Yeni bir odun türü keşfedildi: Karbon depolamada çok başarılı

Çin lale ağacı, karbon yakalamadaki başarısı nedeniyle halihazırda Asya'da kullanılıyor (Wikimedia Commons)
Çin lale ağacı, karbon yakalamadaki başarısı nedeniyle halihazırda Asya'da kullanılıyor (Wikimedia Commons)
TT

Yeni bir odun türü keşfedildi: Karbon depolamada çok başarılı

Çin lale ağacı, karbon yakalamadaki başarısı nedeniyle halihazırda Asya'da kullanılıyor (Wikimedia Commons)
Çin lale ağacı, karbon yakalamadaki başarısı nedeniyle halihazırda Asya'da kullanılıyor (Wikimedia Commons)

Bilim insanları ne sert ne yumuşak olan bir odun türü keşfetti. İki lale ağacı türünde görülen bu odun, karbondioksiti çok daha iyi depoluyor. 

Çam ve ladin gibi yumuşak keresteli ağaçlar genellikle inşaat sektöründe kullanılırken, meşe ve huş ağaçlarından elde edilen sert keresteler de mobilya yapımı gibi alanlarda kullanılıyor. 

Bilim insanları bu iki tür kerestenin arasında yer alan yeni bir odun türü tespit etti.

Cambridge Üniversitesi Botanik Bahçesi'ndeki 33 farklı ağaç türünü inceleyen araştırmacılar, bitkilerin hücre duvarını analiz etti. 

Elektron mikroskoplarından yararlanarak detaylı bir analiz yapan ekip, Liriodendron cinsine ait ağaçların hücre yapısının sert ve yumuşak keresteli ağaçlardan farklı olduğunu gözlemledi.

Bir lale ağacı cinsi olan Liriodendron'un halen yaşayan sadece iki türü var: Kuzey Amerika'daki Liriodendron tulipifera ve Çin'le Vietnam'daki Liriodendron chinense. Diğer lale ağacı türleri farklı familyalardan geliyor.

New Phytologist adlı hakemli dergide dün yayımlanan çalışmada bu iki ağacın odunundaki makrofibrillerin, sert keresteli ağaçlardan daha uzun olduğu saptandı.

Selülozdan meydana gelen uzun ipliksi demetler olan makrofibriller, odunsu bitkilerin ikincil hücre duvarlarında yer alıyor. Birincil hücre duvarlarından sonra oluşan ikincil hücre duvarları, bitkinin yapısını güçlendirmekten sorumlu.

Liriodendron ağaçlarının son derece iyi karbon depoladığını söyleyen bilim insanları, bunun uzun makrofibriller sayesinde başarıldığını düşünüyor. 

Polonya'daki Jagiellon Üniversitesi'nden Dr. Jan Łyczakowski başyazarı olduğu çalışma hakkında şöyle diyor:

Liriodendronların, yumuşak ve sert keresteli ağaç yapısından kayda değer derecede farklı, ara bir makrofibril yapısına sahip olduğunu gösterdik.

İki Liriodendron ağacının soyu 30 milyon ila 50 milyon yıl önceye dayanıyor. Aynı dönemlerde atmosferdeki karbondioksit oranında ciddi bir azalma görülürken, bilim insanları bu düşüşü lale ağaçlarının ortaya çıkmasına bağlıyor. 

Dr. Łyczakowski "Her iki lale ağacı türünün de karbonu hapsetmede son derece etkili olduğu biliniyor" diyerek ekliyor:

Bu, lale ağaçlarının karbon depolamada neden bu kadar etkili olduğunu açıklayabilir.

Bilim insanları yaptıkları keşfin, iklim kriziyle mücadelede daha etkili karbon depolama yöntemlerinin önünü açmasını bekliyor. 

"Lale ağaçları karbon yakalama plantasyonları açısından fayda sağlayabilir" diyen Dr. Łyczakowski şöyle devam ediyor: 

Asya'nın doğusundaki bazı ülkeler, karbonu verimli bir şekilde hapsetmek için Liriodendron plantasyonlarını halihazırda kullanıyor ve artık bunun, benzersiz odun yapısıyla ilgili olabileceğini düşünüyoruz.

