenlemeyi Anayasa Mahkemesi'ne götüreceğini söylediği hatırlatılıyor. 

AFP, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) ve CHP'den milletvekillerinin, tasarının görüşüldüğü Meclis oturumlarında kırmızı boyalı beyaz eldivenler takarak düzenlemeyi protesto ettiğini de anımsatıyor. 

Amerikan haber ajansı AP'nin haberinde, tasarıyı eleştirenlerin Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AK Parti) düzenlemeyi yerel seçimlerde başarı kazanan muhalefeti "hedef almak" amacıyla kullanacağını savunduğu aktarılıyor. 

Muhalif siyasetçilerin, aktivistlerin ve hayvan hakları derneklerinin tasarıyı "katliam yasası" diye adlandırdığına işaret edilirken, kedilerin düzenleme kapsamında alınmadığı hatırlatılıyor.

Haberde, hayvan hakları savunucularının Ankara'daki Kuğulu Park'ta ve İstanbul'daki Şişhane Meydanı'nda tasarının geri çekilmesi için eylemler düzenlediği de anımsatılıyor.

Düzenlemeyi savunan Güvenli Sokaklar Derneği Başkanı Murat Pınar'ın 2022'den bu yana 44'ü çocuk en az 75 kişinin köpeklerin saldırısı ya da köpeklerin neden olduğu trafik kazaları sonucu hayatını kaybettiğini söylediği de aktarılıyor. 

Ajansın görüştüğü Adem Coşkun, torununun bir sokak köpeği tarafından ısırıldığını söyleyerek "Köpekleri sokaklardan toplamalı, onlara ev bulmalı ya da koruma altına almalılar" diyor. 

Tasarıya karşı çıkan Çiğdem Aksoy'unsa şu sözleri paylaşılıyor: 

Gözlerimizin içine bakan ve yardım isteyen bu hayvanlar yok edilecek. Bana kalırsa, hiç kimse Allah'ın yarattığı canı alamaz.

Independent Türkçe, AFP, AP



T-rex'in atalarının nereden geldiği bulundu

Kuzey Amerika'da yaşayan T-rex'in soyu, diğer uçamayan dinozorlarla birlikte yaklaşık 66 milyon yıl önce tükendi (Pedro Salas/Sergey Krasovskiy)
Kuzey Amerika'da yaşayan T-rex'in soyu, diğer uçamayan dinozorlarla birlikte yaklaşık 66 milyon yıl önce tükendi (Pedro Salas/Sergey Krasovskiy)
TT

T-rex'in atalarının nereden geldiği bulundu

Kuzey Amerika'da yaşayan T-rex'in soyu, diğer uçamayan dinozorlarla birlikte yaklaşık 66 milyon yıl önce tükendi (Pedro Salas/Sergey Krasovskiy)
Kuzey Amerika'da yaşayan T-rex'in soyu, diğer uçamayan dinozorlarla birlikte yaklaşık 66 milyon yıl önce tükendi (Pedro Salas/Sergey Krasovskiy)

Bilim insanları, Tyrannosaurus rex'in (T-rex) atalarının 70 milyon yıl önce Asya'dan Kuzey Amerika'ya göç ettiğini buldu. 

66 milyon ila 68 milyon yıl önce yaşayan T-rex yaklaşık 4 metre boya ve 12 metre uzunluğa ulaşabilen devasa bir dinozordu. 

Bu türün fosilleri genellikle Kuzey Amerika'da ortaya çıkarken, atalarının nereden geldiği bir süredir tartışma konusuydu. T-rex'in, ait olduğu tyrannosaurid grubunun Asya'daki üyelerine daha çok benzemesi bu belirsizliğin temel nedeni. 

Bazı bilim insanları bu nedenle T-rex'in atalarının Asya'da ortaya çıkıp Kuzey Amerika'ya gittiğini düşünüyordu. 

Bulguları hakemli dergi Royal Society Open Science'ta dün (7 Mayıs) yayımlanan çalışma, bu teoriyi destekleyen sonuçlara ulaştı. 

Araştırmacılar çeşitli tyrannosaurid türlerinin nerede ve ne zaman keşfedildiğine, evrimsel ağaçlarına ve bölgenin çevresel koşullarına dair verileri kullanarak bir bilgisayar modeli oluşturdu. 

Modelde fosil kayıtlarındaki boşlukları da hesaba katan ekip, T-rex'in atalarının Asya'da keşfedilmeyi bekleyen kalıntıları olduğunu düşünüyor. 

T-rex'in atalarının hem Kuzey Amerika hem de Asya'da fosilleri varken T-rex'in kalıntılarına sadece Kuzey Amerika'da rastlandığını saptadılar. 

Bilim insanları bu nedenle T-rex'in atalarının, deniz seviyelerinin düşmesi sonucu bir kara yolu açılmasıyla, yaklaşık 70 milyon yıl önce Asya'dan Kuzey Amerika'ya gittiğini söylüyor.

University College London'dan makalenin başyazarı Cassius Morrison "T-rex'in coğrafi kökeni hararetli tartışmalara konu oldu" diyerek ekliyor:

Modellememiz, T-rex'in atalarının muhtemelen Asya'dan Kuzey Amerika'ya gittiğini ve bugünkü Sibirya'yla Alaska arasındaki Bering Boğazı'nı geçtiğini gösteriyor.

Yeni çalışma tyrannosaurid ve kuzenleri megaraptorların nasıl devasa boyutlara ulaştığına da ışık tuttu. 

Araştırmacılar, her iki grubun da 92 milyon yıl önceki sıcaklık artışının ardından atalarına göre çok daha büyük vücut boyutlarına ulaştığını tahmin ediyor. Bu küresel ısınmanın ardından sıcaklıklar düşmüş ve daha soğuk bir iklim görülmüştü. 

Bilim insanları bu ortamda diğer büyük dinozor türlerinin yok olması ve bu iki grubun soğuk havalara daha iyi adapte olması sayesinde büyüyüp geliştiğini düşünüyor.

Çalışmanın ortak yazarı Charlie Scherer "Muhtemelen yaklaşık 90 milyon yıl önce nesli tükenen, eşit derecede büyük teropodların yerini almak için bu kadar devasa boyutlara ulaştılar" diyerek ekliyor:

Bu yok oluş, muhtemelen tiranozorların bu boyutlara ulaşmasını engelleyen ekolojik bariyeri ortadan kaldırdı.

Independent Türkçe, CNN, Live Science, Cosmos Magazine, Royal Society Open Science