Independent Türkçe, Cosmos Magazine, Science Alert, New Phytologist



ABD'de bazı abur cuburlara "insan tüketimine uygun değil" etiketi gelebilir

Meclisten yeni geçen yasa tasarısına göre, ambalajında belirli içerikler hakkında uyarı bulunmayan bazı abur cuburlar yasaklanabilir (Unsplash)
Meclisten yeni geçen yasa tasarısına göre, ambalajında belirli içerikler hakkında uyarı bulunmayan bazı abur cuburlar yasaklanabilir (Unsplash)
TT

ABD'de bazı abur cuburlara "insan tüketimine uygun değil" etiketi gelebilir

Meclisten yeni geçen yasa tasarısına göre, ambalajında belirli içerikler hakkında uyarı bulunmayan bazı abur cuburlar yasaklanabilir (Unsplash)
Meclisten yeni geçen yasa tasarısına göre, ambalajında belirli içerikler hakkında uyarı bulunmayan bazı abur cuburlar yasaklanabilir (Unsplash)

Meclisten yeni geçen yasa tasarısına göre, ambalajında belirli içerikler hakkında uyarı bulunmayan bazı abur cuburlar yasaklanabilir (Unsplash)

Amerika'nın en sevilen abur cuburlarından bazıları, ambalajlarında belirli içeriklere ilişkin uyarı bulundurmaması halinde ABD'nin bazı bölgelerinde yasaklanabilir.

Bloomberg'ün haberine göre Teksas'taki yeni bir yasal düzenlenme, eyaletteki tüketicileri diğer ülkelerde "insan tüketimi için tavsiye edilmeyen" ancak ABD'de hâlâ izin verilen içeriklere karşı uyarabilir.

Yasa tasarısı kabul edilirse 2027'den itibaren, sentetik gıda boyalarından ağartılmış unlara kadar 40'tan fazla bileşen için ürün ambalajlarında uyarı etiketi yer alması gerekecek.

Yasa, Nacho Cheese Doritos, Little Bites Chocolate Chip Muffins, Skittles, M&Ms ve Sour Patch Kids Watermelon gibi abur cubur ve şekerlemelerin yanı sıra Froot Loops, Cinnamon Toast Crunch ve Mountain Dew gibi kahvaltılık gevrekler ve gazlı içecekleri de etkileyecek.

Vali Greg Abbott tasarıyı imzalarsa eyalet genelinde satılan abur cuburlar bu düzenlemeden etkilenecek. Bu durum, ülke çapında bir değişime de kapı aralayabilir. Bloomberg, eyalet düzenlemelerine uymak zorunda bırakılan şirketlerin, üretimi kolaylaştırmak için genellikle değişiklikleri ülke genelinde uygulamayı tercih ettiğini bildirdi.

Abbott'un tasarıyı imzalamak için 20 günden az süresi var ve bunu yapıp yapmayacağı belli değil.

Basın sekreteri Andrew Mahaleris, tasarı valiye gönderilmeden önce Bloomberg'e şöyle demişti:

Abbott, Teksaslıların kendileri ve aileleri için sağlıklı gıdalara erişebilmesini sağlamak amacıyla yasama organıyla çalışmayı sürdürecek ve masasına gönderilen tüm yasaları dikkatle inceleyecek.

Tasarı yasalaşırsa, eyalet tarafından zorunlu kılınan etiketlere bazı durumlarda gerek kalmayacak: ABD Gıda ve İlaç Dairesi veya Tarım Bakanlığı bir bileşeni güvenli bulursa, kullanımını kısıtlar veya 1 Eylül'den sonra yasaklarsa buna ihtiyaç kalmayacak.

Gıda ve içecek üreticileri ve perakende devi Walmart da dahil sektör grupları ve şirketler, Teksas parlamenterlerine yasa tasarısına "şiddetle karşı çıktıklarını" belirten bir mektup göndermişti.

Sosyal medyada dolaşan mektupta şu ifadelere yer verilmişti: 

Yazıldığı haliyle bu tasarıdaki gıda etiketleme hükmü inanılmaz derecede geniş bir alanı kapsıyor ve Teksas düzenleyicileri veya ABD Gıda ve İlaç İdaresi tarafından belirlenen standartlara değil, yabancı hükümetlerin bu tür ürünleri yasakladığı iddiasına dayanarak günlük market ürünlerinde uyarı etiketleri konmasının önünü açıyor.

Mektupta bu potansiyel değişikliğin "işletmelerin halihazırda fiyatları düşük tutmak, stoklarını korumak ve işten çıkarmaları önlemek için mücadele ettiği bir dönemde yerel ve bölgesel ekonomileri istikrarsızlaştırabileceği" uyarısında bulunulmuştu.

Tasarının yasalaşması sadece Teksas parlamenterleri için değil, gıdalardaki sentetik boyalar gibi belirli kimyasalları açıkça eleştiren Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanı Robert F. Kennedy Jr. için de bir zafer olacak. Bloomberg'ün haberine göre Teksas tasarısının savunucuları, Kennedy'nin yasayı desteklediğini iddia ediyor.

Yayın kuruluşuna göre Teksas Temsilciler Meclisi Üyesi Lacey Hull, yasa tasarısı meclisten geçtiğinde Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanı'ndan telefon aldığını iddia etmişti.

Independent Türkçe